WhatsApp-oprichter vertrekt na Facebook-schandaal

'Ik neem wat vrije tijd om de dingen te doen waarvan ik hou buiten technologie, zoals zeldzame luchtgekoelde Porsches verzamelen, sleutelen aan auto's en ultimate frisbee spelen.' 

Met dat nogal aparte bericht op Facebook bevestigde Jan Koum, de 42-jarige Oekraïense oprichter van WhatsApp, dat hij het moederbedrijf Facebook verlaat. Koum moest wel reageren na een bericht over zijn vertrek in The Washington Post. Die titelde dat Koum, die in 2014 WhatsApp voor 19 miljard dollar aan Facebook verkocht, stevig overhoop lag met de Facebook-top. 

Het vertrek van Koum komt op een ongelegen moment voor Facebook. In het Californische San Jose start dinsdag de jaarlijkse ontwikkelaarsconferentie F8. Facebook hoopt er op een moment van rehabilitatie, nadat het wekenlang niet uit de pers te branden was door het datamisbruik bij Cambridge Analytica. Dat Britse bigdatabedrijf exploiteerde de gegevens van 87 miljoen Facebook-gebruikers voor politieke doeleinden. 

Teer punt

De bescherming van de data van gebruikers is een teer punt voor Koum. Daarop lijkt het tussen Koum en de Facebook-top te zijn misgelopen. WhatsApp heeft van de bescherming van data altijd een speerpunt gemaakt. Het bedrijf voegde in 2016 een extra laag encryptie toe. Die houdt in dat Facebook niet kan meelezen met de conversaties, maar alleen zicht heeft op de metadata. Dat zijn bijvoorbeeld gegevens over wanneer je naar wie een bericht verstuurt. 

Koums medestichter Brian Acton verliet Facebook al eind vorig jaar. Na het losbreken van het Cambridge Analytica-schandaal sloot hij zich aan bij de deletefacebook-hashtag. Volgens The Washington Post maakte Koum zijn beslissing om te vertrekken al voor de heisa over het datamisbruik. 

Datahonger

Het vertrek van Koum en Acton wijst op een moeilijk huwelijk tussen WhatsApp en Facebook. WhatsApp is 's werelds grootste berichtendienst, met 1,5 miljard maandelijks actieve gebruikers. Maar Facebook is nog niet echt begonnen met het monetiseren van de dienst. 

Dat heeft veel te maken met de advertentie-averse houding van Koum en Acton. In de blogpost om de overname door Facebook aan te kondigen schreven ze 'dat er geen advertenties komen die de communicatie onderbreken'. Maar al snel bleek dat WhatsApp niet altijd resistent was tegen de datahonger van Facebook.

In 2016 werd duidelijk dat het telefoonnummer van WhatsApp-gebruikers aan hun Facebook-profiel kon worden gekoppeld. Facebook kreeg voor die update van de privacyvoorwaarden een boete van 110 miljoen euro van de Europese Commissie voor 'misleiding'. Bij de overname van WhatsApp had Facebook de Europese autoriteiten beloofd dat WhatsApp- en Facebookprofielen niet gekoppeld zouden worden. 

Frisbee

In zijn reactie op Koums Facebookpost schreef Facebook-CEO Mark Zuckerberg dat waarden zoals encryptie 'altijd in het hart van WhatsApp blijven'. Het valt nog te bekijken in hoeverre dat te rijmen valt met het monetiseren van de dienst. WhatsApp lanceerde al 'WhatsApp for Business', een tool die kmo's op het platform met consumenten in contact moet brengen. 

Koum gaat nu dus ultimate frisbee spelen. Hij deed dat al eens eerder, in 2007, toen hij samen met Acton een sabbatjaar nam in Zuid-Amerika om er de sport te beoefenen. Niet veel later kocht hij een iPhone en bedacht hij een app om berichtjes naar elkaar te sturen. WhatsApp Inc. was geboren. Het is afwachten welke ideeën hij nu op het frisbeeveld opdoet.