Met een duolegaat duidt u, zoals de naam al laat uitschijnen, in uw testament een duo van begunstigden aan: een ver familielid of een goede vriend aan wie u wilt nalaten én een goed doel. Het goede doel geeft u de opdracht een bepaalde som door te spelen en de volledige erfbelasting te betalen.
De achterliggende idee van het duolegaat is dat er alleen maar winnaars zijn: het goede doel wint, want het krijgt een som geld die het anders niet zou ontvangen. En hoewel de goede vriend zijn erfenis moet delen met het goede doel, houdt hij netto toch meer over dan wanneer u alleen hem als begunstigde in uw testament zou aanduiden. Want omdat goede doelen erven tegen een gunsttarief van 8,5 procent ligt de totale erfbelasting veel lager. Goede vrienden en verre familie betalen 25 tot 55 procent erfbelasting op wat ze rechtstreeks erven.
Fiscale optimalisatie
Het duolegaat wordt op 1 juli 2021 niet geschrapt. Maar uw erfgenamen zullen er geen fiscaal voordeel meer uit kunnen halen.
Dat fiscale voordeel legde het duolegaat geen windeieren. Maar naarmate de populariteit groeide, verdween de altruïstische idee van de techniek naar de achtergrond. Het was niet langer in eerste instantie een manier om na te laten aan een goed doel. Het evolueerde meer en meer naar een techniek van fiscale optimalisatie, waarbij het goede doel louter werd ingeschakeld, zodat de goede vriend of het familielid zo weinig mogelijk erfbelasting zou betalen.
Vandaar dat Vlaanderen op 1 juli 2021 het duolegaat aanpast. Vanaf dan zal het niet langer mogelijk zijn om erfbelasting te besparen via het duolegaat. De formule op zich wordt dus niet geschrapt, maar uw erfgenamen zullen er geen fiscaal voordeel meer uit halen.
Om te vermijden dat goede doelen door de aanpassing van het duolegaat hun inkomsten uit erfenissen zien opdrogen, schrapt Vlaanderen vanaf juli 2021 niet alleen de erfbelasting voor goede doelen, maar wordt ook het tarief van de schenkbelasting voor goede doelen op nul gezet. Momenteel betalen goede doelen 8,5 procent op wat u hun nalaat via bijvoorbeeld een testament en 5,5 procent op wat u hun schenkt.
‘Daardoor gaat vanaf midden volgend jaar elke eurocent naar het goede doel zelf. Dat is een goede zaak, zowel voor de goede doelen als voor de Vlamingen die oprechte bedoelingen hebben als ze nalaten of schenken aan goede doelen, waar ze vaak emotioneel bij betrokken zijn’, vindt Vlaams minister van Begroting Matthias Diependaele (N-VA).
Ook voor een goede vriend of neef komt er een compensatie voor het wegvallen van het duolegaat in zijn huidige vorm. Met de zogenaamde ‘vriendenerfenis’ wordt het mogelijk tot 15.000 euro na te laten aan een ver familielid of een vriend tegen het laagste tarief van de erfbelasting. Er zal geen 25, maar 3 procent erfbelasting verschuldigd zijn. Dat is hetzelfde tarief dat kinderen en partners betalen op wat ze erven. Die 15.000 euro kan worden verdeeld over meerdere vrienden. De maximale besparing bedraagt 3.300 euro.
Check uw testament
De begindatum is vastgesteld op 1 juli 2021. De nieuwe regeling geldt voor overlijdens vanaf die datum. Dus ook voor wie al eerder een testament met een duolegaat opstelde, maar pas na die datum sterft.
Wie met zo’n duolegaat werkt, gaat dus maar beter na of hij zijn testament wil aanpassen. Dat kan op elk moment. Zo zou u kunnen bepalen dat u bij een overlijden voor 1 juli 2021 het duolegaat nog wilt behouden, terwijl u bij een overlijden na 1 juli 2021 liever een andere verdeling van uw erfenis wilt.
U bespreekt het best met uw notaris of financieel adviseur wat in uw situatie het interessantst is. Ook met het oog op de te betalen erfbelasting, maar toch vooral zodat uw erfenis naar wens wordt verdeeld onder uw dierbaren.
