'Sinds ik de Turner Prize won, verdien ik uiteraard miljoenen'

Wat als we u zeiden dat de vorige paragraaf helemaal gelogen is? En dat dit er kwam op specifieke vraag van de geïnterviewde zelf? 'Ik hou ervan om de grenzen van feit en fictie te pushen', zegt kunstenares Laure Prouvost (37). 'Wat is echt en wat niet? En wat is belangrijker? Soms kan een goed verhaal boeiender zijn dan de realiteit. Ik verwacht niet dat de mensen alles wat ik zeg per se geloven, maar het is wel leuk dat ze niet helemaal zeker zijn. Zolang ze zich maar vragen stellen over wat echt en niet echt is.'

Verdwenen in tunnel

Op ons communiezieltje: wat volgt, is echt. Laure Prouvost is een Française die al meer dan een decennium in de UK woont en werkt, en nu deeltijds in Antwerpen resideert. Met haar complexe installaties - sterk uitgewerkte decors met collages, voorwerpen, wandtapijten of hele interieurs waarin haar videowerk te zien is - won Prouvost in 2011 de Max Mara Art Price én in 2013 de Turner Prize. Ze stelde al tentoon in Whitechapel Gallery, Tate Gallery en kreeg in 2014 een solotentoonstelling in het New Museum in New York. Ook was ze al te zien bij de galeries MOT International en Nathalie Obadia, die haar vertegenwoordigen.

'Ik won de Turner Prize met twee installaties die ik in de jaren daarvoor had gemaakt. 'Wantee', in de Tate Gallery, was een video-installatie over mijn grootvader die vanuit Groot-Brittannië een tunnel begon te graven naar Afrika, maar daarbij verdween.' Mocht dit het nog niet duidelijk maken: ook in haar werk verzint Prouvost de boel graag bij elkaar.

Een andere, zeer sensuele installatie die haar mee de Turner Prize opleverde, was te zien in Whitechapel Gallery. Prouvost maakte het werk 'Farfromwords' voor de Max Mara Art Prize, een tweejaarlijkse prijs die het gelijknamige Italiaanse modemerk samen met Whitechapel Gallery in Londen sinds 2005 uitreikt aan een vrouwelijke kunstenares die leeft en werkt in de UK. Max Mara betaalt de laureate een residentie in Italië van 6 maanden. Het daar gemaakte werk wordt vervolgens geëxposeerd in de Whitechapel Gallery en verhuist later naar de Collezione Maramotti, de privékunstcollectie van de familie achter Max Mara, die het werk telkens aankoopt.

Als we Prouvost vragen hoe haar carrière sindsdien is veranderd, antwoordt ze met uitgestreken gezicht: 'Plots werd mijn leven zeer glamoureus. Dankzij Max Mara kon ik mijn grootvader en grootmoeder prachtige kleren geven.' Of er ook financieel iets is veranderd sinds de Turner Prize? (ironisch) 'Ja, nu verdien ik uiteraard miljoenen. Maar goed ook, we hebben het geld nodig voor het bezoekerscentrum dat ik met mijn oma aan het maken ben voor mijn grootvader - tegen dat hij terug uit de aarde komt.'

Apocalyptische glamour

Prouvost is net terug uit Los Angeles en de jetlag laat zich voelen. Ze werkte er aan haar nieuwe tentoonstelling 'A Way to Leak, Lick, Leek', een installatie over een film die ze er vorig jaar inblikte. 'Ik heb de tieners van Los Angeles gefilmd. L.A. is een harde stad.' De kunstenares liet speciaal voor haar nieuwe expo de galerie helemaal ombouwen en verving de vloer zelfs door een laag blauwe hars. 'Apocalyptische glamour, noem ik het. Alsof er de avond ervoor een gigantisch zwembadfeestje werd gehouden. Hars is natuurlijk een vreselijk materiaal - het is plastic - maar het ziet er fantastisch uit. In die zin is het zoals Los Angeles: het is aantrekkelijk, maar met een donker kantje.'

Hetzelfde kan worden gezegd van Prouvosts werk. Denk aan de video 'Swallow', de film die het centrale luik van haar 'Farfromwords'-installatie vormde. Die video is een opeenstapeling van beelden van wolken, naakte vrouwen in een beekje, bloemen, vlinders, woorden, zuchten, monden en bloemen. 'Mijn meest romantische werk tot dan. Ik speel ook met die romantische connotaties bij La Dolce Italia'. Tegelijk is de video verstikkend, omdat hij de toeschouwer op hetzelfde ritme probeert te doen ademen, wat heel manipulerend is. Een beetje zoals advertenties of reclame werken. Ze verleiden je, maar controleren je ook.'

Prouvost doet hetzelfde met de kijker. Daarvoor bouwt ze grote, theatrale settings. De installaties zijn ideale decors om haar film in te bekijken. Zo maakte ze voor 'Farfromwords' een groot fresco, een rotonde van 15 meter en 3 meter hoog. 'Ik wou een theatrale setting creëren, een Italiaans landschap gebaseerd op wat ik tijdens mijn residentie in Italië heb gezien: fresco's, oude beelden, zon, ijsjes, fruit.'

Nog een manier om de toeschouwer te verleiden: haar voice-over die de kijker rechtstreeks aanspreekt, je vraagt op te letten en vooral niet weg te kijken, maar de beelden doen dat evenzeer. 'Het manipulerende effect van beelden vind ik interessant. Waarom voelen we ons blij bij het zien van een blauwe lucht?' Of zon op onze huid? In 'Swallow' probeert Prouvost dat gevoel te vertalen naar video. Op dat idee kwam ze nog voor ze in Italië aankwam. 'Ik had geluk: toen ik in de taxi zat naar de luchthaven van Londen was het een prachtige dag. Ik voelde de zon op mijn gezicht en dacht: hier wil ik iets mee doen: de zon en de warmte op je huid, het gevoel dat dit oproept. Maar hoe vertaal je dat in een kunstwerk? Hoe condenseer je leven, gevoelens, beelden of geuren in kunst? Het zou magisch zijn mochten mijn video's kunnen ruiken. Of stinken, zelfs! Eigenlijk ben ik een vertaler van sensaties, gewaarwordingen. Niet dat dit helemaal lukt, maar ik blijf ze wel van het ene naar het andere medium overbrengen.'

Beetje Belgisch

Aan de wanden van Prouvosts studio in Antwerpen Zuid hangen rijen A4-bladen, met gekrabbelde ideeën en tekeningen voor nieuwe installaties en tentoonstellingen. Ook dit jaar wordt het meer nog dan vorig jaar een constante verhuizing van tentoonstellingen. Onder meer in Dijon, Luzern, Frankfurt en Milaan. 'En dan pendel ik nog tussen mijn studio in Londen en mijn studio hier. Gelukkig kan ik mijn video's onderweg monteren.'

Vandaag woont de Française deels in Antwerpen, nadat ze eerder 17 jaar in de UK studeerde (aan het Central Saint Martins College of Art and Design en het Goldsmiths College) en verbleef. Prouvost voelt zich naar eigen zeggen een beetje Belgisch. 'Vanaf mijn dertiende studeerde ik in Doornik, dus ik voel me wel wat Belgisch. De surreële kant van België trekt mij aan.'

Nadat ze dankzij een residentie bij het kunstencentrum AIR (en een expo bij Extra City Kunsthal) in Antwerpen mocht verblijven, bleef ze plakken. Haar Britse partner is curator voor het Van Abbemuseum in Eindhoven, dus is Antwerpen een betere uitvalsbasis. Veel meer zien ze elkaar er niet door. 'Gisteren kwam ik terug uit L.A., vandaag is hij naar Athene vertrokken. En volgende week moet ik naar Milaan. Het is waanzinnig, maar we doen beiden waar we van houden.'

Ook het romantische idee van escapisme spreekt Prouvost aan. 'Al mijn tentoonstellingen volgende zomer gaan over escapisme. Reizen, verhuizen, dromen. Al in mijn kindertijd groef ik tunnels in mijn hoofd. Vandaag willen mensen ontsnappen uit de maatschappij, de stress, een trauma en uit oorlogssituaties.' Of uit de kunstwereld die aan je mouw trekt. 'De kunstwereld is een intense wereld. Er zijn zo veel hypes. Soms moet je er even van wegstappen. Daarom is Antwerpen wel goed voor mij: ik voel me hier relatief geïsoleerd. De kunstwereld is hier toch minder groot dan in Londen. In die zin volg ik het voorbeeld van mijn grootvader: de beste manier om te ontsnappen is een tunnel graven.'

Of die tunnel naar Afrika of naar het MoMA in New York leidt, daar staat ze niet bij stil. Een meerjarenplan is er niet. 'Ik hoop gewoon dat ik verder kan doen en dat mensen mijn werk nog altijd interessant vinden. Maar zelfs als niemand ernaar omkeek, zou ik voortdoen.'