'Medische wearables moeten ook in het hoofd kijken'

Stappentellers, hartritme-apps, digitale pleisters en slimme pillen komen de laatste jaren volop in het nieuws. Het snijvlak van draagbare digitale technologie en de gezondheidszorg houdt de belofte in van allerlei toepassingen die onze geneeskunde preciezer, persoonlijker en goedkoper zullen maken.

Op zich is dat een goede zaak, maar voorlopig blijft het nog grotendeels bij dromen, zegt de Leuvense denktank Metaforum, waarin wetenschappers uit diverse disciplines zich over actuele kwesties buigen. ‘Het enorme aantal fitness- en wellnessapparaatjes staat in schril contrast met de eerder trage invoering van wearables als medische toestellen’, schrijft Metaforum in een ‘position paper’ die donderdagmiddag wordt voorgesteld op een symposium.

Voor de die trage vooruitgang ziet de groep verschillende oorzaken. ‘Een van de grote bezwaren is dat er nog onvoldoende bewijzen zijn dat het permanent meten van de gezondheidstoestand ook echt bijdraagt tot een betere gezondheid’, zegt medeauteur en psychiater Stephan Claes.

Stress

‘Iemand die van zijn app de boodschap krijgt dat hij veel stress heeft, krijgt daar misschien nog meer stress van. En een app die je aanzet tot minder roken is natuurlijk goed, maar in de praktijk zullen mensen die vaak maar eventjes gebruiken en dan weer laten liggen. Houden die apps ook voldoende rekening met de stemming en de omgeving van de gebruiker?’

Metaforum wijst erop dat er nog veel meer wetenschappelijke data nodig zijn om een neutraal, voorspellend model te kunnen opstellen. Dokterspraktijken en ziekenhuizen moeten nog meer samenwerken zodat ze over grotere databanken kunnen beschikken.

Ook moet de overheid haar regelgeving op punt stellen. Vandaag is er een te grote grijze zone tussen vrijblijvende consumententoepassingen en ‘harde’ medische toepassingen, die veel strenger gecontroleerd worden. ‘Voor een app die bijvoorbeeld epilepsieaanvallen detecteert of het hart monitort, is het logisch dat je de strengste normen oplegt’, zegt Claes. ‘Voor veel andere toepassingen is het minder duidelijk hoe streng de regelgeving moet zijn.’

De onderzoekers vragen ook meer aandacht voor de bescherming van medische data, vooral als die worden verzameld door commerciële bedrijven. Daar bestaan wel regels rond, maar vaak geven gebruikers zonder nadenken hun toestemming door een ellenlange tekst met algemene voorwaarden goed te keuren. Voor medische data is zo’n passieve toestemming niet geschikt, klinkt het. De paper stelt ook duidelijk dat patiënten de eigenaar van hun gegevens moeten blijven.

Ontdek ons dossier 'Het Datatijdperk'