De Croo en co. nemen geen enkel risico

‘Laten we proberen met Kerstmis een punt te zetten achter een absoluut rampzalig jaar en ervoor zorgen dat Kerstmis niet het begin van een nieuw rampzalig jaar wordt.’ Met die woorden probeerde premier Alexander De Croo (Open VLD) de bevolking vrijdagavond te overtuigen van de beslissing dat de eindejaarsfeesten in heel kleine kring moeten worden gevierd. Het Overlegcomité, waarin de belangrijkste federale en regionale ministers zetelen, versoepelt met de feestdagen in aantocht nauwelijks de coronamaatregelen.

Op dinsdag 1 december mogen de niet-essentiële winkels en de musea weer open. Virologen hadden daar weinig problemen mee, want intussen is duidelijk dat het sluiten van de winkels nauwelijks een impact had op de verspreiding van het coronavirus. De voorwaarde is wel dat binnen voldoende afstand kan worden gehouden.

Feestdagen met eigen gezin

Velen hadden allicht gehoopt dat met de feestdagen de regels voor sociale contacten wat soepeler zouden worden, maar is niet het geval. De regel blijft dat mensen enkel hun nauwe knuffelcontact thuis mogen ontvangen, waardoor de feestdagen hoofdzakelijk in het eigen gezin moeten worden gevierd. Enkel voor alleenstaanden komt er een uitzondering. Zij mogen nu twee knuffelcontacten hebben, maar mogen die in principe niet thuis samen ontvangen. Op kerstavond en kerstdag mag dat uitzonderlijk wel.

Voor oudejaarsavond komt die uitzondering er niet. Bovendien blijft de avondklok van kracht. In Vlaanderen mag niemand zich tussen middernacht en vijf uur ’s ochtends op straat begeven, in Brussel en Wallonië is dat tussen 22 uur en zes uur ’s ochtends. Vuurwerk wordt verboden. ‘We gaan in vier dagen niet op het spel zetten wat we de voorbije vier weken hebben gerealiseerd door het aantal besmettingen terug te dringen’, stelde De Croo.

Ons land is een pak strenger dan onze buurlanden Duitsland, waar tot tien mensen samen kerst mogen vieren, en Frankrijk, waar geen maximum is vastgelegd. Wel hebben zeker onze oosterburen wat meer marge. Zowel in de eerste als in de tweede coronagolf werd ons land bijzonder zwaar getroffen. Telkens kreeg de politiek het verwijt dat ze te laks optrad. Bovendien liggen nog altijd ruim 4.000 mensen met covid in het ziekenhuis, van wie meer dan 1.000 op intensieve. Geen enkel risico, zo is het nieuwe leid­mo­tief.

Uit de storm geraken

Nieuwe versoepelingen zijn op zijn vroegst voor 2021. De barometer, waarmee de coronamaatregelen automatisch zouden worden afgebouwd als bepaalde drempelwaarden zijn gehaald, wordt definitief begraven. In de plaats komt een soort van schakelsysteem. Zit het aantal besmettingen en ziekenhuisopnames boven een bepaalde drempel, dan is van versoepelen geen sprake. Zitten we onder die drempel, dan kan dat wel.

‘We moeten eerst uit de storm geraken. Pas als we op een veilige afstand van die storm zijn, kunnen we versoepelen’, stelde federaal minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (sp.a). Daarvoor moeten we volgens hem onder de 800 besmettingen en 75 ziekenhuisopnames per dag zakken. ‘Dan ontstaat ruimte voor politiek overleg over de stappen die kunnen worden gezet.’

De afgelopen week werd het coronavirus in ons land dagelijks bij gemiddeld 2.765 mensen vastgesteld. Ter vergelijking: op de piek van de tweede golf een maand geleden waren er gemiddeld meer dan 16.000 besmettingen. Als het aantal infecties in hetzelfde tempo blijft afnemen, zakken we tegen kerstdag onder 500. Momenteel worden dagelijks nog 256 mensen met covid in het ziekenhuis opgenomen. Als de huidige trend aanhoudt, zijn dat er 58 tegen 25 december.

Versoepelingen tegen februari

In een optimistisch scenario kan dus al voor de kerstvakantie over nieuwe versoepelingen worden gesproken, maar bij de overheid wordt dat scenario weggewuifd. Er is nog geen effect van de heropening van de scholen vorige week maandag op het aantal besmettingen, maar experts vermoeden dat dat nog komt. Bovendien test de overheid ook weer asymptomatische personen, waardoor de huidige daling de komende dagen en weken allicht vertraagt.

Uit de nota die coronacommissaris Pedro Facon over de afbouwstrategie heeft opgesteld en die De Tijd kon inkijken, blijkt dat pas midden januari over nieuwe versoepelingen kan worden gesproken. Daardoor is het wellicht zeker tot 1 februari wachten op een heropening van de horeca. Een definitieve beslissing moet nog vallen. Of zoals De Croo het verwoordde: ‘We hebben een dramatische situatie in de ziekenhuizen kunnen vermijden. Dat is een inspanning geweest van ons allemaal. Het komt er nu op aan die inspanning vol te houden.’