BNP Paribas Fortis-topman Anseeuw: 'Opbod staatsbon zet winstgevendheid banken onder druk'

BNP Paribas Fortis mag zichzelf in reclamespots dan al jaren omschrijven als de bank voor een wereld in verandering, dat betekent nog niet dat de groep zich laat opjagen door de hevige concurrentiestrijd die de voorbije weken is losgebarsten op de Belgische spaarmarkt. Terwijl de Belgische banken deze zomer zowat over elkaar struikelden met campagnes om de 22 miljard euro te recupereren die spaarders vorig jaar in de fiscaal vriendelijke staatsbon hadden geïnvesteerd, hield BNP Paribas Fortis de lippen opvallend lang op elkaar over mogelijke nieuwe spaaracties.

Pas deze week legde de marktleider op de spaarmarkt zijn kaarten op tafel met een nieuw gamma kasbons en gestructureerde obligaties. Met die laatste producten mikt de bank op iets meer ervaren beleggers, want anders dan bij kasbons en termijnrekeningen zijn de tegoeden die daarin worden geïnvesteerd niet tot 100.000 euro gewaarborgd.

Dat BNP Paribas Fortis zich nu pas nadrukkelijker in het staatsbongewoel gooit, wil niet zeggen dat het de voorbije maanden heeft stilgezeten, benadrukt topman Michael Anseeuw. De bank haalde afgelopen lente als een van de eerste de kasbon van onder het stof, mikte deze zomer met enkele nieuwe obligaties expliciet op staatsbonbeleggers en nodigde een massa klanten uit voor een gesprek over hoe ze hun centen het beste konden laten renderen.

Daardoor kon BNP Paribas al 1,7 miljard euro heroveren van de 6,9 miljard die het vorig jaar naar de staatsbon zag vloeien. Met het tegenoffensief dat de bank eerder deze week lanceerde, hoopt ze de resterende 5,2 miljard euro los te peuteren bij staatsbonbeleggers. 'Meer mag ook', zei Anseeuw vrijdag lachend tijdens de persconferentie over de halfjaarcijfers van de bank.

Gaat dat lukken nu banken zo’n hevig gevecht voeren om die staatsbonmiljarden? Vreest u niet dat er geld zal wegvloeien naar concurrenten die eerder acties hebben gelanceerd?

Michael Anseeuw: ‘Sommige klanten zullen er waarschijnlijk voor kiezen om van bank A naar bank B te gaan. Maar ik heb echt de indruk dat ook heel veel klanten het belangrijk vinden om met ons over een belegging te praten. Ik zet liever in op die adviesgesprekken dan een gemakkelijkheidsoplossing aan te bieden.’

‘Ongeveer 100.000 klanten zijn vorig jaar in de fiscaal vriendelijke staatsbon gestapt. Dat is 2,5 procent van ons klantenbestand. Dat betekent dat 97,5 procent niet heeft ingetekend. Uit de vele contacten met onze klanten in de voorbije maanden blijkt dat ze verwachten dat we rekening houden met hun loyaliteit. Met dat gegeven in het achterhoofd hebben we een aanbod ontwikkeld dat bedoeld is voor al onze klanten, niet alleen voor nieuwkomers.’

Al voelen sommige klanten zich ook benadeeld omdat BNP Paribas Fortis in tegenstelling tot de drie andere grootbanken niet uitpakt met een stuntrente op een termijnrekening van een jaar.

Anseeuw: ‘Klanten stellen ons inderdaad vragen over acties die sommige banken lanceren. We plannen dan extra afspraken in om met hen te praten over welke alternatieven er zijn. Voor ons is dat een uniek moment om te bewijzen wat we als bank waard zijn in advies.’

‘Met alle respect, gewoon tegen klanten zeggen dat ze opnieuw moeten investeren in een spaarproduct met een looptijd van een jaar is niet het advies dat je vandaag als bank moet geven. We verwachten dat de marktrente op een en twee jaar tegen volgend jaar nog verder terugvalt. Dat kan voor sommige spaarders en beleggers een interessant moment zijn om hun geld voor een langere periode vast te zetten tegen een hoger tarief. '

'Ook beleggingen kunnen een aantrekkelijk alternatief zijn. Eerdere studies wezen uit dat de bedrijfswaarderingen stegen in de zes tot twaalf maanden na een renteverlaging door de Amerikaanse centrale bank. Als je weet dat de Fed en de Europese Centrale Bank op het punt staan in de rente te knippen, lijkt het op basis van historische data het moment om in actie te schieten.’

De manier waarop banken informeren over sparen en beleggingen is wel nog altijd weinig transparant. Wie in een termijnrekening wil investeren, vindt nog altijd geen overzicht van de rendementen op uw site.

Anseeuw: 'De vraag is: moet je daar transparant over zijn? Als je als bank alleen termijnrekeningen aanbiedt, is dat een terechte opmerking. Maar wij bieden met onze kasbons al een spaarproduct aan waarbij we wel heel transparant zijn over de rendementen. Voor mij is een termijnrekeningen geen massaproduct, het is altijd een 'onderhandelingsproduct' geweest.'

Belfius-topman Marc Raisière waarschuwde dat het renteopbod de spaarmarkt kan destabiliseren. Deelt u zijn mening?

Anseeuw: ‘Destabiliseren is wel heel extreem uitgedrukt. De banksector in ons land is een stabiele en sterke sector. Maar er kan wel een impact zijn op de rendabiliteit en het businessmodel van de banken. Mocht er een nieuwe staatsbon komen die net als vorig jaar een fiscaal voordeel biedt, dan kan dat wel een impact hebben op de stabiliteit van de sector.'

‘Je mag nooit vergeten dat deposito’s en kredieten onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Spaargeld is een financieringsbron voor de leningen die banken verstrekken. In theorie zouden banken een hogere rente op hun kredieten moeten aanrekenen als de vergoeding op de deposito’s stijgt. Maar de markt in België is zo concurrentieel dat de tarieven voor kredieten laag blijven. Sinds de piek in 2022 krimpt de kredietmarkt in België. De taart wordt kleiner, dus banken vechten heviger dan voorheen om een even groot stuk te hebben. Daardoor zijn onze marges op woonkredieten sinds 2022 met 70 procent gedaald, voor consumenten- en bedrijfskredieten gaat het om een terugval van 20 procent.’

‘Dan moet je als instelling beslissen hoe je daarmee omgaat. De ene bank zal zeggen dat ze de rente op haar kredieten aanpast, de andere zal op haar kosten werken. Dat is voor iedereen verschillend. Maar als de spaarmarkt onder druk komt, is er wel degelijk een impact.’

‘Drama is eigen aan de politiek, maar bankiers kunnen er ook wat van’, reageerde minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) op de zorgen in de sector over de hevige concurrentie op de spaarmarkt.

Anseeuw: ‘Ik vraag me af wat zo’n opmerking bijdraagt aan het debat. Soms is het beter om met je uitspraken kalmte terug te brengen in plaats van er nog een schepje bovenop te doen.’

Lees meer over de staatsbon en de alternatieven in ons dossier.