De ene recessie kan de andere verbergen

Het Panamakanaal, dat de Atlantische en de Stille Oceaan verbindt, verwerkt jaarlijks 3 à 5 procent van de internationale handel. Omdat Panama de ergste droogte sinds 1950 kent, is het waterpeil in het Gatúnmeer lager dan ooit. Het kunstmatige meer voedt het Panamakanaal en maakt dat de sluizen werken.

De autoriteiten hebben geen andere keuze dan het aantal schepen dat het kanaal mag doorvaren te beperken tot 24 per dag. Vanaf februari daalt dat aantal verder tot 18. Dat is een vermindering van bijna 50 procent tegenover normale omstandigheden. De bottleneck, vooral als die tot ver in 2024 duurt, zal de recessie in de internationale handel waarschijnlijk verlengen.

Daarbij vallen onvermijdelijk slachtoffers. De Verenigde Staten zijn het kwetsbaarst: ze zijn goed voor 70 procent van het containervervoer door het kanaal. Elk jaar gaat 40 procent van al het containervervoer in de VS over zee, in totaal voor 270 miljard dollar aan vracht.

Het kanaal verbindt de oostkust van de VS met Azië en de westkust van Zuid-Amerika. Minder scheepscapaciteit zal de prijs van producten die tussen die regio's worden verscheept, voor het overgrote deel grondstoffen, wellicht verhogen.

Aan de consumentengoederenkant boeken containerschepen die afgewerkte goederen vervoeren hun reizen enkele weken op voorhand. Dat hun wachttijden even lang oplopen als die voor schepen met droge bulkgoederen, die over het algemeen hun reis niet boeken, is onwaarschijnlijk. Voor de Amerikaanse economie kan de situatie een exportdaling van enkele procenten betekenen. Wees gerust, om een recessie in de Amerikaanse economie te veroorzaken volstaat dat niet.

Een beperkte en tijdelijke stijging van de prijzen van energie en bepaalde consumptiegoederen kan evenwel niet worden uitgesloten. In 2022 waren de belangrijkste goederen die via het Panamakanaal werden verscheept olie - waarbij vloeibaar aardgas domineerde - en granen. Andere handelsroutes gebruiken, zoals Kaap de Goede Hoop in Zuid-Afrika of het Suezkanaal, verlengt de transfertijd en verhoogt de kosten. Uiteindelijk zal dat wegen op de marges van de vervoerder en op de eindconsument.

Het goede nieuws is dat dat waarschijnlijk geen aanhoudende stijging van de inflatie veroorzaakt. Het bewijst wel eens te meer hoe kwetsbaar onze economieën zijn in het licht van de klimaatverandering.

Christopher Dembik is senior beleggingsstrateeg bij Pictet.