Tegen 1 januari 2020 moeten de daken van alle woningen in het Vlaams Gewest zijn geïsoleerd. De dakisolatienorm is niet beperkt tot huurwoningen. De minimumnorm geldt zowel voor eigenaars die in hun eigen huis wonen als voor verhuurders.
Wie eigenaar is van een nieuwbouwwoning - dat is een woning die pas op of na 1 januari 2006 is aangesloten op het elektriciteitsnet - hoeft zich geen zorgen te maken. Die nieuwbouwwoningen voldoen al aan de dakisolatienorm omdat ze zijn opgetrokken conform de energieprestatieregelgeving.
De regeling is wel van belang voor eigenaars en verhuurders wier woning vóór 1 januari 2006 is aangesloten op het elektriciteitsnet. Die woningen moeten tegen begin 2020 aan een minimale R-norm voor dakisolatie voldoen (minstens 0,75 vierkante meter kelvin per watt, 0,75 m2 K/W).
1. U verhuurt uw woning
Als de door u verhuurde woning tegen 1 januari 2020 niet aan de minimumnorm voldoet, loopt u risico’s als iemand - doorgaans de huurder - een inspecteur stuurt om uw woning te controleren. Als die vaststelt dat het dak niet aan de minimale isolatienorm voldoet, zal hij de woning meteen 15 strafpunten toekennen. Daardoor kan de burgemeester uw woning ongeschikt verklaren.
U zult dan werken moeten uitvoeren om te maken dat het dak volgens de normen wordt geïsoleerd.
2. U verhuurt uw appartement
Verhuurt u een appartement in een flatgebouw, dan moet ook het dak van dat gebouw volgens de strengere normen worden geïsoleerd. Is dat niet gebeurd tegen 1 januari 2020, dan riskeert elk individueel appartement in het gebouw ongeschikt te worden verklaard, en niet alleen de flats die onder het dak zijn gelegen. Worden de individuele flats in het gebouw ongeschikt verklaard, dan kunt u uw appartement niet langer verhuren.
→ Wie beslist dat het dak van een appartementsgebouw moet worden geïsoleerd?
De algemene vergadering van mede-eigenaars moet beslissen om de noodzakelijke werken uit te voeren, voor zover dat nog niet is gebeurd. Alleen de algemene vergadering van mede-eigenaars kan beslissen om het dak te isoleren. De syndicus is verplicht om het punt op de agenda te plaatsen. De beslissing om het dak te isoleren vergt een drievierdemeerderheid.
→ Wat als de vereiste meerderheid tijdens de algemene vergadering van mede-eigenaars niet wordt bereikt?
De kans bestaat dat sommige mede-eigenaars, bijvoorbeeld eigenaars die niet meteen onder het dak van het flatgebouw wonen of eigenaars die het appartement zelf bewonen, niet happig zijn om de kosten te dragen. Om de andere mede-eigenaars te overtuigen, kunt u hun erop wijzen dat het om een wettelijke verplichting gaat.
Wordt de vereiste meerderheid niet bereikt, dan rest u geen ander alternatief dan de kwestie voor te leggen aan de vrederechter. ‘De rechter kan iedere mede-eigenaar de toestemming geven om zelfstandig en op kosten van de vereniging van mede-eigenaars dringende, noodzakelijke werken uit te voeren aan de gemeenschappelijke gedeelten’, zo meldt de Confederatie van Immobiliënberoepen (CIB).
→ Wie betaalt de dakisolatiewerken in een appartementsgebouw?
‘De prijs van de dakisolatie wordt verdeeld onder alle mede-eigenaars volgens het aandeel in de mede-eigendom, tenzij de statuten daarover andere bepalingen zouden bevatten.’
Duurzaam levengids 2018
De beste tips om energie te besparen en uw geld duurzaam te laten renderen
De Duurzaam Levengids is op 21/4 verschenen. Bent u abonnee van De Tijd? Klik hier om de gids (PDF versie) te lezen.
De mede-eigenaars komen, net als andere eigenaars, in aanmerking voor premies of subsidies. ‘De belangrijkste zijn de Vlaamse renovatiepremie en de premies van de netbeheerders. Voor de Vlaamse renovatiepremie is het niet mogelijk een gezamenlijke aanvraag in te dienen. Dat betekent dat iedere mede-eigenaar afzonderlijk een aanvraag moet indienen voor zijn aandeel in de kosten van de werken’, vervolgt de CIB. ‘Voor de premies van de netbeheerders kunnen de mede-eigenaars samen wel één dossier indienen. Dat kan ook via de syndicus. Voorwaarde is dan wel dat er een gezamenlijke factuur wordt opgemaakt voor de werken en dat alle individuele mede-eigenaars schriftelijk akkoord gaan.’
→ Wat als de verhuurder het dak niet isoleert zoals het hoort?
- Het verhuren of het ter beschikking stellen van een woning die ongeschikt en/of onbewoonbaar is verklaard, is strafbaar. U riskeert een geldboete en zelfs een gevangenisstraf.
- Daar blijft het niet bij. Het lopende huurcontract kan nietig worden verklaard en de huurder kan het te veel betaalde huurgeld terugvorderen.
- Voorts komen alle ongeschikt of onbewoonbaar verklaarde woningen op een zwarte lijst te staan, namelijk op de Vlaamse Inventaris van Ongeschiktheid en Onbewoonbaarheid ( VIVOO). Als u niets doet om het dak te isoleren en als uw woning na een jaar nog altijd is opgenomen op die zwarte lijst, zult u een jaarlijkse heffing moeten betalen. Het bedrag van die heffing is afhankelijk van het kadastraal inkomen van de woning en van het aantal periodes van twaalf maanden dat de woning zonder onderbreking is opgenomen in die inventaris.
- Zolang uw woning op die lijst staat, is er een recht van voorkoop bij verkoop. U zult de woning of het appartement wel kunnen verkopen, maar bepaalde besturen, zoals de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen, de sociale huisvestingsmaatschappij, Vlabinvest, de gemeente of het OCMW, hebben het recht om de woning aan te kopen voor de prijs die u met een kandidaat-koper overeenkwam.
Als u niets doet om het dak van uw woning te isoleren en als uw woning vervolgens wordt opgenomen op een zwarte lijst, zult u een jaarlijkse heffing moeten betalen.
3. U bewoont uw huis zelf
Bent u eigenaar van een huis dat u zelf bewoont en dat niet voldoet aan de minimale dakisolatienorm, dan loopt u minder risico’s. Het risico is dan klein dat uw woning wordt geïnspecteerd door een wooninspecteur die uw huis 15 strafpunten toekent. Het risico is ook kleiner dat uw woning terechtkomt in de Vlaamse Inventaris van Ongeschiktheid en Onbewoonbaarheid. ‘De handhavingsinstrumenten uit de Vlaamse Wooncode zijn vooral gericht op de huurmarkt. Dat is een historische keuze die destijds gemaakt is omdat de kwaliteitsproblemen op de huurmarkt het grootst waren en nog steeds zijn’, zo meldt het Agentschap Wonen-Vlaanderen.
Als uw dak niet goed is geïsoleerd, kijkt u door een gebrek aan isolatie natuurlijk wel aan tegen een hogere energiefactuur.
→ Hoeveel kost het om uw dak te laten isoleren?
Vooraf toch deze belangrijke opmerking. Bent u eigenaar van een privéwoning ouder dan 10 jaar, dan geldt een verlaagd btw-tarief van 6 procent, in plaats van het gebruikelijke tarief van 21 procent.
De kostprijs van de isolatie is afhankelijk van diverse factoren, zoals het type dak (hellend of plat), de oppervlakte, de dikte van de isolatielaag en uiteraard van de gekozen isolatiematerialen. De kostprijs van die materialen kan variëren van 30 tot 60 euro per vierkante meter (inclusief btw van 6 procent). Wenst u ook een degelijke afwerking, dan kan de prijs oplopen tot 140 à 160 euro per vierkante meter. Voor een dak van 100 vierkante meter komt de prijs, inclusief de afwerking, toch gemakkelijk op 14.000 euro.
Veel hangt ook af van de vraag of u het dak alleen moet isoleren, dan wel of er ook structurele dakwerken nodig zijn.
Tip!
U kunt de prijs drukken door de handen zelf uit de mouwen te steken en het werk niet over te laten aan specialisten. Als u de zolder niet gebruikt en dat ook niet van plan bent, kunt u de prijs ook beperken door alleen de zoldervloer te isoleren. Een zoldervloer is niet alleen gemakkelijker te isoleren, de oppervlakte is ook kleiner dan van een dak.
→ Welke premies kunt u krijgen?
U krijgt steun van de Vlaamse overheid om de noodzakelijke werken uit te voeren. Een overzicht van de mogelijke premies vindt u, onder meer, op de website vlaanderen.be/nl/bouwen-wonen-en-energie.
- Zo zijn er premies van de netbeheerders (Infrax en Eandis), ongeacht of u de dakisolatie zelf plaatst of laat installeren door een aannemer. Dankzij de premie voor dakisolatie of zoldervloerisolatie kunt u rekenen op een tegemoetkoming van 6 euro per vierkante meter (bij werken door een aannemer) of 3 euro per vierkante meter (als u de werken zelf uitvoert). Via de netbeheerders kunt u ook een totaalrenovatiebonus krijgen, vroeger beter bekend als de Vlaamse renovatiepremie. Die wordt toegekend als u in een bepaalde tijdspanne minstens drie werken laat uitvoeren die uw woning energiezuiniger maken. Bij de netbeheerders kunt u eventueel ook terecht voor een burenpremie (begeleiding van projecten die minstens 10 woningen omvatten).
- In een aantal gemeenten kunt u een gemeentelijke of provinciale premie krijgen voor dakisolatie (zie energiesparen.be).
- Er bestaan ook sociale isolatieprojecten voor huurwoningen.
- Als uw dakisolatie gepaard gaat met een (gedeeltelijke) dakvernieuwing, komt die ook in aanmerking voor een verbeteringspremie. Deze premie is alleen mogelijk als het inkomen van de bewoner en de samenwonende partner niet hoger is dan 30.640 euro per jaar, te vermeerderen met 1.600 euro per persoon ten laste.
