De ongrijpbare wereld van Laure Prouvost

‘Moet je een kopje thee’, vraagt Laure Prouvost als we even haar werkzaamheden proberen te onderbreken. Ze heeft een schaal eierschelpen in haar hand, waarmee ze een van haar installaties nog wat verder opsmukt. Maar er is dus ook thee, in de theehoek.

Ook die is een installatie. Hij is opgebouwd als de woonkamer van haar grootmoeder. Maar eigenlijk draait de installatie om Prouvosts grootvader, ook een kunstenaar. Die was bevriend met de Duitse kunstenaar Kurt Schwitters. Dat wil Prouvost tenminste laten geloven. Ze wijst naar een klein houten kunstwerkje. ‘Dat is van Kurt’, zegt ze met een uitgestreken gezicht. Je hebt de neiging haar te geloven. Maar het klinkt onwaarschijnlijk.

Wel echt is de thee, aangelengd met een scheutje gin. Hij smaakt er niet minder lekker om. Elke bezoeker kan aanschuiven voor een kopje. Maar vergeet vooral niet de video ‘Wantee’ te bekijken die om de hoek van de theekamer wordt getoond. Met die video won Prouvost in 2013 de prestigieuze Britse Turner Prize.

Je ziet Prouvost in de weer met allerhande stenen theepotten. Van haar grootmoeder dus, die haar echtgenoot niet echt mocht. Hij wijdde zijn leven aan het graven van een tunnel tussen het Verenigd Koninkrijk en Afrika. Tijdens de werken verdween hij spoorloos. Op een kast staat naast de theekopjes een affiche om de verdwenen grootvader financieel te steunen.

Ronddwalen

U moet het allemaal niet geloven. Het mag. De kunst van Prouvost is nu eenmaal redelijk ongrijpbaar. ‘Een dwaaltocht door het onbewuste’, zegt ze. Zo is de tentoonstelling ‘Am-Big-You-Us Legsicon’ ook opgebouwd. Je verdwaalt tussen de installaties en videoprojecties. In het begin probeer je nog te begrijpen wat je ziet. Maar dat laat je beter los. Geef je simpelweg over.

Prouvosts werk is een artistieke uitdrukking van mentale denkprocessen, van psychoanalyses, van onze relatie met de buitenwereld en objecten. Hou dat in het achterhoofd als je de tentoonstelling bezoekt. Antwoorden ga je niet krijgen. ‘We geven ook nergens uitleg of duiding, behalve de naam van de installaties of videos. Misschien kan je je daardoor wat gefrustreerd of verloren rondlopen. Het is een bewuste keuze’, legt curator Nav Haq uit. Er is ook geen vast parcours uitgestippeld. Je loopt zoals je wil. Soms moet je je bukken om naar een volgende ruimte te kunnen wandelen.

Lam Gods

Het dwaalspoor als een soort thema maakt de tentoonstelling, Prouvosts grootste ooit, niet minder interessant. Het haalt je vanaf de eerste stap uit je comfortzone. Achter het bruine doek van ingang wacht een op het eerste gezicht vertrouwde woonkamer. Salontafeltje, stoelen, enkele designvoorwerpen. Aan de muur hangt een groot tapijt met centraal een lam. Het lijkt wel een 21ste-eeuwse versie van het Lam Gods, maar dan zonder mensen. In de plaats zijn er een schoen, een Engelse sleutel, een borstel. Het is indrukwekkend. Gaandeweg ontdek je in de woonkamer veel humor. ‘This cake is so pleased to be here with you and not stuck in storage’, is te lezen bij een cakeachtige sculptuur.

Gelukkig zijn ook rustpunten ingebouwd. Zo is een van de grootste zalen helemaal gewijd aan de voluptueuze installatie ‘Lick in the Past’. Een natte vloer is gelardeerd met allerlei voorwerpen, van planten tot eierschelpen. Uiteraard ontbreekt de video weer niet.

Prouvosts installaties vertrekken meestal van de video, waarrond ze een installatie bouwt. De relatie is niet altijd even duidelijk. De video’s meanderen tussen surrealistische beelden en schijnbaar rustige natuuropnames. Veel macro-opnames ook. Er is geen peil op te trekken.

This is love

De kunstenares deelt links en rechts nog wat mandarijntjes uit die ze net heeft gekocht. ‘This is love’, zegt ze. Een collega bekijkt sceptisch het fruit. ‘Is het wel echt’, vraagt hij zich af, helemaal in lijn met de tentoonstelling.

Laure Prouvost (39) werd in Frankrijk geboren, maar leerde de kunstpraktijk in het Verenigd Koninkrijk. Sinds zes jaar woont ze in Antwerpen, op een boogscheut van het museum. Ze begon haar loopbaan als videokunstenares, maar gaandeweg breidde ze haar kunstpraktijk uit. Ze tekent, ze maakt tapijten, doet performances en maakt installaties. In mei vertegenwoordigt ze Frankrijk op de Biënnale van Venetië. Je zou verwachten dat ze daar dolblij mee is. ‘Het is vreselijk! Het paviljoen is zo klein.’ Ze zegt het zo fel dat we geneigd zijn haar te geloven.

‘Am-Big-You-Us Legsicon’ tot 19 mei in M HKA in Antwerpen. Bij de expo hoort een Engelstalig boek waarin Prouvost via trefwoorden haar filosofie uitlegt. www.muhkka.be