Musk zoekt naar zakenmodel voor Twitter

Vrijdag was het nog bijltjesdag bij Twitter, waar Elon Musk als nieuwe en enige eigenaar de helft van de zowat 7.500 personeelsleden de laan uitstuurde op basis van de productiviteit van elke werknemer. Programmeurs moesten aantonen hoeveel softwarecode ze de voorbije maand geproduceerd hadden, en hoeveel daarvan in gebruik was genomen. Wie de lat niet haalde, verloor zijn job, want Musk wil drastisch besparen. Andere, niet-technische afdelingen moesten eraan geloven, waaronder communicatie, marketing, sales, moderatoren en het team dat werkte aan de bescherming van de mensenrechten van gebruikers. Er is geen keuze, zei Musk, want Twitter lijdt 4 miljoen dollar verlies per dag.

Twee dagen later moest de kersverse alleenheerser gedeeltelijk terugkomen op zijn stappen. Tientallen personeelsleden die net waren ontslagen kregen de vraag of ze toch niet konden aanblijven, lekte uit. Ze hadden per vergissing hun ontslagbrief ontvangen, of ze werden alsnog nuttig geacht voor de ontwikkeling van Twitter zoals Musk die voor ogen heeft.

Musk, die 44 miljard dollar betaalde voor het bedrijf en 13 miljard dollar schulden aanging, zoekt naar creatieve manieren om meer inkomsten aan te boren, zoals een uitbreiding van het betaalmodel voor langere video’s of voor privéberichten. Hij hintte ook op een nieuwe zoekfunctie, een optie om langere teksten te tweeten en mogelijkheden voor gebruikers om geld te verdienen aan populaire inhoud.

Twitter realiseert 90 procent van zijn omzet met de verkoop van advertenties. Maar meerdere multinationals, waaronder General Motors en United Airlines, trekken hun reclameposts tijdelijk terug omdat ze zich niet kunnen vinden in het vooruitzicht dat Musk de touwtjes van het kanaal solo in handen heeft.

Blauw vinkje

De missie van Musk, tweette hij zondagnacht, is van Twitter ‘de accuraatste bron van informatie over de wereld’ te maken. De vraag is hoe, en, zoals oprichter en ex-CEO Jack Dorsey antwoordde: ‘Accuraat voor wie?’ De meest besproken ingreep is het plan om het blauwe vinkje betaalbaar te maken. Twitter-gebruikers, voornamelijk bekende mensen van allerlei allooi of anderen met een duidelijk publieke rol, kunnen zich laten verifiëren, wat hun account ‘officieel’ maakt. Ze krijgen een vinkje naast hun naam, wat in het Twitterverse een statussymbool is, hun identiteit beschermt en desinformatie moeilijker maakt.

Het vinkje is ooit ingevoerd om waarachtigheid te promoten, maar dat fragiele goed is nu te koop voor 7,99 dollar per maand als onderdeel van Twitter Blue, het betalende gedeelte van de sociale medium. Afgelopen weekend werd die verandering meegenomen in de jongste update van de app voor gebruikers in een reeks Engelstalige landen. ‘Power to the people’, stond in het beschrijvende commentaar in de appwinkels. ‘Uw account krijgt een blauw vinkje, net als de beroemdheden, politici en bedrijven die je volgt.’

Alleen bleek ook die verandering iets te radicaal. Dinsdag vinden in de VS tussentijdse Congres- en gouverneursverkiezingen plaats, en de schrik voor verwarring is groot. Voor 7,99 dollar kan iedereen zich snel voordoen als een officiële bron, wat de verkiezingen die onder hoge spanning plaatsvinden gevoeliger zou maken voor desinformatie. Dat merkten enkele overgebleven personeelsleden op, en Musk volgde. De uitrol werd uitgesteld tot woensdag. Maandag gaf Musk wel nog terloops zijn politieke voorkeuren mee voor de verkiezingen (zie kader).

Parodie

Een andere, schijnbaar geïmproviseerde maatregel is dat wie zich voordoet als iemand anders permanent en zonder waarschuwing wordt verbannen van het communicatieplatform, behalve als de account duidelijk wordt omschreven als een parodie. Dat lijkt tegenstrijdig met de betalende vinkjes. Musks tweet daarover was aanleiding voor meerdere Twitter-gebruikers om zich voor te doen als Musk. Minstens een van hen, de Amerikaanse comédienne Kathy Griffin, zag haar account geschorst worden.

Als privaat bedrijf lijkt Twitter fel onderhevig aan het experimenteergedrag van Musk. Met zijn andere bedrijven Tesla en SpaceX verzette hij de voorbije jaren onverzetbaar geachte bakens door veeleisend te zijn voor werknemers en in sneltempo te experimenteren, falen en beslissen. Alleen is een raket of een elektrische motor niet hetzelfde als een sociaal netwerk, dat aaneenhangt van iets minder exacte fysieke zaken, zoals menselijke verhoudingen en moeilijke evenwichten als vrijheid van meningsuiting.