Belgische wegen nog lang niet klaar voor zelfrijdende auto

Terwijl men in de Verenigde Staten luidop droomt van autonoom vervoer op grote schaal, komt in België maar geen beweging in de zelfrijdende auto. Ons land loopt ver achter op drie essentiële punten: regelgeving, technologie en verkeersinfrastructuur.

Hoewel nog niet alle vragen en technische moeilijkheden rond autonoom elektrisch rijden uit de weg zijn geruimd, winnen zulke auto's aan momentum. De voordelen tegenover traditionele voertuigen zijn dan ook onmiskenbaar: minder files en ongevallen, minder vervuiling en meer comfort tijdens het rijden.

Vorige maand stelde Tesla in Californië de Cybercab voor, een elektrische taxi zonder stuur en pedalen, die passagiers autonoom rondrijdt. Als het aan CEO Elon Musk ligt, bollen zijn robottaxi’s vanaf 2027 over de Amerikaanse wegen. En onlangs nog haalde concurrent Waymo, onderdeel van Google-moederbedrijf Alphabet, liefst 5,6 miljard dollar op in een nieuwe investeringsronde om zelfrijdende auto’s te ontwikkelen.

Een wettelijk kader met technische eisen waaraan een zelfrijdende auto moet voldoen, is er nog altijd niet. Het federale niveau kijkt naar Europa om de nodige regelgeving te ontwikkelen, maar dat proces verloopt tergend langzaam. Er is ook veel onduidelijkheid over de aansprakelijkheidsregels. Wie draagt de verantwoordelijkheid bij een ongeval met een zelfrijdende wagen? De eigenaar, de fabrikant, de wegbeheerder of de softwareontwikkelaar? Ons land heeft dus nood aan een duidelijk kader dat autonoom rijden wettelijk ondersteunt en de aansprakelijkheid goed regelt.

Cyberaanvallen

Ook databeveiliging verdient de nodige aandacht: autonome wagens verzamelen voortdurend gegevens over hun omgeving en de bestuurder. De privacy en beveiliging van die data moeten gewaarborgd worden en duidelijk omschreven staan in de wetgeving.

België is met zijn talloze smalle straten, complexe kruispunten en wisselvallige weer sowieso al geen cadeau voor autonome wagens. De technologie moet dus eerst uitvoerig getest worden op onze wegen. Ook daarvoor moet in de nodige wetgeving voorzien worden. Daarnaast moeten er strikte veiligheidsnormen komen om cyberaanvallen tegen te gaan, want een gehackt voertuig kan potentieel een dodelijk wapen worden.

Nog een pijnpunt zijn de signalisatie en wegmarkering op de Belgische wegen. De infrastructuur laat vaak te wensen over. Onduidelijke verkeersborden, onleesbare wegmarkeringen, zelfbedachte signalisatiepanelen, lokale fantasietjes... Vaak staan er ook te veel borden, overbodige verkeerslichten of verwarrende signalen. Uniformiteit en consistentie vormen de sleutel tot een veilige verkeerssituatie.

Daarnaast moet ons wegennet beschikken over infrastructuur waarmee slimme voertuigen kunnen communiceren, zogenaamde V2X-technologie. Die verhoogt niet alleen de veiligheid, ze verbetert ook de verkeersdoorstroming.

De weg naar autonoom rijden in België is complex, maar niet onoverkomelijk. Door nu in te zetten op een stevig wettelijk kader, een verbeterde infrastructuur en strikte veiligheidseisen kan België zich klaarstomen voor de mobiliteit van de toekomst. Daar heeft niet alleen de zelfrijdende auto baat bij, maar elke weggebruiker.