Nieuwe beurswereld

Zijn de financiële markten compleet zot geworden? Het is een logische vraag als je ziet wat een week Wall Street achter de rug heeft. Zowel de Dow Jones als de Nasdaq stormde zonder grote aanleiding naar nieuwe records. In eigen land beleefde de Bel20 de beste week in negen jaar. 

Het bizarre is dat die records zich laten optekenen tegen de achtergrond van best wel slecht nieuws. De uitbraak van het coronavirus is allesbehalve onder controle. Het doet zo goed als zeker de economische groei van China stilvallen. En in Europa zijn er weinig signalen die laten vermoeden dat de gesprekken over een Brits-Europese handelsdeal dit jaar vlot zullen lopen.

In Duitsland, de belangrijkste economie van de EU, waren de fabrieksbestellingen deze week zo slecht dat ING sprak van een indicatie voor een 'industriële horrorshow'. Ver weg lijkt de tijd dat zelfs maar het parfum van conflict in het Midden-Oosten - zoals de eliminatie van de Iraanse generaal Qassem Soleimani - volstond om de olie- en goudprijs naar boven en de aandelenmarkten naar beneden te doen schieten.

Tegen die achtergrond is wat op de markten gebeurt meer dan bizar te noemen. De autobouwer Tesla noteerde deze week op een koers die honderd keer de winst weerspiegelt, wat in normale tijden een absurde verhouding is. Vastgoedaandelen die al duur waren, zijn dat nog meer geworden.

Absurde koersen

Zitten we in een nieuwe tijd van 'irrationele exuberantie', de historische woorden waarmee Fed-voorzitter Alan Greenspan eind jaren negentig waarschuwde voor zeepbellen in de internetsector? Het kan. Maar er zijn twee hypotheses waarbij de absurde koersen van vandaag wél steek houden. Beide zijn gebaseerd op de veronderstelling dat de wereld er de komende jaren compleet anders zal uitzien dan we hem kennen.

De eerste hypothese is dat de technologie ertoe zal leiden dat de komende jaren een handvol monopolisten de economische wereld zullen overheersen. Al jaren is de koers van Amazon enkel te rechtvaardigen als je hem bekijkt als de optelsom van de monopoliewinsten die de groep de komende decennia zal boeken. De voorbije week was die redenering de enige verklaring voor de topkoersen van Tesla: een voorafname op het scenario dat de e-wagens van de toekomst in de VS worden gemaakt en het rijk van autoland Duitsland voorbij is.

De tweede hypothese is dat een van de meest ontwrichtende erfenissen van de financiële crisis - de nulrente - nog jaren bij ons blijft. In die context heeft het geen zin dat het financieel systeem nog zou draaien op het fundament van hyperveilige overheidsobligaties waarop je nog een beetje rendement kan halen. De veiligheid is er nog, maar je bent er niets mee als je even zeker bent dat je niets zal verdienen. Daarom is het belangrijk investeringen te zoeken - vastgoed of stevige bedrijven met dividenden - die iets onveiliger zijn maar wél rendement halen.

Naar de normen van de oude wereld is de beurs op hol geslagen. Maar misschien nemen investeerders gewoon een voorschot op een heel nieuwe wereld, een waarin een eeuwige nulrente en een dominantie van monopolisten normaal zijn.