IT-bedrijven vangen bot voor Grondwettelijk Hof in strijd om gunstregime auteursrechten

Dat schrijvers van boeken wel een fiscaal gunstregime kunnen genieten en schrijvers van computerprogramma’s niet, is geen discriminatie. Dat blijkt uit een arrest van het Grondwettelijk Hof, nadat zeven grote IT-bedrijven en enkele individuele IT’ers naar het Hof waren gestapt.

Het gunstregime voor auteursrechten leidde eind vorig jaar tot een crisis in de Vivaldi-regering, toen minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) voorstelde het af te bouwen. Het regime houdt in dat auteurs - schrijvers en kunstenaars - maar 15 procent roerende voorheffing moeten betalen op hun inkomsten. Door de jaren heen begonnen ook andere beroepsgroepen, zoals advocaten, architecten, marketeers, consultants en IT’ers, het systeem te gebruiken. Zij lieten zich in auteursrechten betalen omdat ook zij creatief werk doen, en vonden zo een manier om de hoge loonkosten in ons land te omzeilen.

Odoo

Door het initiatief van Van Peteghem zouden onder meer IT’ers niet langer het gunstregime kunnen genieten. Dat was niet naar de zin van de MR. Voorzitter Georges-Louis Bouchez verzette zich met hand en tand nadat het Waalse bedrijf Odoo, dat zo’n 2.500 medewerkers telt en gretig gebruikmaakte van het systeem, hem voor de gevolgen gewaarschuwd had.

Uiteindelijk werd de regeringscrisis bezworen door de wettekst vatbaar te laten voor interpretatie. De nieuwe regeling ging begin dit jaar in en de meeste bedrijven gingen ervan uit dat IT’ers niet langer onder de regeling vielen, al zagen sommige fiscale advocaten - die aanklaagden dat de wettekst niet duidelijk is - dat anders.

Het was wachten op een uitspraak van het Grondwettelijk Hof, dat nu dus geoordeeld heeft dat er geen sprake is van discriminatie. Het verschil in fiscale behandeling tussen schrijvers en IT’ers is gerechtvaardigd. ‘Het Hof oordeelt in hoofdlijnen dat het gerechtvaardigd is dat IT’ers het regime niet kunnen genieten omdat zij over het algemeen stabiele inkomsten hebben’, zegt Maxime Vermeesch (Alongsight Legal), een van de fiscaal advocaten die de IT-bedrijven verdedigden. ‘Volgens het Hof berust het fiscaal regime immers op de onregelmatigheid en wisselvalligheid van inkomsten. Maar marketeers en journalisten bijvoorbeeld hebben doorgaans ook regelmatige inkomsten en zij kunnen toch nog van de regeling gebruikmaken. Dit lijkt met de mantel der liefde te worden bedekt door de ruime beoordelingsvrijheid van de fiscale wetgever.'

Fiscaal advocaat Axel Haelterman, die de staat verdedigde in de zaak: ‘Het Grondwettelijk Hof bevestigt dat de wetgever de IT’ers mocht uitsluiten omdat zij meestal in loondienst computerprogramma’s schreven. Er werd dus vaak gebruikgemaakt van het gunstregime om aan loonoptimalisatie te doen.’

Overwinning

Volgens het Hof heeft het uitsluiten van de IT’ers ‘geen onevenredige gevolgen voor de ontwikkelaars van computerprogramma’s, noch voor de personen die zij tewerkstellen’. Het heeft enkel tot gevolg dat zij voortaan onderworpen worden aan de fiscale regels voor beroepsinkomsten. Met andere woorden: ze betalen voortaan belastingen zoals elke werknemer.

Voor Van Peteghem is dit een overwinning. Hij heeft altijd benadrukt dat de wettekst zeer duidelijk was over de uitsluiting van IT’ers. Voor Bouchez, die zeer lang heeft gestreden om het fiscaal gunstregime te behouden voor IT’ers, is dit een domper. Net als voor bedrijven met veel IT’ers, want zij zullen een grote impact ondervinden.

De MR geeft de strijd evenwel niet op. ‘Het Grondwettelijk Hof zegt dat IT’ers kunnen worden uitgesloten, niet dat ze moeten worden uitgesloten.’ De Franstalige liberalen houden vol dat er een politiek akkoord was dat IT’ers toegang bleven hebben tot het gunstregime. ‘Het is verbijsterend dat de minister van Financiën advocaten betaalt om in te gaan tegen dat politieke akkoord.’ Van Peteghem moet dan ook een rondzendbrief publiceren die toelaat dat IT’ers in het systeem blijven, aldus nog de MR. ‘Zoniet zullen we dat in de Kamer corrigeren.’