Opgebrand

Zo moeilijk het vaak is een scherpe diagnose te stellen, zo makkelijk is het doorgaans vast te stellen dat er iets grondig mis is. Zo is het met burn-outs, waarbij mensen jarenlang stress verdragen tot plots een zekering knapt en het licht uitgaat. Het blijft lastig om precies te zeggen waar het verkeerd loopt. Maar dat het grondig scheef zit, is overduidelijk.

Hetzelfde geldt voor wie met een helikopterzicht naar de situatie kijkt. Volgens de meest betrouwbare studie, een van de KU Leuven, loopt in ons land een op de zes mensen het risico mentaal op te branden, terwijl een op de veertien aan een burn-out lijdt.

Opnieuw is het beeld flou. Klagen sommigen te makkelijk? Misschien. Gaat het bij anderen om een ander ziektebeeld, zoals een depressie? Kan zijn. Maar het probleem is te groot om het te negeren. Bedrijven hebben het al lastig genoeg om goede werknemers te vinden. Ze kunnen het zich vaak niet permitteren dat iemand uitvalt. Voor de sociale zekerheid zijn de uitgaven voor ziekte-uitkeringen al groter dan die voor de werkloosheidsuitkeringen. Die toename komt er vooral door de psychische ziektes.

Het probleem wordt stilaan breed erkend. Een van de grote nieuwigheden in de verkiezingsprogramma’s van de politieke partijen voor 26 mei was dat vrijwel iedereen meer aandacht had voor de geestelijke gezondheid. Daarmee is nog niet gezegd dat ook geld beschikbaar is, maar er heerst een consensus over de ernst van het probleem.

→ Lees ook: Hoe vaak gaat u in het rood? Doe de test

Buffers

Net omdat het zo complex is, lanceert De Tijd een onderzoek dat een indicatie geeft waar u in het rood gaat en waar u over buffers beschikt om energie uit te putten. Het is geen ultieme indicator voor burn-out, maar een barometer die zinvolle knipperlichten kan doen branden.

Uit die tool blijkt opnieuw hoe deze discussie niet louter een werkprobleem is, ook al is ze er vaak mee verbonden. Kleine kinderen kunnen stresserender zijn dan je baas, het verkeer lastiger dan collega’s, de saaiheid van een onbestemde opdracht dodelijker dan een strakke deadline. Mensen gaan soms in het rood omdat ze de berg werk niet overzien, maar ook omdat een collega irritant is of de computertechnologie het bijna dagelijks laat afweten.

Dat maakt het voor hr-managers erg moeilijk een allesomvattend antwoord te formuleren, net zoals dat het geval is voor de overheid, de medische wereld en uiteindelijk ons allen. De oplossingen zijn complexer dan even je mail afzetten in het weekend.

Daarom is het belangrijk dat het medisch onderzoek op volle vaart voortgaat en bedrijven alert zijn voor medewerkers die opbranden en dat we er ons voldoende van bewust zijn als we even in het rood gaan. Zodat de zoektocht naar een betere diagnose van wat overduidelijk een probleem is met vereende krachten kan gebeuren.