Wat is duurzaamheid? Van de planeet een betere wereld maken. Dat klinkt verdacht simpel en misschien een tikje naïef. ‘Als de consumenten, de burgers, een duurzame maatschappij willen, zullen de bedrijven volgen. Zij moeten innoveren om rendabele businessmodellen te ontwikkelen. Ik zie geen reden waarom dat niet zou lukken’, zegt Patrick Rottiers van EY Belgium. ‘Ik geloof sterk in de bereidheid en de capaciteit van mensen en bedrijven om door middel van innovatie een antwoord te bieden op de uitdagingen waarmee ze geconfronteerd worden’, vindt onafhankelijk bestuurder Inge Boets.
‘Als ik in Brussel moet zijn, neem ik haast altijd de trein. Het station van Diegem ligt op tien minuten stappen van het hoofdkwartier van EY Belgium. Vaak ben ik dan het snelst in Brussel centrum, heb een groene daad verricht en geef ik het voorbeeld naar onze medewerkers toe’, getuigt Patrick Rottiers na het interview. Inge Boets heeft dan net verteld dat de leveringen van haar enoteca La Scoperta in Antwerpen met de bakfiets gebeuren. ‘Het zijn ministapjes naar een duurzamer wereld, maar ze zijn belangrijk.’
‘Als ik over duurzaamheid spreek, kan ik dat gemakkelijk samenvatten in één zin: How to save the planet?’, zegt Patrick Rottiers, CEO van EY Belgium. ‘We zijn met zijn allen fel bezig om langetermijndoelstelingen te bereiken, maar in het verleden gingen we niet altijd bewust om met de gevolgen, in de breedst mogelijke context. Toch moet de drang naar een groene, duurzame, betere wereld vanuit jezelf komen.’
Voorbij de terreur van de kwartaalrapporten
- Master in de toegepaste economische wetenschappen en volgde opleidingen strategisch leiderschap aan Harvard en IMD
- Had een lange carrière bij EY zowel in audit als advisory
- Voormalig EY Global Business Risk leader
- In 2011 gaf ze een nieuwe oriëntatie aan haar professionele loopbaan en werd ze onafhankelijk bestuurder. Ze is vandaag voorzitter van het auditcomité bij Euroclear en Ontex, en voorzitter van de raad van bestuur bij Qrf en Econopolis,
- Baat sinds 2010 La Scoperta uit in Antwerpen, een enoteca die artisanale Italiaanse wijnen en voedingswaren importeert en verkoopt
‘Als je over duurzaamheid spreekt, dan denkt iedereen spontaan aan CO2, klimaatverandering, groen. Dat is natuurlijk een belangrijk en acuut onderdeel van duurzaamheid, maar voor mij gaat het om veel meer’, vult Inge Boets aan. ‘Het gaat over de lange termijn, voorbij de waan van de dag, de terreur van de kwartaalrapporten en de analisten, het minder fragiel maken van bedrijven en organisaties, purpose in plaats van winstmaximalisatie, ervoor zorgen dat bedrijven en de maatschappij in het algemeen kwalitatiever worden, over de generaties heen. De wereld beter maken voor jezelf en voor anderen, gezonde bedrijven moeten die waarden opnemen in hun strategie, hun ESG-doelen formuleren (environmental, social en governance).’
Boets is ervan overtuigd dat de wereld beter maken voor jezelf en voor anderen niet haaks staat op winst maken. ‘Kijk, de voorbije twintig jaar onderging het maatschappelijk debat al een enorme beweging, gestuurd door de klimaatverandering. De wetenschap heeft die uitgebreid onderzocht en de media speelden daarop in. Toen mensen als Al Gore daarover een film uitbrachten, zijn velen echt beginnen na te denken. In het begin sprak die maatschappelijke discussie vooral jongere mensen aan, maar ze wordt nu breed gedragen.’
Bedrijven moeten wel mee en dat hoeft niet noodzakelijk alleen maar geld te kosten. ‘Duurzaam ondernemen wordt stilaan een noodzaak, ook vanuit strategisch en economisch perspectief: grondstoffen worden schaarser en duurder, consumentenverwachtingen veranderen. Je moet alternatieven vinden, niet alleen voor het klimaat, maar omdat je anders strategische problemen kan krijgen. Ook investeerders springen op die kar. Duurzaamheid is een rendabel lange termijn businessmodel, meer en meer raken we daarvan overtuigd.’
In het hart van de mensen
Ook Rottiers stelt vast dat er een grote omslag kwam. ‘In het verleden waren er al verwoede pogingen om er een betere wereld van te maken, maar dat ging niet veel verder dan de rapportering. “Laten we in het jaarverslag een hoofdstuk over duurzaamheid toevoegen en we hebben ons ding gedaan.” De jongste vijf jaar zijn we concreter over duurzaamheid gaan nadenken en het in de bedrijfsstrategieën gaan integreren. Als je dat niet doet, ben je net geen vogel voor de kat.’
‘In de raden van bestuur merk je dat sterk als nieuwe generaties er hun intrede doen. Ook mijn kinderen vragen wel eens waarom ik met die bepaalde wagen rij en de fiets niet neem. Dat houdt de jonge mensen van vandaag bezig. Door de generatiewissels ben ik ervan overtuigd dat dat we in de juiste richting evolueren. De nieuwe generatie pakt de bedrijfsstrategieën aan, maar helaas bestaan er amper internationale benchmarks.’
- Master in de economie en Far Eastern Business
- Werkt bij EY sinds 1988
- partner sinds 2000
- Real Estate Leader EY België in 2003
- Managing partner van de regio Antwerpen en Limburg in 2008
- Verantwoordelijke partner van EY bedrijfsrevisoren in 2011
- Lid van het Regionaal Leadership Team van België, Nederland, Luxemburg en Frankrijk
- Lid van het directiecomité van Europe West
- CEO van EY België sinds 2017
In april heeft de Europese Unie een nieuw initiatief gelanceerd met uniforme standaarden. ‘Dat heb je absoluut nodig’, beaamt Boets. ‘Dé grote uitdaging voor het publiek en voor investeerders is hoe je duurzaamheid moet begrijpen. Je moet kunnen vergelijken tussen sectoren, bedrijven, landen.’
In één adem gaan Rottiers en Boets over naar de Europese Green Deal, al vinden ze de naam fout gekozen. ‘Hij gaat – gelukkig maar – veel breder dan groene thema’s, maar ook over een rechtvaardige samenleving, consumentenrechten, … Een schitterend initiatief met enorme investeringsbedragen’, vindt Boets. ‘Europa creëert een wettelijk kader, en die verplichting is goed, maar ik blijf ervan overtuigd dat ze in het hart van de mensen moet zitten om succesvol te zijn’, benadrukt Rottiers.
Geopolitieke consequenties
De coronacrisis zien Rottiers en Boets niet als een belemmering voor de verduurzaming. ‘De pandemie was een behoorlijk goede lesson learned. Zelfs in een moeilijke periode waarin zo veel is veranderd, hebben we getoond dat de mens voldoende agile is om elke situatie aan te kunnen. Maar ze liet ons ook zien dat er kinken in de kabels van de supply chains zitten. De globalisering wordt terecht in vraag gesteld’, vindt Rottiers.
‘Bill Gates heeft recentelijk een boek geschreven over de klimaatproblematiek, wat mij daarin frappeerde: het zijn de rijke landen die een groot deel van de problemen veroorzaken, maar de armere landen kunnen er het meeste nadeel van ondervinden, denk aan droogte of overstromingen, landbouw- en voedselproblemen. Als we de bevolking van de opkomende landen op hetzelfde economische niveau willen tillen als de rijke landen, komen er gigantische uitdagingen op ons af. Die geopolitieke consequenties mogen we niet uit het oog verliezen. Onze verantwoordelijkheid stopt niet aan de grens’, oppert Boets.
Toch zijn beiden bijzonder optimistisch. ‘Als de consumenten, de burgers, een duurzame maatschappij willen, zullen de bedrijven volgen. Zij moeten innoveren om rendabele businessmodellen te ontwikkelen. Ik zie geen reden waarom dat niet zou lukken’, besluit Rottiers.
‘Een mooi, maar een beetje lullig voorbeeld, dat zijn plastic rietjes. Als niemand die nog wil, zullen de producenten wel een alternatief op de markt brengen. Daarvoor moet je innovatief zijn en op de lange termijn denken. Of kijk naar fossiele brandstoffen. Een van de producenten is een klant van ons. In ons jongste commissarisrapport hebben we het aangedurfd om te stellen dat fossiele brandstoffen over x aantal jaar misschien wel wordt vervangen. Uiteraard geven we ook zelf het goede voorbeeld. EY heeft een ambitieus mobiliteitsplan op poten gezet waarmee we onze CO2-uitstoot met 600 ton verminderen dankzij de combinatie van openbaar vervoer, kleinere bedrijfswagens, fietsen, elektrische deelwagens en hybride wagens. Alle bedrijfswagens schrappen, kan helaas niet. Onze klanten zijn niet allemaal optimaal bereikbaar met het openbaar vervoer. Nog niet.’
