Wanneer de overledene geen testament of huwelijkscontract had, dan bepaalt de wet wie erft. Die deelt erfgenamen op in orden en graden. Familieleden zijn volgens hun bloedverwantschap met de overledene in vier ORDEN ingedeeld. De orde die het meest verwant is, erft. Binnen de orde heb je dan GRADEN of generaties: de dichtste generatie erft.
Er zijn vier orden volgens bloedverwantschap:
- Kinderen en andere afstammelingen (klein- en achterkleinkinderen)
- Wanneer er geen afstammelingen zijn: Ouders, broers en zussen (en hun kinderen)
- Bij gebrek daaraan: (Groot)ouders
- Wanneer er ook geen grootouders zijn: Ooms, tantes en hun kinderen (neven en nichten), grootooms en groottantes.
De ‘dichtste’ bloedverwanten of eerste orde erft. Pas wanneer er niemand in de eerste orde is, komt de tweede orde aan de beurt, enzovoort.
Graden binnen de orde: dichtste generatie erft
Graden zijn eigenlijk generaties: de dichtste generatie erft. Elk ‘sprongetje’ in de stamboom is een graad. Ouders en kinderen staan tot elkaar in eerste graad, ouders en kleinkinderen in tweede graad.
Wanneer men naar de zijlijn van een stamboom ‘springt’, bijvoorbeeld naar een broer, moet men eerst via de gemeenschappelijke ouder gaan. Tussen twee broers zitten bijvoorbeeld twee ‘sprongen’: eerst naar boven naar de ouders en dan naar beneden naar de broer.
Kloving: splitsing tussen vaders- en moederskant
Kloving wordt in de volksmond ook splitsing genoemd. Er is kloving wanneer de overledene enkel (groot)ouders of ooms/tantes (of hun kinderen) als erfgenamen heeft. Wanneer er dus géén sprake is van een echtgenoot of (klein)kinderen en de overledene evenmin broers of zussen (of hun kinderen) nalaat.
In dat geval wordt de erfenis in twee gelijke delen gesplitst en gaat één deel naar moederskant en één deel naar vaderskant.
Kloving gebeurt ook wanneer de overledene geen kinderen had maar wel een halfbroer of –zus als erfgenaam. De erfenis wordt dan als volgt verdeeld: één helft gaat naar de (half)broers en (half)zussen van de overledene langs vaderskant, terwijl de andere helft wordt geërfd door (half)zussen en (half)broers langs moederskant.