Communautaire deemstert weg in Brussel, communautarisme sterker dan ooit

De Vlaamse media hebben altijd al weinig aandacht gehad voor de hoofdstad van hun gewest. Dat was niet anders bij de gemeenteraadsverkiezingen van zondag. Er werd meer gepraat over Sint-Niklaas, een centrumstad met ruim 80.000 inwoners, dan over Brussel, hoewel daar meer Nederlandstaligen wonen.

Die onverschilligheid is jammer, want net voor Vlamingen vielen interessante ontwikkelingen te noteren. De totale ineenstorting van DéFI bijvoorbeeld. In Schaarbeek kreeg een kopstuk van die partij een onwaarschijnlijke afstraffing: dienstdoend burgemeester Bernard Clerfayt verloor zowat twee derde van zijn stemmen. Een ongekende blamage in de gemeente waar het FDF, de voorganger van DéFI, zijn gloriedagen had gekend. De openlijke Vlamingenhater Roger Nols had er jarenlang de absolute meerderheid.

Zelfs oppercoryfee Olivier Maingain verleidt almaar minder kiezers in zijn Sint-Lambrechts Woluwe. Op Oudergem na gaat DéFI in alle Brusselse gemeenten de dieperik in. Die trend was al zichtbaar bij de regionale verkiezingen van juni, maar wordt nu pijnlijk bevestigd. Voorzitster Sophie Rohonyi, kandidate in de faciliteitengemeente Sint-Genesius-Rode, probeerde in de campagne met de moed der wanhoop het communautaire vuur aan te wakkeren door theatraal haar oproepingsbrief te verscheuren, omdat de gouverneur van Vlaams-Brabant die had verstuurd. Totale onverschilligheid was haar deel, zelfs in de Franstalige kranten.

180 nationaliteiten

In een stad met meer dan 180 nationaliteiten en nog veel meer talen is er blijkbaar geen belangstelling meer voor partijen met een communautaire agenda. Dat mocht niet alleen DéFI ondervinden, maar ook de N-VA. Geen van de zeven gemeenteraadsleden van die partij werd herkozen. Zelfs de nieuwe Brusselminister in de Vlaamse regering Cieltje Van Achter niet.

Voor de gemiddelde Brusselaar is de taal die iemand spreekt van almaar minder belang. In onze Babylonische hoofdstad, waarvan niemand exact weet hoeveel talen er gesproken worden, is het Frans tot lingua franca gereduceerd. De jonge bevolking van Brussel voelt zich thuis in een creatieve taalverwarring die ver staat van franskiljonisme en flamingantisme.

Het communautaire mag dan wel wegdeemsteren in Brussel, het communautarisme, met bewegingen die zich richten op één gemeenschap, is sterker dan ooit. Dat bewees Team Fouad Ahidar, de partij van Fouad Ahidar, die opstapte uit Vooruit en alleen naar de kiezer trok. Dat deed hij bij de gewestelijke verkiezingen in juni met groot succes: het leverde drie zetels op. Hij deed het nu nog eens over, door vanuit het niets in vier gemeenten meer dan 10 procent te halen. Merkwaardig genoeg doet dat denken aan de beginjaren van het FDF, dat ook vanuit het niets spectaculaire scores haalde.

Moslimvriendelijk

Ahidar, zelf van Marokkaanse afkomst, richt zich complexloos tot de moslimkiezer, net zoals de onafhankelijke Emir Kir dat in zijn baronie Sint-Joost-ten-Node doet met mensen van Turkse origine. Ook Ahmed Laaouej, de voorzitter van de Brusselse PS en de burgemeester van Koekelberg, legde zijn partij een moslimvriendelijke lijn op, met een verzet tegen het verbod op onverdoofd slachten en een pleidooi voor de hoofddoek achter het loket. Zo krijgt Schaarbeek meer dan waarschijnlijk een PS-burgemeester met de dubbele Belgisch-Turkse nationaliteit.

Zeer opmerkelijk is ook de machtsgreep in de gemeentelijke coalities door de drie partijen die samen de meerderheid van de nieuwe gewestregering willen vormen. De MR, de PS en Les Engagés zijn erin geslaagd Ecolo bijna overal buitenspel te zetten. Hun ambitie is op gemeentelijk vlak zoveel mogelijk afspiegelingscoalities te maken met dezelfde spelers als op het niveau van het gewest. Beseffen de drie partijen dat ze op die manier een politieke daad stellen die volledig ingaat tegen hun eigen opvattingen over de sacrosancte autonomie van de Brusselse gemeenten en hun afwijzen van elke hiërarchie waarbij het gewest boven de 19 gemeenten staat? Als dit een weliswaar onbewuste aanzet is tot een ingrijpende reorganisatie van de Brusselse lasagne, dan hebben deze verkiezingen toch iets opgeleverd.