Onvermijdelijk ontslag

Het was vrijdagavond dan toch zover. Vooruit-partijvoorzitter Conner Rousseau kondigde de enig mogelijke beslissing aan, zijn ontslag, nu almaar meer ranzige details uitlekten van zijn 'zattemansklap', zijn racistische én seksistische tirade op café in Sint-Niklaas. Vertraagd rijpte het besef bij Vooruit dat Rousseau op geen enkel moment nog een geloofwaardig debat zou kunnen aangaan met het Vlaams Belang, of een geloofwaardig debat over welk thema dan ook nog zou kunnen voeren. De ruis en de hetze rond Rousseau zouden niet meer gestopt zijn. Pijlsnel geklommen, pijlsnel gevallen. Als een Icarus.

Intussen was de realiteit de politieke satire ver aan het overtreffen, met Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken die met een uitgestreken gezicht kon verkondigen dat hij zo'n racisme ontoelaatbaar vindt. En dat als een parlementslid van het Vlaams Belang hetzelfde had gedaan, die zeker niet zou kunnen blijven. Bij elk debat en elke actie zou de (gewezen) Vooruit-voorzitter in de campagne geconfronteerd worden met de eigen ranzige uitlatingen. En zou elke uitspraak over om het even welk cordon, om het even welk onrecht, racisme of seksisme, gesmoord worden in hoongelach. En zou elke boodschap van Vooruit verloren zijn gegaan.

Rousseau kreeg vrijdag ook buiten de Wetstraatbubbel een tik. Een Oost-Vlaamse start-up liet hem koudweg weten dat zijn voorziene bezoek in de gegeven omstandigheden niet meer hoefde 'omdat de waarden van onze start-up niet stroken met zijn gedrag'. Verslagen op eigen terrein.

Het besef dat er gewoon geen andere optie was dan ontslag kwam knarsetandend. De mandatarissen en het partijkader waren zo blij als een kind dat voor het eerst sinds Steve Stevaert iemand de partij in de peilingen weer deed opveren. Daardoor werd hem al maanden meer vergeven dan wie ook. Zelfs Louis Tobback en Frank Vandenbroucke werden de voorbije dagen en weken van stal gehaald om het onverdedigbare te verdedigen.

Het ontslag betekent voor de partij hoe dan ook een mokerslag. Hij was een van de zeldzame politici buiten de extremen die op bijval kon rekenen bij jongeren. Die jongeren gaan straks met 1 miljoen voor het eerst naar de stembus. Ze kunnen dé gamechangers van de verkiezingen worden.

Het ontslag is ook slecht nieuws voor de andere democratische partijen. In praktisch alle scenario's voor toekomstige regeringen op basis van de huidige peilingen vormen de socialisten de as waarrond een formatie zich kon aftekenen. Het hele brede midden is in crisis. Alle partijen tussen het Vlaams Belang en de PVDA hebben al hun crisis beleefd of zijn die deze legislatuur nog aan het beleven.

Bij CD&V was Joachim Coens weg nog voor hij goed en wel geïnstalleerd was en piekt de stikstofsaga bij de achterban. Open VLD kende de draaideurkomedie met Gwendolyn Rutten, navelstaarderij naar eigen carrières en het vertrek van Egbert Lachaert, Bart Somers en Vincent Van Quickenborne. Groen leed onder het kernenergiedossier met Tinne Van der Straeten en slaagt er nergens in het verschil te maken. De N-VA leed onder de moeilijke legislatuur van de regering-Jambon. Een perfecte storm tekent zich af, met sociale en culturele vervreemding als voedingsbodem voor de extreme partijen, ontoereikend beleid van de beleidspartijen en daarbovenop onwaarschijnlijke events, my dear boy, events.

Het enige soelaas is dat het ook snel kan verkeren. Het goudhaantje Rousseau is op een zijbaan geparkeerd, maar eens gelouterd en voldoende lang het boetekleed aangemeten, kan hij misschien als lijsttrekker - dat laat de partij op dit moment open - op 9 juni toch een beslissende rol spelen. 'Dat is het leven.' Al moet niemand ooit vergeten dat onversneden racisme niét relatief is en dat nooit mag zijn.