Beurskoers omhoog na aandeleninkoop? Het had waar kunnen zijn

Bel20-bedrijven hebben volgens de studiedienst van het ACV in de afgelopen vijf jaar voor 6,1 miljard euro eigen aandelen ingekocht. De vakbond koppelt daar een populistische boodschap aan, waar de communistische partij PVDA gretig op springt: ‘beurskoers omhoog, belastingen omlaag.’ Het had waar kunnen zijn.

Als we naar cijfers van de afgelopen jaren kijken, over de hele wereld, zien we een ander verhaal. Rond de dag dat een aankoopprogramma wordt aangekondigd, stijgen de koersen van Duitse en Nederlandse aandelen gemiddeld 2,63 procent en 2,54 procent. In Zweden is er een daling van gemiddeld 0,31 procent, in Frankrijk en Griekenland is er gemiddeld geen effect.

Als we onze horizon verbreden naar 20 dagen na de aankondiging, zien we een gemiddelde daling van de aandelenprijzen in Oostenrijk en Frankrijk. In Nederland, Spanje, Griekenland en Duitsland is evenmin een positief effect te bespeuren. Ook in ons land valt na dergelijke inkoopprogramma’s geen stijging van de beurskoersen te zien. De beurskoers omhoog? Het had waar kunnen zijn.  

Overtollige cash

Waarom voeren bedrijven een inkoopprogramma uit? De belangrijkste reden is flexibiliteit. Als er te weinig mogelijkheden zijn om te investeren, kiezen bedrijven ervoor hun cash om te zetten in iets nuttigs: het inkopen van aandelen. Op die manier blijven ze competitief en vallen ze niet in handen van buitenlandse overnemers. Want niets is interessanter voor een overnemer dan een bedrijf met veel cash op zijn balans.

Wil dat zeggen dat de cash voor niets gebruikt wordt? Zeker niet. Het academische bewijs toont aan dat bedrijven juist wel investeringen gaan doen. Alleen moeten dat de juiste investeringen zijn. De aandeelhouders waken erover dat bedrijven niet overinvesteren.

Bedrijven met overtollige cash kunnen keuzes maken, zoals het uitbetalen van een dividend of een inkoopprogramma. Dat laatste is interessant omdat het van kortere duur is. Wie dividenden uitbetaalt, geeft de indruk dat voor een langere tijd te kunnen doen.

Belgificatie

De afkeer van de PVDA en het ACV van beleggers is onbegrijpelijk. Zonder aandeelhouders, geen kapitaal. Geen kapitaal, geen bedrijf. Geen bedrijf, geen werkgelegenheid.

Een gezonde financiële markt trekt bedrijven aan. Een ongezonde markt houdt bedrijven weg uit ons land. ‘Belgificatie’ noemen ze dat in Nederland. Bedrijven die in de problemen komen, zoals Van Hool, kunnen in zo’n markt niet rekenen op anderen (lees: beleggers) om ze te redden.

Een inkoopprogramma kan er ook maar komen als iemand bereid is te verkopen. Als geen enkel aandeel wordt aangeboden, wordt ook geen ingekocht. De aandeelhouders die hun effecten van de hand doen, krijgen daar cash voor, die ze elders kunnen investeren, eventueel in nieuwe start-ups.

Dat de schatkist door inkoopprogramma’s belastingen ‘misloopt’ die ze op dividenden had kunnen heffen, klopt. Maar dat is het verschil tussen een veldslag (dividend) en een oorlog (de economie). Als we als land competitief willen blijven, hebben we een gezonde financiële markt nodig.