AI-cursus Microsoft vergroot afhankelijkheid van VS alleen maar

Microsoft heeft aangekondigd dat het tegen 2028 liefst 600.000 Belgen een AI-cursus wil aanbieden. Dat initiatief is zeker veelbelovend, want AI-geletterdheid is cruciaal in een wereld waarin kunstmatige intelligentie steeds belangrijker wordt. Het is positief dat Microsoft bijdraagt aan het verhogen van de kennis en de vaardigheden op dit gebied, vooral voor kmo’s, studenten en kwetsbare groepen die anders misschien minder toegang zouden hebben tot AI-opleidingen.

Toch roept deze vrijgevigheid vragen op. Het is duidelijk dat Microsoft niet alleen maatschappelijke belangen dient, maar ook zijn eigen positie in de markt versterkt. Is dit een altruïstisch gebaar of een strategische zet om nog meer grip te krijgen op de Europese markt?

Europa en België leunen nu al sterk op Amerikaanse technologie. Amerikaanse bedrijven beheersen zo’n 80 procent van de wereldwijde cloudmarkt. Dat heeft voordelen, maar het maakt Europa ook kwetsbaar. Als een Europees bedrijf data wil opslaan en bewerken, kan het simpelweg niet om Amerikaanse cloudbedrijven heen. Er zijn, zoals het Nederlandse Centraal Planbureau (CPB) stelt, ‘geen alternatieven’.

Die afhankelijkheid wordt alleen maar groter. Volgens het onderzoeksbureau Gartner zal de cloud in 2028 onmisbaar zijn voor bedrijven. En hoewel Europese bedrijven profiteren van innovaties uit de Verenigde Staten, komen daar ook grote risico’s bij kijken. Wat als de VS besluiten strengere exportregels in te voeren? Of als politieke beslissingen in Washington de toegang tot deze technologie beperken? Jammer genoeg is dat niet langer uitgesloten.

95 procent van de Europese bedrijven werkt (gedeeltelijk) in de cloud. Een storing in een datacenter kan delen van de maatschappij ontwrichten. Bovendien vallen Amerikaanse bedrijven onder Amerikaanse wetgeving, wat betekent dat Europa weinig controle heeft over hoe en waar data worden beveiligd en verwerkt. Dat roept de vraag op: hebben wij nog meer afhankelijkheid nodig?

Keuzevrijheid

De AI-cursus van Microsoft lijkt op het eerste gezicht een mooie kans voor kmo’s, studenten en kwetsbare groepen. Maar wat betekent dit op de lange termijn? Deelnemers leren werken met AI-tools van Microsoft. Dat betekent dat ze in de toekomst waarschijnlijk in dat ecosysteem blijven. Zo vergroot Microsoft zijn marktaandeel en zet het Europese bedrijven verder vast in een Amerikaanse infrastructuur.

Maar AI-opleidingen moeten 'toolagnostisch' zijn: de focus moet liggen op AI-kennis en toepassingen die onafhankelijk zijn van een specifiek platform of bedrijf. Dat is cruciaal om innovatie en keuzevrijheid in Europa te waarborgen en om te voorkomen dat bedrijven en individuen door commerciële belangen beperkt worden in hun mogelijkheden.

Hoe kunnen we de AI-geletterdheid in België op de juiste manier versterken? Ons land beschikt al over een breed aanbod aan opleidingen en initiatieven die burgers en bedrijven helpen om AI beter te begrijpen en toe te passen. De echte uitdaging ligt niet in het aanbieden van cursussen, maar in het begeleiden van mensen naar deze opleidingen. Kwetsbare, maar ook niet-kwetsbare groepen moeten beter worden ondersteund bij de toegang tot educatie en technologie.

Als Microsoft met impact wil helpen, kan het bestaande privé- of openbare organisaties, groot en klein, ondersteunen, in plaats van zijn eigen ecosysteem centraal te stellen. Een investering in onafhankelijke AI-opleidingen zou een veel waardevollere bijdrage zijn.

Het AI-initiatief van Microsoft wekt de indruk vooral een strategische zet te zijn die de afhankelijkheid van Amerikaanse technologie vergroot. Daarom is het cruciaal dat België dit aanbod kritisch bekijkt en nadenkt over een eigen AI-strategie: hoe bouwen we een sterke, zelfstandige AI-toekomst op zonder afhankelijk te worden van Silicon Valley?