Lang niet alle gepensioneerden krijgen het brutobedrag van hun wettelijk pensioen op hun rekening gestort. Net zoals bij de lonen van werknemers kan ook bij de uitbetaling van het maandelijkse pensioen bedrijfsvoorheffing worden afgehouden. Of en hoeveel bedrijfsvoorheffing u moet betalen, hangt af van de hoogte van uw pensioen, het aantal kinderen ten laste en of u een alleenstaanden- of rustpensioen geniet.
Voor wie geen kinderen ten laste heeft, zal er bijvoorbeeld bedrijfsvoorheffing worden afgehouden vanaf een maandpensioen van 1.215 euro voor alleenstaanden en 1.740 euro voor een gezinspensioen. Alleen de lagere pensioenen ontsnappen aan belastingen, waardoor het bruto- en nettopensioen gelijk zijn.
1. Hoe hoog is de belastingdruk?
De bedrijfsvoorheffing is niet meer dan een voorschot op de belastingen. De definitieve belastingafrekening verloopt via de jaarlijkse belastingaangifte. Het goede nieuws is dat een wettelijk pensioen minder zwaar belast wordt dan een gewoon loon. Dat is te danken aan twee specifieke systemen van belastingreductie:
• Bijzondere belastingvermindering
De laagste pensioenen zijn volledig vrijgesteld van belastingen. De voorwaarde voor die ‘bijzondere belastingvermindering’ is dubbel: het gezinsinkomen mag alleen uit pensioenen of vervangingsinkomens bestaan én niet meer bedragen dan 15.568,12 euro.
• Gewone belastingvermindering
Wie een hoger pensioen heeft, valt terug op de ‘gewone belastingvermindering’. Die bedraagt tot 2.066,87 euro voor wie geen andere inkomsten heeft dan een pensioen. Het belastingvoordeel daalt voor wie zijn pensioen combineert met andere inkomsten. En dat volgens de verhouding tussen enerzijds het ontvangen pensioen en anderzijds uw totale inkomsten.
2. Kan een verhoging van het brutopensioen resulteren in een lager nettopensioen?
De voorbije jaren was er heel wat te doen over de zogenaamde ‘pensioenval’. Gepensioneerden die - bijvoorbeeld door een welvaartsaanpassing of hoger vakantiegeld - hun brutopensioen licht zagen stijgen, ontvingen netto in bepaalde gevallen minder dan voordien. Die fiscale pensioenval is sinds 2017 opgelost, waardoor wie uitsluitend een pensioen, vervangingsinkomen of een wettelijke ziekte- of invaliditeitsuitkering geniet, nooit meer netto achteruit gaat door een verhoging van de bruto-uitkering.
3. Wat is de impact van andere inkomsten dan een pensioen?
De pensioenval is alleen weggewerkt voor mensen die geen andere inkomsten dan een pensioen hebben. Een klein ander inkomen boven op het pensioen – denk aan een belastbare bijverdienste, onderhoudsuitkering of een stukje grond - kan wél nog leiden tot een lager nettopensioen. ‘Zo betaalt iemand die alleen een pensioen van 15.500 euro heeft geen belastingen. Komt daar een onderhoudsuitkering van 150 euro bovenop, dan betaalt diezelfde gepensioneerde 643 euro belastingen. De aangifte van een kadastraal inkomen van 10 euro voor een grond levert een belastingfactuur van 585 euro op’, zegt fiscalist Jef Wellens van Wolters Kluwer. ‘U mag wel beterschap verwachten, want er zijn concrete plannen om die tweede pensioenval nog deze legislatuur op te lossen. Afwachten of dat lukt.’
Behalve bedrijfsvoorheffing zijn nog twee andere inhoudingen mogelijk bij de uitbetaling van het pensioen:
· ZIV-bijdrage
Die bijdrage is bestemd voor de financiering van de ziekte- en invaliditeitsverzekering. De maandelijkse inhouding bedraagt 3,55 procent van het brutopensioen, maar wordt alleen ingehouden als het maandelijks pensioen meer bedraagt dan 1.743,22 euro voor een gezinspensioen en 1.470,90 euro voor een alleenstaandenpensioen.
Die drempel is meteen ook een minimum: door de inhouding van de ZIV-bijdrage mag het pensioen niet onder deze grensbedragen dalen.
· Solidariteitsbijdrage
De solidariteitsbijdrage stijgt met het totale brutobedrag van de pensioenen en varieert tussen 0 en 2 procent.
Voor het bepalen van het percentage wordt niet alleen rekening gehouden met het wettelijk pensioen, maar ook met de extralegale pensioenen (uit de tweede pensioenpijler, opgebouwd via uw werkgever of vennootschap). Een individuele levensverzekering of pensioensparen heeft geen impact.
Bij een alleenstaandenpensioen wordt de bijdrage ingehouden zodra het maandelijks brutopensioen meer bedraagt dan 2.311,97 euro, bij een gezinspensioen vanaf 2.672,92 euro.
