Ondernemingen kunnen zich geen falend onderwijs veroorloven

De jongste PISA-cijfers zijn ronduit dramatisch. Nooit scoorden Vlaamse scholieren slechter voor Nederlands, wetenschappelijke geletterdheid en wiskunde.

Een donderslag bij heldere hemel is dat niet. Wellicht zullen ook de volgende PISA-cijfers nog geen positieve knik in de curve vertonen. De tanker is nog niet gekeerd, ondanks de vele bijsturingen van de afgelopen jaren: de koalascreening, de hervorming in het secundair onderwijs, de invoering van de Vlaamse toetsen, de aanpassing van de eindtermen en de herwaardering van het beroep van leerkracht. De kwaliteit van ons onderwijs laat te wensen over en dat is niet aanvaardbaar voor een regio die zich wil meten met de Europese top en jaarlijks 18 miljard euro spendeert aan onderwijs.

De volgende Vlaamse regering zal nog doortastender moeten hervormen. De lijst met onderwijswerven die wachten op actie is lang: een flexibel hr-beleid, hybride loopbanen, excellente leraren, scholen en leerlingen stimuleren, het terugdringen van zittenblijven door differentiatie, meer onderwijs op maat, meer aandacht voor Nederlands en wiskunde en meer efficiëntie. Ook de volgende minister van Onderwijs zal stevig moeten ingrijpen en de onderwijskoepels zullen meer dan ooit over hun eigen schaduw moeten springen. Beleid gaat traag, het duurt jaren voor de impact meetbaar wordt.

Die tijd hebben ondernemingen niet. Voor ondernemingen is voldoende instroom van goed opgeleid talent de basis voor succes. Dat loopt de jongste jaren heel erg moeilijk: er is een grote krapte op de arbeidsmarkt en de gevraagde profielen komen te weinig overeen met de afgestudeerden in de scholen. Bedrijven zijn genoodzaakt zelf jonge mensen op te leiden.

Bedrijfsacademies

Ondernemingen bouwen hun bedrijfsacademies uit. Dat soort initiatieven, ooit ontstaan als een manier om de werknemers bij te scholen, wordt nu ook ingezet om de kennis van scholieren en studenten op peil te brengen. Vooral bedrijven in technische sectoren organiseren eigen opleidingen om de lacune in het onderwijs van jonge mensen op te vangen. De lijst is lang en groeit elke maand: Volvo Academy, Pfizer Academy, Niko Academy, The Dive van Unilin, Tectum Academy, Alpro Technical Academy... Behalve individuele bedrijfsacademies zijn er ook samenwerkingen binnen sectoren, zoals Sira en ViTalent (chemie- en farmasector) of Aviato (bedrijven in en rond de luchthaven).

Bedrijfsacademies zullen almaar verder worden uitgebouwd en zijn een aanvulling op het gewone onderwijs. Laat ondernemingen daarom partner zijn in de grote onderwijsuitdaging: talent en innovatie zijn de schragen waarop onze welvaart rust. We verwachten dat het beleid dat soort academies ondersteunt en aanmoedigt, bijvoorbeeld door een verruimde fiscale aftrekbaarheid.

De opkomst van de bedrijfsacademies is vanzelfsprekend geen vrijbrief om niet meer te werken aan een beter onderwijs. Integendeel, Vlaanderen moet de onderwijstop ambiëren. Dat kan alleen door verder te hervormen en het onderwijs resoluut te moderniseren en dichter te laten aansluiten bij de arbeidsmarkt. In die uitdaging zijn ondernemingen een stevige partner.