Standaardwerk van Andreas Vesalius over menselijk lichaam onder de hamer

De Zuid-Nederlandse arts en anatoom Andreas Vesalius (1514-1564) publiceerde in 1543 de eerste versie van zijn 'De humani corporis fabrica libri septem'. Dat was het eerste naslagwerk over de menselijke anatomie en geldt tot vandaag als een meesterwerk. In zeven boeken legde Vesalius in woord en beeld precies uit hoe het menselijk lichaam in elkaar zat.

Het naslagwerk was revolutionair en een typisch product van de renaissance: alle bestaande wetenschap werd in vraag gesteld. In de anatomie ging het om de opvattingen van de Griekse geleerde Galenus, die in de 3de eeuw na Christus leefde. Volgens hem werd het menselijk lichaam gedomineerd door vier levenssappen (bloed en gal bijvoorbeeld) die elk een eigen temperament hadden. Die opvatting ging meer dan 1.000 jaar mee.

Vesalius was aanvankelijk een adept van Galenus, maar geleidelijk begon bij hem het idee te rijpen dat het lichaam anders in elkaar steekt. Hij kwam tot die bevinding op basis van een gedetailleerde ontleding van het menselijk lichaam. Dat was de kracht van zijn werk: hij baseerde zich op waarnemingen.

Na de publicatie van de eerste editie werkte Vesalius naarstig verder aan aanvullingen. Die bundelde hij in 1555 in de tweede editie. Daarvan biedt Christie's nu een exemplaar aan. Het wordt geschat tussen 800.000 en 1,2 miljoen euro.

Het gaat om een erg interessant naslagwerk, omdat Vesalius het gebruikte als basis voor een derde editie. Hij bracht in de zeven boeken zo'n duizend notities en verbeteringen aan voor een volgende versie. Die kwam er nooit. Vesalius overleed in 1564 voor zijn volgende editie klaar was.