Gordiaanse knoop

Bij onze politici lijkt de overtuiging te leven dat iedereen steun nodig heeft. Terwijl de kust met man en macht de tweedeverblijvers probeert te weren, lanceert Vlaams minister Zuhal Demir de idee voor een waardebon voor tweedeverblijvers om het kusttoerimse te animeren. Het hoeft niet veel gekker te worden.

In de strijd tegen het coranavirus is het normaal dat de aandacht in de eerste plaats uitgaat naar de mensen aan het ‘front’. Niet alleen zij die instaan voor de ziektezorg en ordehandhaving, maar ook de mensen die in de voedingswinkels werken, de koeriers en iedereen die de essentiële sectoren nu poogt overeind te houden.

Om de impact van de stilvallende economie op te vangen is het systeem van tijdelijke werkloosheid ingevoerd. Dat mildert alvast de schok, niet alleen voor de werknemers maar ook voor de bedrijven.

Alle maatregelen kosten geld, niet alleen hier maar ook elders ter wereld. Zwaar getroffen landen als Italië, Spanje en Frankrijk zullen diepe littekens hebben in hun economisch huishouden. De schuld in de eurozone zal exploderen.

De financiële solidariteit blijft beperkt in Europa. De ‘zuinige vier’ - Duitsland, Nederland, Oostenrijk en Finland - houden vast aan de strakke regels van Maastricht. Dat is op termijn onhoudbaar. De vraag is meer hoe je na deze crisis de euro laat overleven.

In de VS is het beeld minstens even grimmig. Daar wordt meer dan 2.400 miljard dollar de economie ingepompt om die overeind te houden. De uitwerking van de pandemie zal verwoestend zijn omdat de gezondheidszorg niet bestand is tegen dit soort crisissen.

De VS kunnen zich voorlopig veel meer veroorloven omdat hun munt uiteindelijk de enige echte reservemunt is. Het is een soort tegoedbon voor geld geworden. Maar ook daar zal onvermijdelijk de vraag naar de financiering komen 

Als deze pandemie is gaan liggen, zal het hele financiële systeem geconfronteerd worden met de grote overheidstekorten en de nog veel grotere (overheids)schulden. Dat wordt een zoektocht naar een nieuw evenwicht. Als dat antwoord niet op een juiste manier wordt gegeven, dreigt geen recessie maar een depressie die haar gelijke niet kent in de geschiedenis.

De totale vergoeding van de geleden schade is ondenkbaar, de schade zal sowieso enorm zijn. Maar de knoop die ontward moet worden: de afweging tussen de strijd tegen de pandemie en het overleven van de economie woedt nu al ongemerkt. Ondoordachte beslissingen zullen blijvende gevolgen hebben, zowel voor de gezondheidszorg als voor de economie. Alexander hakte de Gordiaanse knoop in één keer door. Nu is er geen Alexander, maar wel een Gordiaanse knoop.

Lang duurde het rijk van Alexander evenwel niet. De huidige situatie vergt wél een langetermijnoplossing.