Voor 2024 wens ik u vooral empathie toe

Empathie is het vermogen zich in de situatie van medeburgers te verplaatsen, hun verzuchtingen beter te begrijpen en het onbehagen in te dammen dat de fundamenten van onze liberale democratie wegvreet.

Ook u en ik kunnen best wat empathie gebruiken in de aanloop naar de verkiezingen. Alleen door de samenleving te zien door de ogen van andere burgers kunnen we de overlappende consensus versterken en de vereiste hervormingen voor ogen houden tijdens die paar seconden in het stemhokje dat we de macht hebben. Ook na de verkiezingen blijft empathie nodig - om de samenleving warm en solidair te houden en politici zonder empathisch vermogen tot de orde te roepen. Verkiezingen zijn namelijk geen blanco cheque aan volksvertegenwoordigers voor eender welk beleid.

Als leidraad voor politieke besluitvorming heeft empathie veel voordelen. Ze laat politici de behoeften, zorgen en ervaringen van een diverse bevolking beter begrijpen, wat essentieel is voor een inclusief economisch en sociaal beleid. Begrip tonen voor uitdagingen en emoties van kiezers resulteert ook in een meer betrokken electoraat. Burgers hebben meer vertrouwen in leiders die ze zien als oprecht begaan met hun welzijn, zelfs als diepgaande hervormingen noodzakelijk blijken.

Empathie is ook cruciaal om bij meningsverschillen spanningen te de-escaleren, een gemeenschappelijke basis te vinden en over compromissen te onderhandelen, zodat we vooruitgang kunnen boeken in kwesties als een staatshervorming of het vermijden van een budgettaire ontsporing. Ze ontmijnt het rigide nulsomdenken dat resulteert in een duur status quo.

Rekening houden met de concrete impact van beslissingen op individuen en gemeenschappen maakt beleidsvorming menselijker. Beleid dat alleen rekening houdt met cijfers, statistieken en koude parameters stuit vaak op weerstand van wie er de gevolgen van moet dragen, wat op zich weer leidt tot onbehagen, minder vertrouwen en toenemende polarisatie.

Ten slotte helpt empathie de sociale cohesie te bevorderen. In een politiek gepolariseerd landschap kan empathie ideologische, sociale en culturele scheidslijnen overbruggen. Politici die empathie tonen, kunnen mensen verenigen, een gevoel van gedeelde menselijkheid bevorderen en een samenhangende samenleving vormgeven.

Over het geheel genomen bevordert empathie in de politiek een betere vertegenwoordiging, effectiever bestuur en een samenhangender samenleving door de uiteenlopende behoeften en perspectieven van de bevolking te erkennen.

Kortom, ik wens u politici toe die erin slagen het liberale zelfbeeld van onze democratie en de feitelijke organisatie van het sociaal en economisch leven met elkaar te verzoenen.

Kies dus wijs in 2024, kies empathisch.