Individueel pensioensparen levert elk jaar een fiscaal voordeel op. In 2019 kunt u kiezen voor een storting tot maximaal 1.260 euro. Bij een storting tot 980 euro krijgt u een belastingvermindering van 30 procent. Een storting tussen 980 en 1.260 euro levert op het volledige bedrag een vermindering van 25 procent op.
Het moment van de storting heeft geen impact op dat fiscaal voordeel. Ook voor de eindbelasting van 8 procent die u betaalt op 60-jarige leeftijd maakt het geen verschil of u in januari of in december stort. De timing heeft wel een belangrijke impact op de pensioenspaarpot die u opbouwt. Dat is zeker zo bij pensioenspaarfondsen, die gedurende het jaar forse koersschommelingen kunnen meemaken door de grillen van de financiële markten.
Het beste moment om een storting te doen in een pensioenspaarfonds is uiteraard op het moment dat het fonds zijn laagste koers van het jaar bereikt. Op dat moment krijgt u voor hetzelfde gestorte bedrag het grootste aantal deelbewijzen en bouwt u dus een grotere pensioenspaarpot op. In 2018 bijvoorbeeld bereikten pensioenspaarfondsen hun laagste koers eind december, in 2016 was dat eind februari, toen de vrees voor een groeivertraging de beurzen de dieperik instuurde.
Niemand heeft echter een glazen bol, en dus is het onmogelijk om elk jaar die perfecte timing te voorspellen. Daarom is het beter voor een systematische aanpak te kiezen.
Tijdens de voorbije 30 jaar waren pensioenspaarfondsen 21 keer goedkoper begin januari dan eind december.
De bijgevoegde tabel illustreert voor de acht pensioenspaarfondsen die 30 jaar bestaan wat het opgebouwde kapitaal eind 2018 zou zijn geweest als telkens het maximaal aftrekbare bedrag gestort werd volgens drie systemen: storting van het volledige bedrag begin januari, maandelijkse stortingen of storting van het volledige bedrag eind december. De resultaten tonen aan dat een storting in januari het beste resultaat oplevert. De redenering die daarachter schuilt, is vrij duidelijk. In de meerderheid van de gevallen is het pensioenspaarfonds bij het begin van het jaar goedkoper dan op het einde van het jaar. Dat komt omdat de aandelenmarkten in de meeste jaren een stijging laten optekenen. Tijdens de voorbije 30 jaar waren pensioenspaarfondsen 21 keer duurder in december dan in januari.
Het gemiddelde kapitaal na 30 jaarlijkse stortingen in januari bedraagt voor de acht pensioenspaarfondsen 47.275 euro. Dat is 6,5 procent meer dan het gemiddelde bedrag bij stortingen in december. Voor het fonds Metropolitan-Rentastro loopt het verschil zelfs op tot 9,5 procent.
Maandelijkse stortingen
Ook ten opzichte van de maandelijkse stortingen is een storting in januari beter, al is het verschil kleiner. Het opgebouwde kapitaal na stortingen in januari komt gemiddeld 3,8 procent hoger uit dan bij maandelijkse stortingen. Maandelijks storten is wel beter dan een eenmalige storting in december.
Een rondvraag bij de banken leert dat de grote meerderheid van de pensioenspaarders voor zo’n maandelijkse storting kiest. Bij KBC en BNP Paribas Fortis is dat zowat 80 procent, bij Belfius is dat zelfs 90 procent. ‘De grote meerderheid spaart ook met doorlopende opdrachten’, luidt het bij de banken.
Naast de timing van de stortingen speelt de keuze van het fonds een minstens even belangrijke rol. De rendementsverschillen tussen pensioenspaarfondsen kunnen fors oplopen. De gemiddelde rendementen tijdens de voorbije 30 jaar variëren tussen 4,7 en 8,1 procent per jaar. Gemiddeld leverde een pensioenspaarfonds tussen 1989 en 2018 6,3 procent per jaar op.
Verzekering
Ook bij pensioenspaarverzekeringen geldt trouwens dat u het grootste kapitaal opbouwt door begin januari te storten. Uw kapitaal wordt immers meteen na de storting al opgerent. Een kanttekening bij een storting begin januari is wel dat u uw centen vroeger van uw spaarboekje moet halen. Maar bij de huidige rente van 0,11 procent is dat geen aderlating.