Paul McCartney op barricades tegen Facebook en YouTube

Het Europees Parlement stemt donderdag over een hervorming van het auteursrecht.

Het gevolg zou onder meer zijn dat internetbedrijven als YouTube en Facebook artiesten en andere rechthebbenden moeten vergoeden voor de muziek en video’s die gebruikers online plaatsen. Dat gebeurt vandaag niet. Als de platforms geen licentie hebben, dan moeten ze met behulp van een filter het betrokken materiaal verwijderen.

De auteursrechtenrichtlijn verdeelt de creatieve industrie al jaren.

Open brief

Artiesten en rechthebbenden zijn voor, omdat ze eerlijker worden betaald voor hun werk. Tegenstanders - in de eerste plaats de technologiegiganten - zien een bedreiging voor het vrije internet.

Het bekendste gezicht van het pro-kamp is ex-Beatle Paul McCartney. De 76-jarige rock-legende heeft een open brief gepubliceerd waarin hij de Europarlementsleden oproept de auteursrechtenrichtlijn vandaag goed te keuren.

‘Muziek en cultuur zijn belangrijk’, schrijft McCartney. ‘Ze zijn ons hart en onze ziel. Ze vereisen hard werk van veel mensen. Muziek creëert banen, economische groei en digitale innovatie in heel Europa.’

Zonder Facebook en YouTube bij naam te noemen, krijgen de internetgiganten een stevige veeg uit de pan. ‘We hebben een internet nodig dat eerlijk en duurzaam is voor iedereen. Vandaag weigeren sommige platforms om artiesten en alle makers van muziek eerlijk te compenseren voor hun werk, terwijl ze het gebruiken voor hun eigen winst.’

YouTube

YouTube betaalt geen auteursrechten aan gebruikers die video- bestanden uploaden op zijn platform. De videowebsite ziet zichzelf slechts als een doorgeefluik. Voorstanders van de auteursrechtenrichtlijn hebben op zich geen probleem met die werkwijze, zolang YouTube geen geld verdient met het verspreiden van dat videomateriaal.

Maar dat doet het wel door advertenties vast te haken aan de filmpjes, zonder inspraak van de uploaders. Dat bedoelt McCartney als hij schrijft dat YouTube het werk van artiesten gebruikt voor eigen gewin. Ook Facebook verdient indirect aan al die gedeelde YouTube-filmpjes, omdat het al dat videomateriaal zonder ervoor te betalen als data inschakelt om gebruikers advertenties op maat aan te smeren.

‘De toekomst van Europa ligt in jullie handen’, besluit McCartney zijn brief aan de parlementsleden. Ruim 1.300 artiesten, onder wie Plácido Domingo, James Blunt en Udo Lindenberg, steunen de oproep van de ex-Beatle. Daarnaast tekenden meer dan 30.000 componisten en muzikanten de voorbije weken een petitie ten gunste van de Europese richtlijn.

Tegenstanders

Maar ook de tegenstanders zijn talrijk. 750.000 mensen tekenden een petitie tegen het voorstel. Ze spreken van een bedreiging voor het vrije internet. De richtlijn zal de vrijheid van informatie beperken en het internet op termijn te gronde richten, luidt het in het kamp van de Save Your Internet-campagne.

Het woord is donderdag aan het Europees Parlement. Waarnemers verwachten een chaotische stemming omdat alle fracties sterk verdeeld zijn. Volgens Tom Kestens, muzikant en voorzitter van belangenbehartiger GALM (Genootschap Auteurs Lichte Muziek), komt dat door de agressieve lobbycampagne die technologiegiganten de afgelopen weken onder het voorwendsel van de vrije meningsuiting voerden.