Laatbloeier | To groei or not to groei

In een vorig leven had ik het voorrecht even mee te mogen varen in het kielzog van Jo Lernout, de gevallen captain of industry. De aandelen van L&H waren een tijdje zo populair dat wie er - zoals ik - geen had vol medelijden werd bekeken. Tot het sprookje echt een sprookje bleek te zijn, waarna de berooide aandeelhouders net medelijden opriepen.

Lernout vloog wegens fraude en gesjoemel de gevangenis in. Toen hij eruit kwam, stond ik hem op te wachten. We gingen samen een documentaire maken over wat nu eigenlijk was misgelopen. ‘We wilden te snel groeien’, vertelde hij me toen we terugblikten, ‘en daardoor begonnen we fouten te maken, grote fouten.’ De rest is geschiedenis, die moet u maar eens bekijken in de documentaire.

Het voordeel van een laatbloeier-ondernemer te zijn is dat ik al een hoop geschiedenis heb meegemaakt, en daar wel wat van kan opsteken. Ik leer niet alleen van mijn eigen fouten - te veel om op te noemen - maar ook nog eens uit die van anderen. Het nadeel is dan weer dat iemand op mijn gezegende leeftijd te veel rampen heeft zien gebeuren die perfect vermeden hadden kunnen worden. Als het slachtoffer gewoon iets langer had nagedacht, was er wellicht niets rampzaligs gebeurd.

Dus terwijl een jonge starter er fluitend in vliegt en roekeloos risico’s durft te nemen, denkt een oude laatbloeier over alles veel te lang na. Voorzichtigheid is de moeder van de porseleinkast, en de vader van de faalangst.

Twijfels en faalangst waren mijn gezelschap de afgelopen dagen, toen ik overwoog enkele risico’s te nemen. Niet dat ik plots een wereldwijd imperium wilde uitbouwen, op de beurs wilde beleggen en daar creatief wilde omgaan met mijn cijfers. Zo hard gaat het nu ook weer niet. Maar ik voelde wel dat ik een kruispunt naderde, met enkele opties waartussen het moeilijk kiezen was.

Doe ik rustig verder, klein en bescheiden als ik ben? Het is een optie. Of sla ik een drukkere weg in, die van meer mensen in dienst, personeel dat doet wat ik nu doe, waardoor ik eerder overkoepelend kan aansturen? Ik verzuip niet in het werk, maar meer medewerkers zouden de groei kunnen aanzwengelen.

To groei or not to groei, was mijn question. Het antwoord was de ene keer een volmondig ja, we vliegen erin. Om dan weer een nee te worden, remember Jo.

‘Je kon toch gewoon klein blijven en eventueel rustig groeien?’, vroeg ik die ene avond aan de gevallen gigant. Waarop die lang in zijn glas staarde en antwoordde dat hij nu ook wel tot dat inzicht was gekomen, maar dat het toen gewoon geen optie was. ‘Ik maakte mezelf wijs dat ik snel groot moest worden, koste wat het kost.’

Mensen - inclusief mezelf - iets wijsmaken is in alweer een ander vorig leven een lucratief businessmodel geweest, maar het verstand komt met de jaren. Uiteindelijk heb ik de knoop doorgehakt en ben ik gestopt mezelf wijs te maken dat ik snel moet groeien. Laat ik alles maar stapje voor stapje doen, voorzichtig en zonder risico om te vallen, als een oud mannetje met een rollator. Een beeld dat bij mij begint te passen, ik zeg het snel zelf voor u het zegt.

'Weet je wat het is,' zei Lernout me ook nog, 'veel van die grote geslaagde giganten hebben ook geweldig veel geluk gehad. Ze beseften vaak gewoon niet welke risico’s ze namen en wat allemaal fout kon gaan. Daar waren ze te naïef voor, of zelfs te dom. De helft van onze wereldeconomie draait op bedrijven die opgericht zijn door dommeriken en naïevelingen.'

Misschien heeft hij gelijk. Dan word ik toch nog een gigant.