Harde brexit geen slecht idee voor de Britten

Laten we eerlijk zijn. De brexitdeal die voorligt is niet zo interessant voor de Britten. De Britten blijven toegang hebben tot de rest van de EU-landen, maar hebben in Brussel niets meer te zeggen. Daarnaast moeten ze wel hun EU-bijdrage gewoon blijven betalen als voorheen. Dit zou duren tot eind 2020, nog twee jaar dus.

Maar intussen zijn hun handen gebonden op andere vlakken. Tot 2020 zouden ze geen eigen handelsverdragen mogen afsluiten. Een vrijhandelsakkoord met de VS, met China of met voormalige Britse kolonies zoals India zit er dus voorlopig niet in.

Ook fiscaal zijn hun handen gebonden onder de huidige deal. De EU-Commissie vraagt hun immers dat ze het ‘level playing field’ garanderen tot 2020. Dat wil zeggen dat ze hun belastingvoeten niet laten dalen, om de rest van de EU niet fiscaal te beconcurreren.

Vooral voor de vennootschapsbelasting is dat voor de Britten een handicap. Hun belastingtarief op bedrijfswinsten bedraagt nu 20%. Maar ze zouden graag veel lager gaan, om bedrijven en jonge entrepreneurs naar het VK te lokken. Europa ziet dat niet graag gebeuren en blokkeert de Britten in de huidige brexitdeal door hen te verplichten geen belastingverlaging te doen tot 2020.

Op Britse overheidswebsites staat nu al te lezen dat de vennootschapsbelasting in 2020 daalt tot 17%, en dat tarief zou nog wel eens verder kunnen zakken. In september 2018 gaf premier Theresa May in een toespraak aan dat het VK het paradijs voor zaken wil worden.

Het enige dat de Britten winnen bij de huidige brexitdeal is dat ze zelf kunnen bepalen wie er binnenkomt in hun land, om zo hun grenzen te bewaken.

Ik begin dan ook te vermoeden dat ze wel eens voor een harde brexit zouden durven gaan. Liever de hevige maar korte pijn dan een langgerekte uitstap waar hun handen gebonden zijn. Volgens de voorstanders van een sterke Britse natie zou dit bewijzen dat de Britten een sterk volk zijn en harde tijden kunnen doorstaan als het moet.

Handelsakkoorden

Een harde brexit zou immers betekenen dat het VK invoertarieven moet betalen wanneer het zijn goederen verkoopt aan de rest van de EU. Die tarieven zijn momenteel het hoogst in voedsel (gemiddeld 9%), textiel (8%) en auto’s (6%). Toch zou de Britse groothandelssector het felst getroffen worden (studie van KU Leuven-Vives).

Harde noten om te kraken, want dat betekent dat goederen uit het VK duurder worden in Europa en dat er minder van verkocht zal worden. De Britten lopen dan veel inkomsten mis en zullen op termijn jobs moeten snoeien in sectoren die het hardst worden getroffen door brexit; minstens een half miljoen jobs (Leuvense studie), wat overeenkomt met op zijn minst een verlies aan Brits bbp van 4,5%.

In ruil voor een harde brexit zouden de Britten wel zelf handelsakkoorden kunnen afsluiten. Bijvoorbeeld met de VS of met China, twee handelspartners waar de EU geen vrijhandelsverdrag mee heeft.

De Britten zouden dan ook zo vlug mogelijk kunnen beginnen met het afsluiten van een vrijhandelsakkoord met de EU. Dat verdrag zou dan hun huidig EU-lidmaatschap vervangen. Zo’n Brits-Europees vrijhandelsverdrag biedt het VK veel voordelen, want dan moeten ze geen tarieven meer betalen op hun uitvoer naar de EU en kunnen ze zo toch hun bbp en de jobs die voortvloeien uit hun handel met de EU op peil houden.

Bij de onderhandeling van een vrijhandelsverdrag met de EU zou het VK een volwaardige gesprekspartner worden en op gelijke voet kunnen onderhandelen. In de huidige brexitdeal was dat niet het geval, en dat voelt voor de Britten aan alsof de EU aan alle touwtjes trekt.

Ierland

Maar wat dan met Ierland? Tot dusver was dat het zorgenkindje, omdat Noord-Ierland behoort tot het VK maar Zuid-Ierland tot de EU. De Britten willen absoluut geen muur tussen Noord- en Zuid-Ierland. Noord-Ierland verzet zich daar ook fel tegen.

Het alternatief is dat Noord-Ierland bij een harde brexit toegang zou blijven hebben tot de EU-markt. Dat zou ook Noord-Ierland opportuniteiten bieden, want op die manier zouden zij investeerders vanuit het VK kunnen aantrekken, die dan van daaruit kosteloos toegang hebben tot de EU. Noord-Ierland zou dan voor de Britten de toegangspoort tot de EU worden. De kans is groot dat de EU dit zou aanvaarden, want dat deed ze ook al in de huidige brexitdeal.

Geef toe, een harde brexit lijkt nog zo slecht niet voor de Britten. Of toch niet zoveel slechter dan de deal die voorligt maar niet door het parlement lijkt te geraken. Ik gok er dus op dat de harde brexit wel eens de beste optie voor de Britten zou kunnen zijn en dat ze daar op inzetten. Dat zou voor hen een harde pil op korte tijd zijn, maar veel beter aansluiten bij waar de Britten voor staan: zo weinig mogelijk afhankelijkheid van Brussel.

De geschiedenis leert ons dat we de Britten nooit mogen onderschatten. In het verleden zijn het grote militaire strategen gebleken die al vele veldslagen wonnen. Dit keer gaat het niet over militaire maar over economische belangen. De wapens zijn anders, maar het doel blijft hetzelfde: een onafhankelijk VK.

Dat is wat ze willen, dat is waar ze voor staan en volgens mij is dat waar ze voor gaan. Wait and see.