Wat?
‘Een incident op de werkplek is niet noodzakelijk een arbeidsongeval. Daarvoor dienen een hele reeks door de wet voorziene en door de rechtspraak gepreciseerde voorwaarden te zijn vervuld’, zegt Sabine Schryvers, arbeidsongevallenspecialiste bij AG Insurance.
Om te spreken van een arbeidsongeval moet...
- er een letsel zijn.
- er een externe oorzaak zijn.
- het om een plotselinge gebeurtenis gaan.
- het ongeval zich hebben voorgedaan tijdens de duur van de arbeidsovereenkomst en door toedoen van de uitvoering ervan.
Elk van deze vier elementen moet worden onderzocht en vastgesteld.
Voorbeeld
Een werknemer met een hartkwaal die onwel wordt op de werkvloer terwijl er geen verzwarende omstandigheden zijn die verband houden met zijn beroepsactiviteit, zal geen slachtoffer zijn van een arbeidsongeval. Het incident kan wél als een arbeidsongeval worden beschouwd als blijkt dat de hartstoornis bijvoorbeeld is uitgelokt door een stresserend gesprek met een hiërarchisch overste. ‘Het komt er dus op aan alle omstandigheden van het ongeval grondig te analyseren’, zegt Schryvers.
Welke verzekeringen heeft u echt nodig en welke dumpt u beter?
De juiste verzekering voor elke fase in uw leven.
De Verzekeringsgids is op 20/10 verschenen. Bent u abonnee van De Tijd? Klik hier om de gids (PDF versie) te lezen.
Dat geldt des te meer wanneer de werknemer op weg is naar het werk (of omgekeerd, wanneer hij naar huis terugkeert). De wet bepaalt dat de weg naar het werk overeenstemt met het normale traject dat de werknemer moet afleggen om zich van zijn woonplaats naar het werk of omgekeerd te begeven. Om verzekerd te blijven, moet u wel een aantal zaken in acht nemen. U kunt afwijken van uw gewone route, en zelfs een stop inlassen. Zoals een kleine omweg om inkopen te doen voor het avondeten. Maar diezelfde omweg kan níét als u pas na een lange shoppingsessie naar huis terugkeert.
‘Wie een ongeval heeft terwijl hij een grote omweg heeft gemaakt, moet kunnen aantonen dat dat door overmacht is gebeurd’, zegt Schryvers. ‘Bijvoorbeeld omdat de autosnelweg versperd was na een niet-aangekondigde betoging.’
Zelfs als er op het eerste gezicht geen sprake is van een (zwaar) letsel, heeft zowel de werknemer als de werkgever er alle belang bij aangifte te doen van het arbeidsongeval. Je weet immers nooit of er later nog complicaties zullen opduiken.
Op welke uitkering hebt u recht?
De uitkeringen waarop slachtoffers van een arbeidsongevallenverzekering recht hebben, zijn bij wet bepaald. Het gaat, afhankelijk van het geval, om:
- een vergoeding voor volledige tijdelijke arbeidsongeschiktheid.
- eventueel gevolgd door een vergoeding voor gedeeltelijke tijdelijke arbeidsongeschiktheid wanneer de werknemer zijn baan weer op deeltijdse basis kan opnemen.
- een vergoeding voor blijvende arbeidsongeschiktheid als het ongeval blijvende gevolgen heeft.
- De terugbetaling van de medische kosten en apotheekkosten, de kosten van protheses en orthopedische toestellen en de hospitalisatiekosten, net als bepaalde verplaatsingskosten. Bij een overlijden worden niet alleen de begrafeniskosten terugbetaald, maar ook een rente.
Het loon dat als basis dient voor de berekening van de vergoedingen is beperkt tot een bij wet bepaald vergoedingsplafond. Dat bedraagt vandaag 43.460 euro. ‘Werkgevers hebben wel altijd de mogelijkheid - al zijn ze daartoe niet verplicht - om een verzekering af te sluiten voor het loongedeelte dat het plafond overschrijdt’, zegt Schryvers.
Wie telewerkt en een ongeval krijgt, heeft daar meestal geen getuigen van. Het is dus moeilijk om aan te tonen dat het ongeval zich heeft voorgedaan tijdens de uitvoering van de arbeidsovereenkomst. Maar daaraan heeft de wetgever een mouw gepast. ‘Sinds 2009 moet een regelmatige telewerker niet langer bewijzen dat het ongeval zich heeft voorgedaan tijdens de uitvoering van de arbeidsovereenkomst als het ongeval gebeurde op de plek die voorzien is in de (schriftelijke) telewerkovereenkomst én tijdens de werkuren die bepaald zijn in de overeenkomst. Wanneer zo’n uurrooster ontbreekt, houdt men rekening met de normale werktijden in het bedrijf’, zegt Schryvers.
Bij heel wat ondernemingen gebeurt telewerken eerder op informele basis, zonder dat er een schriftelijke overeenkomst daarover voorhanden is. ‘In dat geval is het vermoeden niet van toepassing’, waarschuwt Schryvers. ‘De andere regels die betrekking hebben op de bewijslast van een arbeidsongeval blijven uiteraard wel van toepassing. Heel wat ondernemingen maken een aantal bijkomende afspraken om eventuele problemen in verband met de bewijslast het hoofd te bieden. Zij creëren met andere woorden een soort opvangnet.’
