Jongeren met morele ambitie kiezen het best voor een start-up

‘Begin je je carrière beter in een start-up of in een grote corporate?’, vroeg de moderator. Ik nam als gastspreker deel aan de jaarlijkse career panels van de KU Leuven om te getuigen over mijn professionele ervaring. ‘Start-up’, zei mijn gevoel, maar mijn antwoord was genuanceerd: ‘Dat hangt ervan af.’

Het publiek bestond uit derdebachelorstudenten die op het punt stonden hun mastertraject te kiezen. Als prille ondernemer werd ik geflankeerd door vier zwaargewichten uit de corporate wereld. Het doel van het panel was studenten te adviseren over hun studiekeuze en te informeren over hoe die hun loopbaan later beïnvloedt.

De onzekerheid bij studenten over hun toekomst kwam me bekend voor. Nauwelijks vijf jaar geleden zat ik aan de andere kant van de schoolbanken. Mijn studiegenoten gingen massaal aan de slag bij grote bedrijven, verleid door aantrekkelijke voorwaarden en een uitgestippeld carrièrepad. We beschouwen die bedrijven doorgaans als de ideale plaats om een carrière te beginnen: met een steile leercurve en intelligente, ambitieuze collega’s. Bovendien staat het goed op je cv. Maar vijf jaar later klinken de meeste studiegenoten teleurgesteld. Conversaties gaan over de nieuwe bedrijfswagen of over de volgende promotie, maar zelden over de impact van het werk.

Start-ups daarentegen worden dikwijls voorgesteld als een hip zootje ongeregeld, waar je alles tegelijk doet. Er is weinig structuur, veel onzekerheid, en het sleutelwoord is snelheid. Dat pad besloot ik te volgen, met de ambitie de wereld te verbeteren. Het aantal inspirerende start-ups dat daarin slaagt, vormt helaas een minderheid. Toch is bij een impactstart-up gaan werken, of er een oprichten, veruit de beste keuze als je de wereld wil verbeteren.

Ik waarschuwde de studenten voor de kloof die tussen beide werelden ontstaat naarmate je langer in een groot bedrijf werkt. Je maakt promotie na promotie, ontvangt een hoger loon en een betere wagen erbovenop. Afscheid nemen van zulke privileges om je vervolgens in een onbekend avontuur te storten vraagt veel moed en sterke idealen. Een senior consultant in het panel beaamde dat.

Grasmaaier

De moderator, ook docent ondernemerschap, betreurde dat nauwelijks studenten voor het ondernemerspad kiezen. Hoe komt het dat de slimste studenten niet massaal aan de grootste problemen gaan werken? Klimaatverandering, biodiversiteit, pandemieën, armoede - aan uitdagingen geen gebrek.

Scholen dragen daar een grote verantwoordelijkheid. Op geen enkel moment tijdens mijn studies werd ik geïnspireerd om mijn carrière in te zetten voor een hoger doel. Zowat elke jobbeurs werd gedomineerd door banken, consultancyreuzen of bedrijven in fast moving consumer goods. Stuk voor stuk miljardenbedrijven die de slimste studenten wegplukken.

Het boek 'Morele ambitie’ van Rutger Bregman is een pleidooi om idealisme te koppelen aan ondernemerschap en zo de wereld een betere plek te maken. Wie ouder dan 30 is, schrijft Bregman, is dikwijls een verloren zaak. Ze hebben een hypotheek, een elektrische grasmaaier of een taartschep, en zijn verknocht aan hun comfortabele levensstijl.

Zoals het hoort, vroeg de docent nog om een slotadvies voor de studenten. Volg je nieuwsgierigheid, zei ik, en durf risico’s te nemen. Na afloop kwamen er LinkedIn-verzoeken en -berichten binnen. 'Bedankt om duidelijk te maken dat consultancy niet onze enige optie is', schreef een student.

Wat als universiteiten van ‘morele ambitie’ nu eens een verplicht vak voor derdebachelorstudenten maken? Goed voor twaalf van de 60 studiepunten die een jaar zijn, graag.