Uw kinderen zijn wettelijk beschermde erfgenamen, wat betekent dat ze altijd recht hebben op een minimumdeel – de reserve – van wat u nalaat. Zelfs als uw band volledig vertroebeld geraakt is, kunt u een kind niet volledig onterven. U kunt het wel proberen in uw testament. Maar dan moet u weten dat het betrokken kind dat testament kan aanvechten. En elke rechter zal dat kind zijn minimumdeel toekennen.
Altijd de helft
Tot een paar jaar geleden hing het deel van uw nalatenschap dat naar uw kinderen moest gaan, af van het aantal kinderen. Hoe meer kinderen, hoe kleiner het deel waarover u vrij kon beschikken. Had u drie of meer kinderen, dan bleef dat deel beperkt tot een kwart.
Dat is in 2018 veranderd. Tegenwoordig bedraagt het beschermde deel voor de kinderen altijd de helft van de nalatenschap, ongeacht het aantal kinderen. Die helft moeten uw kinderen gelijk onder elkaar delen.
Ook schenkingen tellen mee
Hoe wordt dat voorbehouden deel bepaald? U zou kunnen denken dat daarvoor gekeken wordt naar uw bezittingen op uw sterfdag, maar zo eenvoudig is het niet. Ook schenkingen uit het verleden worden meegeteld. Uw vermogen wordt fictief weer samengesteld, tot wat men in het vakjargon de ‘fictieve massa’ noemt: dat is de som van de erfgoederen die nog in de nalatenschap zitten en alle schenkingen die u al gedaan hebt, verminderd met nog openstaande schulden.
Het ‘reservataire deel’ van de kinderen bedraagt altijd de helft van de nalatenschap, ongeacht het aantal kinderen.
Als blijkt dat een overledene tijdens zijn leven te veel heeft weggeschonken of in zijn testament te veel aan anderen heeft toebedeeld, dan kan een kind zijn voorbehouden deel opeisen: in het vakjargon wordt gesproken van ‘inkorting’.
Wat krijgen uw kinderen als u geen partner hebt?
De reserve voor de kinderen is het minimumdeel dat de kinderen moeten krijgen, de rest kunt u toebedelen aan wie u wilt. Maar als u niets regelde, dan gaat uw hele nalatenschap naar uw eigen kinderen. Ze krijgen allemaal een gelijk deel, ongeacht of ze uit eenzelfde of uit verschillende relaties geboren zijn, binnen of buiten een huwelijk, oud of jong zijn…
Wat krijgen uw kinderen als u wel een partner hebt?
Niet alleen uw kinderen, maar ook uw partner kan een beschermde erfgenaam zijn. Of dat zo is, hangt af van de manier waarop u uw relatie hebt vormgegeven. (zie tekst: wat erft uw partner?)
KADERTJE
Opgelet! Er moet een bloedband zijn met uw kinderen. Eventuele stiefkinderen - de kinderen van uw partner - erven nooit automatisch, ook niet als ze bijna hun hele leven in uw gezin hebben gewoond. Ze kunnen evenmin een minimumdeel van uw erfenis claimen.