Poetins vissershuisje blijkt riant domein te zijn

Russische e-mailadressen met dezelfde domeinnaam ‘LLCInvest.ru’ leiden naar het verborgen miljardenfortuin van de Russische president Vladimir Poetin en zijn entourage, maakte De Tijd samen met het collectief OCCRP, de Russische nieuwssite Meduza en andere buitenlandse media maandag bekend. De bedrijven en organisaties die de mailadressen gebruiken, zijn eigenaars van een paleis aan de Zwarte Zee, villa’s, wijngaarden, luxejachten, privéjets en rijkgevulde bankrekeningen.

De bedrijven staan op naam van handlangers van Poetin of zijn verbonden aan de Russische Rossiya Bank. Voor de buitenwereld lijken ze niet verweven te zijn. Maar gegevens van het IT-bedrijf dat het LLCInvest.ru-domein host, leggen bloot hoe de bedrijven en de organisaties onderling communiceren en een netwerk vormen dat leidt naar Poetins verborgen vermogen. Bijna alle eigendommen die onafhankelijke journalisten en media eerder al aan Poetin hebben toegedicht, blijken de maildomeinnaam te gebruiken.

Een van die eigendommen is ‘het vissershuis’, zoals een houten gebouw ten noorden van Sint-Petersburg ooit werd genoemd op de website van het architectenbureau dat het ontwierp. Het gebouw ligt in de dichtbeboste regio Karelië. Het staat ook bekend als ‘Poetins datsja’, een buitenverblijf op het platteland. Meerdere media linken het verblijf al zes jaar aan de Russische president. Het wordt streng bewaakt, met paspoortcontroles als nieuwsgierigen te dichtbij komen. Als er gasten verblijven, wordt de baai errond volledig afgesloten door leden van de Russische veiligheidsdienst FSO.

Duizenden mails van twee bouwbedrijven die werkten op het landgoed zijn beland bij het journalistencollectief OCCRP, waarmee De Tijd en buitenlandse media aan het Russian Asset Tracker-onderzoek werken.

De gelekte mails onthullen welke bedrijven schuilgaan achter Poetins 'vissershuis'. Het landgoed rond het gebouw is officieel in handen van drie bedrijven - Prime, Onega en Master - waarvan de directeurs allemaal de LLCInvest.ru-mailadressen gebruiken. De bouwwerken rond het vissershuis werden gecoördineerd door het personeel van een andere, obscure non-profitorganisatie ter ‘heropleving van mariene tradities’. Officieel heeft die organisatie geen uitstaans met het vissershuis en in haar jaarrekeningen is niets te vinden over het beheer van een dergelijk buitenverblijf. Ook die organisatie blijkt te werken via LLCInvest.ru-mailadressen en deel uit te maken van een corruptiesysteem.

De gelekte mails onthullen ook welke riante verbouwingen de voorbije jaren gebeurden op het landgoed rond Poetins vissershuis. Die doorprikken het beeld van zijn sobere levensstijl dat de president tegenover de Russische bevolking ophangt. Gelekte grondplannen, interieurontwerpen en andere documenten tonen aan in welke luxe Poetins vissershuis baadt. Het gemiddelde maandloon in Russisch Karelië bedraagt 820 euro, minder dan de goedkoopste doucheknop in de badkamer van het ‘tuinhuis’ op het domein.

De schuur

De bouwwerken bleven volgens de gelekte mails niet beperkt tot het vissershuis. Die al waren afgerond in augustus 2012. Een ander gebouw op het landgoed werd in het Russische kadaster in 2018 aangegeven als een ‘schuur’. De gelekte documenten verraden dat er geen vee zal verblijven. Het is een futuristisch gebouw met twee verdiepingen, gemaakt om gasten te vermaken, met een eigen bierbrouwerij en glaswerk voor de keuken, zodat gasten kunnen aanschouwen hoe de chef-koks er grill-, Japanse en andere gerechten bereiden. Het is omringd door zwembaden en een pad dat leidt naar een waterval. Die was vroeger publiek toegankelijk, maar is nu afgesloten. De werken aan de ‘schuur’ alleen al kostten 3 miljoen euro. Dat prijskaartje omvat nog niet de meubel- en interieurkosten.

Op het domein bevindt zich ook een forelkwekerij en een veeboerderij voor fijn kobevlees. Sinds 2021 worden nog extra gebouwen toegevoegd aan het domein, zoals een voor het huispersoneel en een nieuw ‘tuinhuis’, in werkelijkheid nog een luxevertrek met tal van slaap- en badkamers, marmeren vloeren en een overdekt zwembad.

Op de vragen van het collectief OCCRP over de LLCInvest-bedrijven en het riante ‘vissershuis’, antwoordt het Kremlin alleen dat ‘de president van de Russische Federatie op geen enkele manier gelinkt is aan die eigendommen en organisaties’.