Als samenleving werden we de voorbije jaren met de neus op de feiten gedrukt: de biofarmaceutische sector kan maatschappelijk echt wel het verschil maken. In haar tweede Report to Society wil pharma.be die toegevoegde waarde voor de Belgische samenleving graag een stukje concreter maken.
België is veel meer dan het land van bier en chocolade. Want hoe lekker ook, beide iconen van ons land kunnen op vlak van economische toegevoegde waarde, qua investeringen én qua werkgelegenheid niet tippen aan de Belgische biofarmaceutische industrie. Zij is immers de échte sterkhouder van de industriële productie in ons land.
Om de focus op onderzoek en ontwikkeling in de sector even concreet te maken: in 2021 werd elke dag ruim 14 miljoen euro in O&O geïnvesteerd, goed voor een totaalbedrag van 5,2 miljard euro op jaarbasis. Daarmee staat België mee aan de Europese top, na Duitsland maar vóór veel grotere landen zoals Italië of Frankrijk. Onze investeringen in O&O zijn sinds 2015 ook bijna verdubbeld. Dit vertaalt zich onder meer in gemiddeld één nieuwe octrooiaanvraag per dag vanuit de farmaceutische of biotechnologische sector in ons land.
In 2021 werd 80 procent van de 574 goedgekeurde klinische studies in België aangevraagd door bedrijven. De focus daarbij ligt vooral op het onderzoek naar kanker. En we kunnen het niet voldoende benadrukken: door continu in te zetten op nieuwe behandelingen, dragen we als sector op termijn ook in het algemeen bij tot een maatschappij die langer in goede gezondheid verkeert.
Bijzonder hoopgevend is daarnaast de vaststelling dat er anno 2022 ook een aantal uiterst beloftevolle en zéér innovatieve geneesmiddelen in de pijplijn zitten. Die bieden voor het eerst hoop en perspectief aan mensen met bijvoorbeeld een eerder zeldzame ziekte. Deze zogenaamde ATMP-geneesmiddelen zijn vaak gebaseerd op cel-, gen- of weefseltherapie. Eerder dan in te spelen op allerlei symptomen - en die trachten weg te nemen of te verlichten - pakken ze echt de oorzaak van bepaalde ziektes aan. Bijvoorbeeld door een defecte functie in het lichaam volledig te herstellen. Door daarop in te grijpen zou de oorzaak van een ziekte kunnen worden aangepakt, in veel gevallen met een 'one-time-treatment', en is er uitzicht op volledige genezing. De keerzijde van de medaille is natuurlijk dat deze hoogtechnologische geneesmiddelen momenteel vaak nog behoorlijk duur zijn. Toch moeten we beseffen dat we, door hierin te investeren, tegelijk ook inzetten op meer welzijn voor heel wat mensen die tot vandaag vaak noodgedwongen inactief bleven. In geval van genezing of stabilisatie van de ziekte kunnen heel wat andere, aanslepende behandelingen of zelfs ziekenhuisopnames worden vermeden. Op termijn worden we daar ook als samenleving collectief beter van.
Uitdagingen
Als sectororganisatie mogen we natuurlijk ook niet blind blijven voor een aantal grote uitdagingen waar ons land én onze bedrijven vandaag mee geconfronteerd worden. Denk aan de weinig rooskleurige situatie van de overheidsfinanciën en aan de onzekerheid die veroorzaakt wordt door de oorlog in Oekraïne en stijgende energieprijzen en loonkosten.
‘Met de leidende positie van ons land op vlak van onderzoek, ontwikkeling en productie van innovatieve geneesmiddelen, hebben we alle troeven in de hand om de Belgische patiënten zo snel mogelijk toegang te verlenen tot innovatieve behandelingen. Daar worden we als samenleving enkel beter van.’
Daarnaast werden er het voorbije jaar — paradoxaal genoeg in de nasleep van de razendsnelle ontwikkeling van de cruciale Covid 19-vaccins — hier en daar vragen gesteld bij de octrooien daarop. Alsof die een snelle, wereldwijde vaccinatie-campagne in de weg zouden staan. Niets is minder waar: zonder de bescherming van de intellectuele eigendomsrechten zouden dure en onzekere onderzoeks- en ontwikkelingsactiviteiten worden afgeremd of zelfs niet worden opgestart. Deze rechten staan er immers garant voor dat een uitvinding waar vaak jaren werk én gigantische bedragen in werden geïnvesteerd gedurende een beperkte tijd beschermd blijft. In ruil daarvoor wordt de ontwikkeling van zo’n nieuw geneesmiddel dan uiteraard wel beschreven en gepubliceerd, en wordt de kennis ook verder gedeeld.
Met dit tweede Report to Society wil pharma.be de meerwaarde die de sector creëert voor patiënten en samenleving duidelijk in de verf zetten. Tegelijk hopen we hiermee de hand te reiken naar andere actoren in het gezondheidssysteem en in het beleid. De cijfers die ik eerder aanhaalde, tonen immers beter dan wat ook aan dat we er alle belang bij hebben om de leidende positie die ons land bekleedt op het vlak van onderzoek, ontwikkeling en productie van innovatieve geneesmiddelen te bestendigen. Daarnaast moeten we er alles aan doen om de Belgische patiënten zo snel en comfortabel mogelijk toegang te verlenen tot innovatieve behandelingen. Ook daar worden we als maatschappij gezonder én beter van.
Caroline Ven, CEO pharma.be
