70-jarig Israël staat voor existentiële keuze

Door Bogdan Vanden Berghe, directeur 11.11.11, en Arnaud Zacharie, directeur CNCD-11.11.11

Israel viert opnieuw feest vandaag. Nadat Netta afgelopen weekend al het Eurovisiesongfestival won en Israël vorige week de Giro ontving, mag het land vandaag zijn 70ste verjaardag vieren. Israël veroverde in 1948 78 procent van historisch Palestina, grenzen die ook werden erkend door de internationale gemeenschap. Gisteren verhuisde de Amerikaanse ambassade ook van Tel Aviv naar Jeruzalem.  

Voor de Palestijnen ziet het plaatje er enigszins anders uit. Zij herdenken vandaag de ‘Nakba’ of ‘Catastrofe’, de verdrijving van meer dan 750.000 Palestijnen uit historisch Palestina in 1948. Inwoners van Gaza protesteren al zes weken lang op een grotendeels vreedzame manier voor het ‘recht op terugkeer’ van Palestijnse vluchtelingen en tegen de illegale Israëlische blokkade van Gaza. Ook gisteren werd er betoogd en vielen er tientallen doden en honderden gewonden.  

Kruispunt

Israël staat op een existentieel kruispunt. Geen weldenkend mens trekt vandaag het bestaansrecht van de staat Israël, binnen zijn internationaal erkende grenzen, in twijfel. Ook de Palestijnse president Abbas niet, hoewel zijn recente anti-Joodse uitspraken onaanvaardbaar zijn en streng veroordeeld moeten worden. Belangrijk is alleszins dat de Palestijnen Israël al in 1988 erkenden.

Maar wat wil Israël eigenlijk? Het land staat voor een dilemma: het voert een beleid dat twee staten de facto onmogelijk maakt, maar is als de dood voor één staat met gelijke rechten waarin de Palestijnse demografische ’tijdbom’ wel eens in het voordeel van de Palestijnen zou kunnen overhellen. Dat maakt het Israëlische streven naar een ‘Joodse Staat’ onmogelijk. Het alternatief, één staat zonder gelijke rechten, komt neer op een officieel apartheidsbeleid. En Israël weet dat het dan een storm van internationaal protest en boycots over zich heen krijgt.

Israël zet de laatste jaren vol in op een permanente bezetting die grote stukken van de Westelijke Jordaanoever sluipend annexeert, de eerdere annexatie van Jeruzalem internationaal tracht te legitimeren en Gaza omtovert in een permanente openluchtgevangenis en tikkende tijdbom die om de zoveel jaar explodeert.

Shift naar annexatie

Die shift van tijdelijke bezetting naar permanente annexatie documenteerden we een jaar geleden al uitvoering in een rapport, ’Occup’Annexation’. Dat rapport is ondertussen weer  gedateerd want het tempo van annexatie werd de afgelopen maanden nog dramatisch versneld.

De expansie van Israëlische nederzettingen ging onverstoord verder. Nederzettingen zijn niet enkel oorlogsmisdaden onder internationaal recht, ze maken ook duurzame Palestijnse ontwikkeling onmogelijk. De Wereldbank en de VN rekenden de afgelopen jaren uit hoe de Palestijnse economie met 35 tot 50 procent zou kunnen groeien als de nederzettingen verdwijnen.

Israël heeft er geen boodschap aan. In 2017 lag het tempo van nieuwe nederzettingen 17 procent hoger dan het jaarlijks gemiddelde sinds 2009. Er werden 423 Palestijnse gebouwen  vernietigd. Momenteel worden 44 Palestijnse scholen met sloop bedreigd en 64 Palestijnse gemeenschappen dreigen gedwongen verplaatst te worden, alweer een oorlogsmisdaad. De bouw van een ‘Afscheidingsmuur’, die grote happen Palestijns land annexeert, werd verder gezet. 

Maar wat vooral opvalt is het totale gebrek aan schroom. Israël zegt geen sorry meer, maar zegt openlijk dat Palestijns land van hem is. Minstens tien huidige Israëlische ministers, inclusief premier Netanyahu, pleiten openlijk voor (gedeeltelijke) annexatie. Momenteel circuleren 11 verschillende annexatievoorstellen in het Israëlische parlement.

Veiligheid

Het gebrek aan internationale druk, en in het bijzonder de totale Amerikaanse vrijgeleide, zorgt ervoor dat de meest extreme en radicale regering in de Israëlische geschiedenis haar annexatiedrang nauwelijks nog onderdrukt.

Zo’n permanente bezetting en annexatie is nochtans niet in het Israëlische belang. Het is niet goed voor Israëls veiligheid. Integendeel: permanente bezetting en annexatie staat gelijk aan eeuwigdurend en permanent conflict en is daardoor een existentiële bedreiging voor Israël. U hoeft ons daarvoor niet op ons woord te geloven: de afgelopen jaren spraken zelfs voormalige directeurs van de twee belangrijkste Israëlische veiligheidsdiensten, de  Shin Bet en de Mossad, zich in die zin uit.

Differentiatie

De internationale gemeenschap, Europa op kop, heeft daarom een politieke, juridische en morele verantwoordelijkheid om actie te ondernemen.

Dat kan via het uitbouwen van een Europees ‘differentiatiebeleid’, het maken van een consequent politiek, economisch en financieel onderscheid tussen Israël binnen internationaal erkende grenzen enerzijds en de Israëlische nederzettingenindustrie anderzijds. Zo’n differentiatiebeleid werd al in 2016 geëist door de VN-Veiligheidsraad, maar blijft nog te vaak dode letter. Het zou onder meer de vorm kunnen aannemen van een verbod op handel met illegale nederzettingen en een verbod voor Europese banken en bedrijven om zaken te doen in de Israëlische nederzettingenindustrie.