Elia zoekt 600 miljoen euro kapitaal voor versnelling energietransitie

De raad van bestuur van Elia vraagt volgende week aan de aandeelhouders een mandaat om een kapitaalronde van 600 miljoen euro door te voeren. De kans is groot dat de aandeelhouders groen licht geven, want het bedrijf zit bijna voor de helft in handen van de gemeentelijke holdings Publi-T en Publipart.

Over de timing en de modaliteiten van de kapitaalronde wil het bedrijf niet veel kwijt. 'De raad van bestuur beslist of een eventuele kapitaalverhoging plaatsvindt of niet, en aan welke voorwaarden', zegt Marleen Vanhecke, woordvoerster van Elia.

De operatie vindt mogelijk al voor de zomer plaats, zegt een waarnemer. Achter de schermen zouden de Belgische banken Belfius en KBC samen met een internationale bank de operatie al voorbereiden. Trouwe Elia-aandeelhouders herinneren zich ook dat in 2019 op de aandeelhoudersvergadering een mandaat gevraagd werd voor een kapitaalverhoging van 435 miljoen euro en dat die enkele weken later al effectief werd uitgevoerd.

Of er over enkele weken al een operatie komt, valt af te wachten, want het beursklimaat is niet ideaal. 'Maar voor een bedrijf met een stabiel profiel zoals Elia is het beursklimaat niet allesbepalend', zegt een bron. Het aandeel - met een winst van 30 procent dit jaar veruit de uitblinker een kwakkelende Bel20 - noteert met 149,8 euro dicht bij zijn recordkoers (zie grafiek).

Elia heeft sowieso nog wat tijd. De gevraagde toestemming voor een kapitaalverhoging loopt tot de zomer van 2023. De stroomnetbeheerder heeft het geld niet onmiddellijk nodig. Hij had eind vorig jaar nog 3 miljard euro aan liquide middelen. Maar Elia moet wel op zoek naar extra financiering om zijn enorme investeringsprogramma de komende jaren uit te voeren. Vorig jaar investeerde het bedrijf 1,227 miljard euro. Dit jaar staan voor 1,275 miljard investeringen op het programma in België en in het Duitse stroomnet 50Hertz.

Dat is maar een voorsmaakje van wat komen gaat. In de periode 2022-2026 heeft Elia 4 miljard euro aan investeringen gepland in België en nog eens 5,6 miljard euro in Duitsland. Samen gaat het om bijna 10 miljard euro aan nieuwe projecten, zonder rekening te houden met mogelijke overnames. 'Alleen al onze organische
groei is de komende vijf jaar ongezien', zegt Elia-voorzitter Bernard Gustin in het kersverse jaarrapport.

Green Deal

De Europese Green Deal om Europa tegen 2050 klimaatneutraal te maken en de geopolitieke spanningen door de oorlog in Oekraïne doen de vraag om de energietransitie te versnellen luider klinken. Maar voor extra (offshore) windparken of de massale invoering van elektrische wagens en warmtepompen zijn ook investeringen in stroomnetten nodig.

In België is Elia bezig met de algemene versterking van zijn stroomnet en staan zware investeringen op het programma om extra stroom uit de Noordzee te kunnen halen. Ons land wil veel meer eigen elektriciteit oogsten uit offshore wind, maar ook stroom invoeren uit andere landen met veel windproductie, zoals het Verenigd Koninkrijk en Denemarken. Daarvoor zijn niet alleen kabels op de zeebodem en een energie-eiland nodig, maar ook tal van versterkingen op land, zoals de projecten Ventilus in West-Vlaanderen en Boucle du Hainaut in Wallonië.

Ook bij de Duitse dochter 50Hertz zijn de investeringen voor de aansluiting van offshorewindparken en connectiekabels naar het buitenland goed voor een aanzienlijk deel van de investeringsplannen.

Elia doet traditioneel een beroep op veel schulden om zijn investeringen te financieren. De projecten van de stroomnetbeheerder gelden als veilige activa, omdat ze door de overheid gereguleerd zijn en kunnen rekenen op stabiele inkomsten door bijdragen van gezinnen en bedrijven via de stroomfactuur. De financieel directeur van Elia, Catherine Vandenborre, maakt er ook een punt van meer groene schuldfinanciering aan te spreken.

Naast die schuldfinanciering vergt het aanhoudend hoge investeringsritme van Elia almaar meer kapitaal. Het zou de derde grote kapitaalronde zijn voor Elia sinds de beursgang in 2005 en de afsplitsing van Electrabel. In 2010 werd 300 miljoen euro opgehaald om de overname van de Duitse sectorgenoot 50Hertz te financieren. In 2019 werd 436 miljoen euro bijgetankt voor de aanleg van de Nemo-kabel naar het VK en allerlei versterkingen in België.