Europees Gerecht volgt Vestager in miljardenboete voor Google

Het Europees Gerecht deed uitspraak in de Google Shopping Case. Die rechtszaak kan een belangrijk precedent zijn in de strijd van Europa tegen de Amerikaanse big tech. Het volgt de redenering van Eurocommissaris Margrethe Vestager, die hoog inzette op de zaak.

'Het Gerecht verwerpt grotendeels het beroep van Google tegen het besluit van de Commissie. Daarin wordt vastgesteld dat Google misbruik heeft gemaakt van zijn machtspositie door zijn eigen vergelijkingsdienst te bevoordelen ten opzichte van concurrerende vergelijkingsdiensten', zegt het Gerecht. Het bevestigt de boete van 2,42 miljard euro die de Europese Commissie aan Alphabet, het moederbedrijf van Google, oplegde.

Daarmee komt er een antwoord op een zaak die door verschillende prijsvergelijkers in 2010 aan de kaak werd gesteld bij de Europese Commissie. Omdat Google almaar meer advertenties begon te tonen in zijn zoekresultaten zakten de organische prijsvergelijkingen, tot zelfs pagina drie of vier van de zoekresultaten. Spelers als het Franse Kelkoo, het Duitse Idealo en het Nederlandse prijsvergelijk.nl zagen hun bezoekersaantallen en hun inkomsten significant dalen. Voor webwinkels werd het almaar interessanter om vooral bij Google te adverteren. De Europese Commissie legde Google in 2017 een boete van 2,4 miljard euro op.

Prijsvergelijkers degraderen

Het Europees Gerecht erkent de oneerlijke concurrentie in Google Shopping. 'Door zijn eigen vergelijkingsdienst op zijn algemene resultatenpagina's te bevoordelen door een gunstiger weergave en positionering, terwijl het de resultaten van concurrerende vergelijkingsdiensten op die pagina's met rangschikkingsalgoritmen degradeert, maakt Google de concurrentie moeilijk', klinkt het.

Het Gerecht benadrukt dat een algemene zoekmachine in principe open is. De waarde ervan ligt in het vermogen bronnen van derde partijen weer te geven. 'Dat vergroot de geloofwaardigheid van de zoekmachine', klinkt het. 'In de realiteit trekt Google zijn eigen vergelijkingstool voor op andere spelers.'

Behalve een boete betalen moest Google ook veranderingen doorvoeren. Dat leidde ertoe dat andere prijsvergelijkers de mogelijkheid kregen om in de etalage te staan. Het Gerecht oordeelde dat de inspanningen die Google al in 2017 nam onvoldoende blijken om de negatieve effecten van Google Shopping weg te werken.

Miljarden kliks

'Shoppingadvertenties hebben mensen altijd geholpen snel en gemakkelijk de producten te vinden waarnaar ze op zoek zijn, en hebben handelaren geholpen potentiële klanten te bereiken', zegt Michiel Sallaets, een woordvoerder bij Google. 'Dit vonnis heeft betrekking op een zeer specifieke reeks feiten. Hoewel we het nauwkeurig zullen bekijken, hebben we al in 2017 wijzigingen aangebracht om te voldoen aan het besluit van de Europese Commissie. Onze aanpak werkt al meer dan drie jaar met succes en genereert miljarden kliks voor meer dan 700 vergelijkende shoppingdiensten.'

Het is nog niet duidelijk of Alphabet in beroep gaat tegen de beslissing bij het Europees Hof voor Justitie.

Gevolgen

De beslissing van het Europees Gerecht kan verregaande gevolgen hebben. Het is mogelijk dat de Europese Commissie een dwangsom van 5 procent van de wereldwijde omzet oplegt om Google ertoe te bewegen Google Shopping nog meer aan te passen. Daarnaast kan de beslissing de deur openen voor prijsvergelijkers in Europa om een schadevergoeding te claimen voor een nationale rechtbank.

Ook kan de beslissing gevolgen hebben voor zaken die lopen tegen andere grote techbedrijven. ‘Als de Europese Commissie erin slaagt aan te tonen dat het aanwenden van dominantie in de ene markt tot oneerlijke concurrentie leidt in een tweede markt, kan dat gevolgen hebben voor andere grote techspelers’, zei mededingingsexpert Friso Bostoen (KU Leuven) eerder aan De Tijd.

Denk aan de rechtszaak waarin Spotify het opneemt tegen Apple. Apple verhindert volgens Spotify de concurrentie op de muziekstreamingmarkt door te eisen dat andere streamingdiensten gebruikmaken van zijn betalingssysteem. ‘Dat is een vergelijkbare dynamiek als in de Google Shopping Case', zei Bostoen.