Weg met out of the box denken!

De rode draad door het museum Hof van Busleyden in Mechelen is het verhaal van machtige mannen - en een enkele vrouw - uit de geschiedenis van de Nederlanden, van Europa en een groot deel van de wereld: de Bourgondiërs en de Habsburgers. De geschiedenis van Mechelen raakt hier aan de wereldgeschiedenis.

Het topstuk ‘Plechtige openingszitting van het Parlement van Mechelen’ toont Karel de Stoute en tientallen raadslieden. Lange tijd was het logisch dat werk te duiden aan de hand van de rijke, blanke mannen die afgebeeld worden, maar als je goed kijkt, merk je in de dunne strook onderaan een vrouw met een weduwenkap op. Wie is ze? Wat is haar verhaal? Waarom is ze daar? Die vragen willen wij met het museum nadrukkelijk stellen.

Door de geschiedenis tegen de haren in te strijken halen we mensen en verhalen naar voren die minder zichtbaar zijn. Zo geven we minder prominente historische groepen als vrouwen, slaven en zwarten een stem. We zetten onze bezoekers aan tot nadenken. Als je aandachtig kijkt, vind je die andere stemmen en verborgen elementen verrassend gemakkelijk. En toch blijven we er vaak blind voor.

In organisaties en bedrijven is het al gewoon om buiten het kader te kijken of zotte ideeën te bedenken. We moeten out of the box durven te denken. Check! Maar wat als we eens dieper in het bestaande kader graven? Dat klinkt minder stoer, maar het blijkt interessanter en verrassender dan velen denken. Veel organisaties zouden wel eens kunnen opkijken van wat je kan vinden bij wat en wie er al is.

Managementboeken als 'Good to Great' stelden vroeger dat een bedrijf maar succesvol blijft als het durft te kiezen voor de beste presteerders. Dat herkende ik bij de commerciële televisieproductiebedrijven waarvoor ik gewerkt heb. Wie niet meteen bijdraagt aan het succes, gaat eruit. Onlangs hoorde ik een succesvolle televisieproducente zeggen dat ze in haar job vooral met competente mensen verdergaat en weinig energie stopt in medewerkers die niet voldoen.

Erfgoed duiden

Freeman Tilden, de grondlegger van heritage interpretation, heeft me de ogen geopend. Hij vertrekt radicaal vanuit de bezoeker van een monument of een natuurpark. ‘Wat brengt jou hier?’ Daarop ent hij het verhaal van de plek. Dat maakt het engagement van die bezoeker, ook lang daarna, vele malen sterker. Is dat niet wat elke leidinggevende beoogt voor zijn team?

De tv-producente haalde hoge kijkcijfers. Maar hoe zit het met het draagvlak? Met de coaching? Met de gezamenlijke oplossingen?

Dit is een pleidooi om beter te kijken naar wat en wie er al zijn. Bij ons ontvangt Jenny, 70 jaar, vriendelijk de bezoekers aan de museumbalie. Lina, die nog maar net van de schoolbanken komt, coacht een team van zaalbewakers. Sofie organiseert tijdens haar stage internationale bruiklenen uit het Prado en het Rijksmuseum. De administratief medewerker Mars ontwikkelt stil bezoek voor mensen met een burn-out of een autismespectrumstoornis. Zouden zij dezelfde kansen hebben gekregen bij de succesvolle televisieproducente?

Talenten zien en medewerkers kansen geven vraagt tijd. Het komt niet altijd goed, maar verrassend vaak wel. Maar net als bij de vele verborgen verhalen die in ons Bourgondisch stadspaleis geduldig wachten om gezien en gehoord te worden, moet je het willen zien.