Een op de zeven teruggekeerde Syriëstrijders krijgt uitkering

Volgens de recentste inlichtingen die het Belgische antiterreurorgaan OCAD ontving, zijn al 117 Syriëstrijders of ‘foreign terrorist fighters’ naar ons land teruggekeerd. 16 van hen genoten de afgelopen zes maanden een werkloosheidsuitkering. Dat vernam De Tijd van de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA).

‘We leven nu eenmaal in een rechtsstaat. Niet elke teruggekeerde Syriëstrijder zit in de gevangenis’, verklaart Wouter Langeraert van de RVA. ‘Sommige teruggekeerden voldoen aan alle wettelijke voorwaarden: ze zitten niet in de gevangenis, ze hebben zich weer ingeschreven in hun gemeente, ze zijn beschikbaar voor de arbeidsmarkt, ze beantwoorden de oproepen van de diensten voor arbeidsbemiddeling, enzovoort. Terwijl wij, als RVA, wel alle mogelijke informatie opvragen bij het antiterreurorgaan OCAD, het parket en het gevangeniswezen.’

De RVA screent nog een 20-tal uitkeringsdossiers van de ruim 600 mensen in de databank met ‘foreign terrorist fighters’ die het OCAD bijhoudt. Het gaat om de 117 strijders die al zijn teruggekeerd, 161 strijders die nog in Syrië of Irak zitten, 120 die daar vermoedelijk al gesneuveld zijn (maar hun dood is lang niet altijd zeker), 79 mensen die naar daar probeerden te reizen, 2 die onderweg zouden zijn en 163 kandidaat-strijders of sympathisanten die door onze veiligheidsdiensten in de gaten worden gehouden.

Onrechtmatige uitkeringen

Op basis van de recente screenings van de RVA is nog maar één onrechtmatige uitkering aan het licht gekomen. ‘En dat ging om een terugvordering voor maar een zestal dagen. We zien dus geen gevallen meer waarin lange periodes van uitkeringen onrechtmatig zijn toegekend. We volgen het dus goed op, ook al krijgen we vaak niet meer gegevens dan de namen. We moeten het meestal ook stellen met ‘vermoedelijke’ data dat ze in Syrië zaten.’

Maar alleen al in Vlaams-Brabant en Brussel kregen tientallen Syriëstrijders de voorbije jaren voor minstens 123.898 euro onrechtmatige uitkeringen. Dat blijkt uit nieuwe cijfers die N-VA-Kamerlid Kristien Van Vaerenbergh heeft opgevraagd bij minister van Justitie Koen Geens (CD&V). Sinds september 2014 onderzoekt het parket-generaal van Brussel dat met het Belfi-project. Het stelde de afgelopen twee jaar al 94 processen-verbaal op over onrechtmatige uitkeringen. Het gros ging over verdachten in het arrondissement Brussel (74), Halle-Vilvoorde (15) en Leuven (5).

Al 21 Syriëstrijders in Brussel en Vlaams-Brabant bleken voor 80.232 euro onterechte werkloosheidsuitkeringen van de RVA te hebben gekregen. Ook waren er 19 gevallen van onrechtmatige kinderbijslag (uitkeringen van Famifed).

OCMW's

Uit de nieuwe gegevens die Van Vaerenbergh van minister Geens kreeg, blijkt nu ook dat de OCMW’s Syriëstrijders onrechtmatige financiële steun hebben gegeven. In het verleden weigerden de OCMW’s op basis van hun beroepsgeheim samen te werken met het Brusselse parket-generaal. Maar nu heeft het Brusselse gerecht al zeven gevallen blootgelegd waarin OCMW’s voor 22.133 euro onrechtmatige uitkeringen toekenden.

Van Vaerenbergh doet een oproep aan justitie om het Brusselse Belfi-project, dat zijn vruchten heeft afgeworpen, uit te breiden naar de vier andere grote rechtsgebieden in ons land. Geens laat weten dat er elders al ‘gelijkaardige dossiers’ zijn geopend. ‘Het arbeidsauditoraat in Antwerpen heeft, in de marge van het dossier Sharia4Belgium, onderzoeken naar sociale fraude geopend tegen personen die zijn vertrokken naar de strijdzone in Syrië en Irak’, meldt Geens. ‘Ook in Luik en Luxemburg zijn al maatregelen genomen tegen het onterecht uitbetalen van uitkeringen.’

Geens laat weten dat het Brusselse Belfi-project nu ook is uitgebreid. Sinds enkele maanden controleert het parket-generaal naast de onrechtmatige uitkeringen aan Syriëstrijders ook die aan verdachten in ruimere terrorismedossiers, drugszaken, wapendossiers en onderzoeken naar valse documenten.

Ook wijst Geens erop dat in het Brusselse behalve de uitkeringen sinds september 2014 ook al 62 vzw’s zijn gecontroleerd. Daarbij zijn inbreuken vastgesteld op de vzw-wet, op de sociale en de boekhoudregels en op de belastingwetgeving.