Advertentie
nieuwsanalyse

Termont en Versnick blijven aan zet in energiebedrijven

Geert Versnick (Open VLD) en Daniël Termont (sp.a) blijven nog even voorzitter van respectievelijk Publi-T en Fluxys. ©BELGA

De Vlaamse politieke partijen hebben een akkoord bereikt over de verdeling van de sleutelposten in de belangrijkste energie-intercommunales. Daarbij duiken enkele opvallende oude bekenden op.

Na jaren waarin de wildgroei aan mandaten bij intercommunales onder vuur lag, hebben de Vlaamse partijen een nieuw akkoord over de verdeling van de belangrijkste topfuncties. Dat vernam De Tijd. Het voorzitterschap van de Vlaamse distributienetbeheerder Fluvius is voor CD&V. De N-VA en Open VLD mogen een cruciale post claimen in de gemeentelijke holdings achter de hoogspanningsnetbeheerder Elia en de gasnetbeheerder Fluxys.

Bij Fluvius wordt eerst de Dendermondse burgemeester Piet Buyse (CD&V) drie jaar voorzitter, waarna zijn Genkse collega en partijgenoot Wim Dries overneemt. Fluvius, dat vorig jaar ontstond uit de fusie van Eandis en Infrax, is volledig in handen van de 300 Vlaamse gemeenten en beheert 230.000 kilometer Vlaamse nutsleidingen. Via de nettarieven heeft de netbeheerder een belangrijke impact op de energiefactuur van de Vlaming en dus is het een gegeerde plek voor partijen om hun invloed aan te wenden.

Advertentie
TIP

De hoofdpunten van vandaag, leest u in De Tijd Avond.

Uw dagelijkse round-up van de actualiteit.

Elke dag (ma.-vrij.) via e-mail - Uitschrijven in één klik

Buyse en Dries krijgen dan ook drie ondervoorzitters naast zich. De N-VA vaardigt het Antwerpse zwaargewicht Koen Kennis af als ondervoorzitter. De Gentse liberaal Christophe Peeters, die onverwacht naast een schepenambt greep, krijgt als troostprijs het ondervoorzitterschap voor Open VLD en bij de sp.a is Hans Bonte, de burgemeester van Vilvoorde, de sterke man.

Sp.a incasseert opdoffer

De mandatenpuzzel is nu vrijwel rond en in de meeste intercommunales zijn afspraken gemaakt over welke partijen bestuurders en voorzitters mogen leveren. Cruciaal is de raad van bestuur van Fluvius. De verdeling van de bestuursmandaten bij Fluvius verloopt via de elf onderliggende intercommunales, met elk hun eigen bestuur waarin de gemeenten hun mensen afvaardigen. De postjesverdeling is een indirecte afspiegeling van de lokale verkiezingsuitslag, de coalitievorming en de omvang van elke stad of gemeente. CD&V komt daarbij als sterkste uit de bus met zeven Fluvius-bestuurders. De N-VA krijgt er zes, Open VLD vijf en de sp.a moet het na de tegenvallende verkiezingsuitslag met twee bestuurders stellen, een halvering tegenover de vorige legislatuur.

Antwerps N-VA zwaargewicht Koen Kennis wordt eerste ondervoorzitter bij Fluvius.
Antwerps N-VA zwaargewicht Koen Kennis wordt eerste ondervoorzitter bij Fluvius. ©Tim Dirven

Hoewel de gemeenten aandeelhouder zijn, wordt de mandaatverdeling op Vlaams niveau bedisseld. ‘Vanop de partijhoofdkwartieren komen zeer gedetailleerde instructies’, zegt een betrokkene. ‘Gemeentebesturen krijgen van bovenaf te horen voor welk mandaat ze iemand mogen voordragen, van welke partij, en of het een man of vrouw moet zijn.’ 

Alleen de provincie Limburg kent traditioneel haar eigen dynamiek met afzonderlijke onderhandelingen wars van de in Brussel uitgetekende plannen. De netbeheerder Fluvius Limburg, die in februari ontstond uit de fusie van de intercommunales Inter-energa, Inter-aqua en Inter-media, krijgt N-VA’ster Rita Moors als voorzitter. Bij de Limburgse groenestroominvesteerder Nuhma krijgt Mark Vanleeuw (Open VLD) het voorzitterschap en met Wim Dries is CD&V Limburg sterk vertegenwoordigd bij Fluvius.

Communautair evenwicht

Terwijl bij Fluvius de nieuwe mandatarissen intussen in functie zijn, zijn er bij Elia en Fluxys nog vraagtekens. Vooral het invloedrijke voorzitterschap van de gemeentelijke holdings Publi-T en Publigas speelt een rol. Die intercommunales met een balanstotaal van respectievelijk 630 miljoen en 1,4 miljard euro zijn de grootste aandeelhouders van Elia en Fluxys.

Advertentie

De partijhoofdkwartieren geven gedetailleerde instructies over wie de gemeentebesturen moeten voordragen voor een mandaat.

Een betrokkene

De krachtmeting is nog niet beslist, maar de Vlaamse partijen hebben hun blauwdruk klaarliggen. Via Publi-T hebben de gemeenten 44,9 procent in Elia, en via Publigas hebben ze 77,6 procent in Fluxys Group. In de Vlaamse coalitie is afgesproken dat het voorzitterschap van Publi-T voor Open VLD is, en dat van Publigas voor de N-VA.

Die afspraak vertaalt zich nog niet onmiddellijk in een machtsverschuiving in het bestuur van Elia en Fluxys. Om de continuïteit te waarborgen lopen niet alle mandaten parallel met de verkiezingen. Het verklaart waarom de voormalige Antwerpse schepen Philip Heylen (CD&V) nog tot mei 2023 bestuurder blijft bij Elia, terwijl hij de overstap maakte van de politiek naar de beursgenoteerde holding Ackermans & van Haaren.

Ook de Gentse politicus Geert Versnick (Open VLD) blijft nog een tijdje een spilfiguur in het Belgische energielandschap. Bij het beursgenoteerde Fluxys Belgium loopt zijn bestuursmandaat tot mei 2024, bij Elia is hij tot mei volgend jaar bestuurder en bij Publi-T blijft Versnick tot december 2020 aan als voorzitter.

Dat Daniël Termont bij Publigas door een Vlaams-nationalist zou worden vervangen, ligt moeilijk bij de Waalse gemeenten.

In principe kunnen de Vlaamse liberalen Versnick nog langer in het zadel houden. Volgens de afspraken mag Open VLD het voorzitterschap van Publi-T ook de verdere legislatuur claimen, maar de keuze voor Versnick ligt niet voor de hand. De liberaal is niet onbesproken en legde in 2017 zijn politieke mandaten als Oost-Vlaamse gedeputeerde en Gents gemeenteraadslid neer na de aanhoudende kritiek op zijn vele mandaten en zijn bestuurszitje bij de ter ziele gegane Optima-bank. De partij wil nog niet vooruitlopen op de vraag of er eind volgend jaar een opvolger komt, of dat Versnick kan blijven.

Ook de voormalige Gentse burgemeester Daniël Termont (sp.a) verdwijnt nog niet van het toneel. Zijn mandaat als voorzitter van Fluxys loopt tot mei 2022. Wel moet de Gentse socialist in november het voorzitterschap van de gemeentelijke aandeelhouder Publigas doorgeven. Aan Franstalige kant circuleert de naam van Vlaams Parlementslid Andries Gryffroy (N-VA) als kandidaat-voorzitter voor Publigas, maar bij de N-VA klinkt het dat het nog niet aan de orde is om iemand naar voren te schuiven.

©Filip Ysenbaert

Dwarsliggen

Het akkoord tussen de Vlaamse partijen is geen uitgemaakte zaak. Ook de Waalse en de Brusselse gemeenten zijn aandeelhouders van Publi-T en Publigas. Aan Franstalige kant ligt het niet voor de hand alle voorzitterspostjes aan een Vlaming te laten. Elia en Fluxys tellen met Chris Peeters en Pascal De Buck al twee Vlaamse CEO’s en er was afgesproken dat de voorzitters dan in principe Franstaligen moesten zijn.

Door Bernard Gustin, de voormalige CEO van Brussels Airlines, eind 2017 voorzitter te maken van Elia, werd het communautaire evenwicht enigszins hersteld. Bij Fluxys zagen de Waalse aandeelhouders Termont jarenlang door de vingers omdat ze een goede verstandhouding hadden met de Gentse socialist. Met het vooruitzicht dat de post nu naar een Vlaamsnationalist zou gaan, zouden de Waalse gemeenten wel eens dwars kunnen liggen.

Voorlopig lijken de Waalse aandeelhouders geen halszaak te maken van het communautaire evenwicht. Enkele ondervoorzitters van Franstalige partijen zouden als pasmunt kunnen dienen. Ook de functie van secretaris-generaal, een vertegenwoordiger van de federale regering in de raad van bestuur van Fluxys en Elia, kan mee dienen om de evenwichtsoefening rond te krijgen. De uiteindelijke beslissing is pas voor na de verkiezingen van 26 mei. Dan gaan de regio’s samenzitten om de verdeling van de sleutelfuncties finaal vast te leggen.

Troostprijs voor Christophe Peeters na Gentse coup

Na bijna twintig jaar schepen te zijn geweest, werd de Gentse Open VLD’er Christophe Peeters eind vorig jaar onverwacht aan de kant geschoven door de lokale partijafdeling. Een nieuw schepenambt onder burgemeester Mathias De Clercq zat er niet meer in en dus krijgt Peeters nu enkele bestuursmandaten als troostprijs.

Peeters wordt voor Open VLD ondervoorzitter bij de Vlaamse distributienetbeheerder Fluvius,een sleutelpositie in het Vlaamse energielandschap. Volgens onze informatie krijgt hij bovendien het voorzitterschap van de Gentse waterintercommunale Farys (ex-TMVW), een van de belangrijkste nutsbedrijven in de regio. Ook in Synductis, een samenwerkingsverband tussen nutsbedrijven om infrastructuurwerken in goede banen te leiden, duikt Peeters op als voorzitter.

Na de coup bij de Gentse liberalen moest Peeters genoegen nemen met het ondervoorzitterschap in de gemeenteraad en de belofte dat hij over drie jaar de voorzittershamer mag overnemen.

Advertentie

In het nieuws

Alle artikels meer
De Amerikaanse president Donald Trump ontving vrijdag zijn Oekraïense ambtgenoot Volodymyr Zelensky in het Witte Huis.
Scheldpartij Trump legt enorme kloof met Oekraïne bloot
De Amerikaanse president Donald Trump is snoeihard uitgevallen tegen zijn Oekraïense collega Volodymyr Zelensky. 'Jij flirt met een derde wereldoorlog', zei hij tijdens een ontmoeting in het Witte Huis.
Gesponsorde inhoud