Hervorming werkloosheidsuitkering leidt tot spanningen in regering-De Wever

Les Engagés heeft de voorbije weken tot drie keer toe publiekelijk afwijzend gereageerd op mediaberichten over wat minister van Werk David Clarinval (MR) van plan zou zijn met de werkloosheidsuitkering. Zoals bekend wordt die tot twee jaar beperkt, maar dat dreigt nogal wat neveneffecten te hebben voor een aantal groepen. Wat met mensen die een uitkering combineren met een opleiding voor een knelpuntberoep die drie jaar duurt? Wat met artiesten die een uitkering krijgen in periodes dat ze geen geld verdienen met producties? Wat met periodes van moederschapsrust of ziekte?

Telkens kiest de N-VA voor de korte pijn, terwijl Vooruit, CD&V en Les Engagés willen milderen. Clarinval zelf zei donderdag in de Kamer dat periodes van moederschapschapsrust en ziekte wel degelijk meegeteld zullen worden als gewerkte periode en dat er binnen de regering een debat moet komen over het artiestenstatuut.

Degressiviteit

Die discussie, die sterk aangewakkerd werd door de linkse oppositie, deed een ander aspect van Clarinvals hervorming ondersneeuwen: het degressiever maken van de uitkering. Door de uitkering in het begin van de werkloosheid wat te verhogen en vervolgens sneller te verlagen, wou de regering werklozen zowel beschermen tegen een tegenslag als aanmoedigen om snel nieuw werk te vinden.

In zijn ontwerp van programmawet doet Clarinval dat door het uitkeringsplafond te verhogen voor mensen die meer verdienen dan het mediaanloon. Wie minder verdient, krijgt er niks bij. En aan de vervangingspercentages wordt niet geraakt. 'Ontgoochelend', reageert econoom Stijn Baert (UGent), die al langer pleit voor een sterkere degressiviteit.

'Behalve het aanpassen van de maximumbedragen verandert er niet zoveel tijdens het eerste jaar werkloosheid', stelt Baert. 'Na een jaar wordt de uitkering wel vereenvoudigd, door ze meteen op het huidige minimumniveau te brengen. Maar het idee van een versterking van de degressiviteit zou net moeten zijn dat je ingrijpt in het eerste jaar werkloosheid. Op dat moment zijn de zelfversterkende effecten van de werkloosheid nog veel minder ingetreden. Tijdens het eerste jaar zijn er geen bijkomende prikkels om de poule van vacatures te verbreden.'

Binnen de Arizona-coalitie wordt gesust dat het wetsontwerp nog voorwerp van onderhandelingen is tussen de kabinetten.