Waalse plannen zonder middelen

Feest vorige week in Wallonië. De nieuwe regering is er net op tijd voor de regionale feestdag. De vraag of die ploeg veel reden heeft om te feesten werd niet meteen gesteld. Net als zowat alle westerse economieën kampt Wallonië met een productiviteitsprobleem. De productiviteitsgroei is de motor van de welvaartsgroei. Als we de komende decennia hogere lonen en hogere pensioenen willen en minder lang willen werken, dan moet dat worden gefinancierd vanuit de productiviteitsgroei. Maar die zakte de voorbije decennia zowat overal fors terug.

Wallonië doet duidelijk slechter dan gemiddeld. Sinds 2010 bedroeg de gemiddelde groei van de arbeidsproductiviteit er amper 0,1 procent per jaar. In Europa deden alleen Griekenland en Italië nog slechter. In Vlaanderen was dat 0,7 procent per jaar.

De Waalse achterstand is ook geen tijdelijk fenomeen. Ook over de voorbije 25 jaar bengelt Wallonië achteraan in het Europese peloton. De economische toekomst van de regio staat of valt met het opkrikken van de productiviteitsgroei.

In de 122 pagina’s van het Waalse regeerakkoord komt de term ‘productivité’ één keer voor, in een passage over de bijenteelt. Dat hoeft geen probleem te zijn, het is nu eenmaal een minder gangbare term in het publieke debat. In de voorgestelde plannen blijkt wel degelijk nagedacht te zijn over de productiviteit. De nieuwe Waalse regering wil meer investeren in infrastructuur en in onderzoek en ontwikkeling, en meer inzetten op onderwijs en opleiding.

Stuk voor stuk goede ideeën die op termijn kunnen bijdragen tot een sterkere productiviteitsgroei. Maar ook ideeën waarvan de concrete uitwerking geld kost, en daarover blijft het regeerakkoord verbijsterend vaag. Van de 122 pagina’s gaat een derde van de laatste pagina over fiscaliteit en begroting. Daarin staan drie cijfers: het hoofdstuknummer, het paginanummer en het jaar 2024. Tegen dan wil de Waalse regering een begroting in evenwicht, maar geen woord over hoe ze alle extra uitgaven wil financieren.

Een piste die geen geld kost, werd alvast over het hoofd gezien. In Wallonië zit 37 procent van de jobs bij de overheid (of gerelateerde diensten). Dat is het grootste aandeel in Europa. Dat is niet meteen een motor van productiviteit, maar in het regeerakkoord staan geen concrete plannen om dat af te bouwen. Het blijft afwachten wat van de voorgestelde productiviteitsmaatregelen in huis komt.