Leefbare stad aangereden door salariswagen

Door Filip Watteeuw

Op 15 januari vond ook de finale bespreking van het nieuwe Gentse mobiliteitsplan plaats in de bevoegde gemeenteraadscommissie. Door investeringen in fietsinfrastructuur en openbaar vervoer, door een sturend parkeerbeleid en een doordacht circulatieplan voor de binnenstad, moedigt het plan Gentenaars én bezoekers aan om te kiezen voor duurzamere alternatieven. Het plan bulkt van de ambities en mikt op leefkwaliteit én bereikbaarheid.

Het Gentse stadsbestuur sluit zich daarmee aan bij het rijtje schepenen en burgemeesters uit Kopenhagen, Madrid, Helsinki en zelfs Chengdu die resoluut kiezen voor autoluwere steden en dat is een minder evidente keuze dan sommigen doen uitschijnen.

Helaas doet de federale overheid met het gunstregime voor salariswagens precies het omgekeerde en ontbreekt blijkbaar de moed om daaraan iets te veranderen. Want redenen zijn er genoeg. Met meer dan een half miljoen zijn ze: de Belgen die niet kunnen kiezen hoe ze zich verplaatsen naar het werk en door hun werkgever gepusht worden om de wagen te nemen. Eén op vier zou wel met de fiets of de trein naar het werk gaan als ze hun salariswagen moeten afstaan. Dat betekent 5% minder verkeer en het verschil tussen stilstaan en rijden aan enkele Gentse verkeersknopen. Zonder daarvoor bijkomende rij- of spitsstroken te moeten aanleggen. Zo kunnen de lokale inspanningen pas echt renderen. Zonder het nodige lef bij de Vlaamse en federale collega’s, blijft het voor steden dweilen met de kraan open.

Maar dat betekent vooral een eerste stukje financiële ruimte voor de federale overheid om eindelijk aan die tax shift te beginnen die in de Kamer nog maar eens werd beloofd. Dat is beter voor de werknemers, want iedereen bepaalt dan zelf waaraan hij zijn hoger nettoloon spendeert. Het is beter voor de bedrijven, want een eerste verlaging van de loonlasten ligt dan voor het grijpen. Beter ook voor de economie in het algemeen, aldus de OESO, want minder files die ons momenteel 2% van ons BNP kosten en meer consumptie. U moet dat van mij niet aannemen, maar steekt u gerust uw licht op bij economen als Koen Schoors, Paul De Grauwe en André Decoster, die net als 25.000 anderen de recente petitie tegen salariswagens ondertekenden.

Van alle heilige huisjes is dat van de fiscaal aantrekkelijke salariswagen het bouwvalligst. Een ontwerp uit een vorig millennium dat geen enkel hedendaags architect nog zou durven uittekenen. Eenmaal gesloopt, creëert het ruimte voor een duurzaam mobiliteitsbeleid. Ook bij steden en gemeenten waar de lokale plannen voor meer leefkwaliteit en een vlottere mobiliteit wel worden ontwikkeld maar meteen ook omvergereden door de federaal geregelde fiscaliteit.

Benjamin Barber zegt dat het burgemeesters zijn die de wereld moeten redden, ook op het vlak van mobiliteit. Lokale mobiliteitsdynamieken moeten een kans krijgen. Dus moeten federale politici nu maar eens werk maken van die tax shift en het gunstregime van de salariswagen wegwerken. Anders dreigt inderdaad de volledige stilstand.

Filip Watteeuw (Groen) is schepen van Mobiliteit en Openbare Werken in Gent