Uitverkoop

Door Christl Joris, voorzitter van Etap, Agoria, Flanders Investment & Trade en het Rode Kruis Vlaanderen

Ik heb me jaren geërgerd aan de publiciteit van ‘XXtapijten’ (hun naam veranderde al eens). Het leek me bedrieglijke reclame. Tegelijkertijd vroeg ik me af wat het bedrijfsplan was van deze onderneming. Hoe kan je keer op keer weer om dringende of andere redenen je stock liquideren tegen bodemprijzen?

Misschien zat er geen goed bedrijfsplan achter, want onlangs realiseerde ik me dat ik al enkele maanden geen folders meer krijg. Heeft ‘XXtapijten’ de achtste generatie zaakvoerders niet gehaald? Dat lijkt logisch, als enkel nog geliquideerd en niet meer geïnvesteerd wordt.

Investeren vraagt middelen. Bovendien zijn investeringen een speciaaltje in de boekhouding, met een verschil tussen cash en kost. De cash moet je meestal snel op tafel leggen, maar de kost van de investering neem je via de afschrijvingen maar met mondjesmaat op in de resultatenrekening. Daarvoor zijn er regels, zij het met wat interpretatieruimte : wat neem je mee in het investeringsbedrag (personeelskosten, gereedschappen,...) en over welke periode chrijf je af. De fiscus kijkt mee, want via afschrijvingen impacteer je het resultaat en dus ook de vennootschapsbelasting. En omdat investeringen ook een balanswaarde krijgen, kijken ook aandeelhouders en andere stakeholders via de revisoren waakzaam toe op de toepassing van de waarderings- en andere regels en op de eventuele trendbreuken daarin.

Wat zet u graag in de vitrine: uw resultaat, uw investeringen, uw bedrijf? Ook als de markt moeilijk is, is een positief resultaat belangrijk en groeit de verleiding om elementen te vermijden die het resultaat naar beneden halen, zoals afschrijvingen (van investeringen).

Behalve als het gaat om zeer strategische investeringen hoeft tijdelijk minder investeren geen onomkeerbare impact te hebben. Een bedrijf heeft een ‘vliegwiel’. Als uitstel echter afstel wordt, als een bedrijf niet langer investeert in nieuwe of vernieuwde producten of diensten moeten we opschrikken. In een snel veranderende en globale wereldeconomie is men dan snel oud en out.

In zijn jaarlijkse analyse van de rentabiliteit van de technologische industrie - die het bij uitstek moet hebben van innovatie - stelt Agoria vast dat ondernemingen trachten hun rentabiliteit overeind te houden ten koste van de investeringen. De bedrijfsresultaten dalen en zitten bij veel bedrijven op een laag niveau. Maar globaal daalt vooral het afschrijvingsvolume. Dat is een veeg teken. Agoria trekt aan de alarmbel, maar vindt geen gehoor. De ogen van de overheid en de media lijken exclusief gefocust op wat onmiddellijk bedreigend is: loonkosten en energie.

Blijkbaar schakelde onze industrie de investeringsmotor een tandje lager, deels gedreven door de nood om goede resultaten te halen. Willen we uit dat dal, dan moet de vlam weer in de pijp. Relance?!

Helaas, stimulansen voor investeringen - zoals de herinvoering van een bredere investeringsaftrek (en niet enkel voor kmo’s), versnelde afschrijvingen, het weer overdraagbaar maken van de notionele intrestaftrek als die gepaard gaat met investeringen - spelen op het veld van de vennootschapsbelasting. In dat mijnenveld lopen fiscale ontmijners en mijnenleggers elkaar in de weg.

Maar we geven niet op. Een uitverkoop volgens het bedrijfsmodel van ‘XXtapijten’ is geen optie. We rollen graag de rode loper uit voor een overheid die met acties het belang van investeringen duidelijk onderschrijft, niet alleen voor buitenlandse, maar ook voor binnenlandse ondernemers.