Wat is het verschil tussen een analoge en een digitale meter?

Sinds juli 2019 worden de analoge meters geleidelijk aan vervangen door digitale meters. Ze worden soms ook ‘slimme meters’ genoemd, omdat ze de netwerkbeheerders veel informatie kunnen bezorgen over wat op het net gebeurt. Met de digitale meter krijgt ook de consument meer informatie over zijn verbruik en kan dat met software geoptimaliseerd worden.

Deining

De intrede van de digitale meter veroorzaakte nogal wat deining bij de eigenaars van zonnepanelen. Met een analoge meter draait de teller van een analoge meter namelijk terug als ze de overtollige elektriciteit van hun zonnepanelen op het net plaatsen. Dat betekent in de praktijk dat ze tegen dezelfde prijs elektriciteit aan het net ‘verkopen’ als de prijs waartegen ze elektriciteit afnemen.

Een digitale meter registreert de afname en de teruglevering apart. Daardoor kunnen aparte tarieven worden gehanteerd voor de energie die u koopt en verkoopt. Die tarieven liggen een eind uit elkaar, maar de kloof tussen beide is door de evolutie op de elektriciteitsmarkt heel wat verkleind (zie ook vraag 19).

Daar komt nog bij dat het gebruik van het distributienet anders wordt aangerekend bij wie een digitale meter heeft. Met een analoge meter is het niet mogelijk te weten hoeveel stroom u als eigenaar van zonnepanelen echt van het net haalt. De stroom die u tijdens dalmomenten in uw verbruik aan het net levert, haalt u er nadien vaak weer af als u meer elektriciteit nodig hebt dan uw zonnepanelen op dat moment opwekken. In de realiteit doet u dus vaker een beroep op het net dan blijkt uit de stand van uw terugdraaiende teller.

Dat eigenaars van zonnepanelen zo soms minder betalen dan consumenten zonder zonnepanelen, werd als onfair gezien. Daarom moesten zonnepanelenbezitters vanaf 1 juli 2015 het prosumententarief betalen, een forfaitair bedrag gebaseerd op de capaciteit van de geïnstalleerde omvormers.

Geen prosumententarief meer

Maar de digitale meter kan het gebruik dat u van het net maakt exact vastleggen. U zult geen prosumententarief meer betalen, maar een aanrekening op basis van uw reële gebruik. De vrees stak de kop op dat dat systeem de eigenaars van zonnepanelen een stuk meer zou kosten en het een hap uit het financiële rendement van zonnepanelen zou nemen. In de praktijk gaat het om een genuanceerd verhaal. De ene eigenaar van zonnepanelen betaalt soms meer, terwijl een andere net minder betaalt.

Compensatiepremie

Om te vermijden dat zonnepanelen een kwalijke bijklank krijgen, besliste de Vlaamse regering een compensatiepremie te geven aan de eigenaars van zonnepanelen die van een analoge naar een digitale meter overstappen. De premie moet ertoe leiden dat ze toch nog een rendement van 5 procent over 15 jaar realiseren, ook al valt het voordeel weg dat ze uit het afgeschafte systeem konden halen.

Hoe langer u wacht met de installatie van een digitale meter, hoe lager de premie waarop u recht hebt als zonnepaneleneigenaar. De logica daarachter is dat u langer het voordeel van de terugdraaiende teller kunt genieten als u nog geen digitale meter hebt.