Aandelenrendement met een beperkt risico

Door de aanhoudende lage rente krijgen defensieve beleggers het steeds moeilijker om hun koopkracht op peil te houden. Spaarboekjes en obligaties brengen amper nog iets op. Aan de koerswinsten op lopende obligaties komt abrupt een einde wanneer de rente opnieuw zou stijgt. ‘Wie vandaag een mooi rendement wil op zijn spaargeld, kan bijna niet anders dan beleggen in aandelen’, zegt Geert Huyghe, Quantitative Strategist bij KBC Asset Management.

Maar met aandelen zijn risico’s gemoeid. De aandelenmarkt is onderhevig aan schommelingen onder invloed van geopolitieke en economische ontwikkelingen. ‘Veel mensen associëren beleggen met de zoektocht naar individuele, beloftevolle aandelen. Maar dat is altijd een beetje een loterij. Beleggen kan ook anders’, benadrukt Huyghe.

Kwantitatief beheer

KBC Asset Management lanceerde enkele jaren geleden een nieuwe beheertechniek: Minimum Variance. ‘Onze belangrijkste doelstelling? Een aandelenrendement zonder de extreme volatiliteit van de brede aandelenmarkt’, aldus Joris De Moor, hoofd kwantitatieve aandelenfondsen bij KBC Asset Management en verantwoordelijk voor het beheer van het Minimum Variance concept. Selecteert KBC dan gewoon de aandelen met de meest stabiele koersen? ‘Onze werkwijze is een pak complexer’, zegt De Moor. ‘Anders zou elk risicobeperkend fonds er overal hetzelfde uitzien. Daarbij moet je ook rekening houden met het onderlinge verband van aandelen: ze mogen niet allemaal bloot staan aan dezelfde risico’s. Tenslotte willen we ook voor onze klanten actief op zoek gaan naar de beste rendementskansen.’ Concreet bestaat de beheertechniek uit twee belangrijke stappen. ‘We starten van het brede basisuniversum van KBC Asset Management. Daaruit selecteren we de aandelen met de meest positieve vooruitzichten aan de hand van kwantitatieve of mathematische modellen.’

Op dit punt houden de fondsbeheerders nog zowat 1.000 aandelen over, die ze vervolgens toetsen aan vijf risicovereisten. ‘We waken bijvoorbeeld over een gezonde spreiding (tussen sectoren, regio’s, individuele aandelen,…), beperken het wisselkoersrisico en trachten de volatiliteit te voorspellen op basis van kwantitatieve tools’, verklaart De Moor. Daarnaast houdt KBC Asset Management ook rekening met de onderlinge correlatie van de aandelen en de mate van rentegevoeligheid. ‘We willen niet dat beleggers die obligaties inruilen voor aandelen opnieuw worden blootgesteld aan renterisico’s.’ Omdat de volatiliteit en het rendement van aandelen continu in beweging zijn, herhalen de fondsbeheerders deze oefening minstens één keer per maand. ‘Wat niet wil zeggen dat we het fonds maandelijks helemaal omgooien’, nuanceert Huyghe. ‘De rendementskansen, risico’s en kosten worden nauwkeurig tegen elkaar afgewogen.’

Wat zeggen de cijfers?

Betekent minder risico ook automatisch minder rendement? ‘Minimum Variance heeft een potentieel grotere return dan je zou verwachten’, benadrukt De Moor. ‘Hoewel de volatiliteit een pak lager ligt, is het rendementsverlies, in een stijgende markt, vergeleken met klassieke fondsen heel beperkt. In een dalende markt is het verschil, in het voordeel van een Minimum Variance strategie, meer uitgesproken.’

Recente cijfers lijken die these te bevestigen. Als we terugkijken naar 12 februari vorig jaar, toen de aandelenmarkt tijdelijk in elkaar stuikte, daalden Minimum Variance portefeuilles ‘slechts’ met 7,7 procent terwijl de brede markt ruim 15 procent moest prijsgeven. Over de afgelopen drie jaar, in een overwegend stijgende aandelenmarkt, waren de opbrengsten gelijklopend, ondanks een ex-ante én expost lager risico. Dat komt omdat markten heviger reageren op negatieve informatie dan op positieve informatie’, verklaart De Moor. ‘Een minder volatiele portefeuille gaat bijgevolg misschien wat minder winnen als het goed gaat, maar mogelijk ook minder verliezen als het slecht gaat.’

Dynamische beleggers

‘Met Minimum Variance zijn we erin geslaagd om het risico van aandelen te beperken, zonder zware tegemoetkomingen te doen op het rendement’, aldus Huyghe. Dat maakt van de beheertechniek een ideale keuze voor elk type van belegger die op zoek is naar wat meer zuurstof in zijn portefeuille in deze tijden van lage rente. ‘Op momenten dat aandelen duur zijn of in een onzeker geopolitiek klimaat, is deze beheertechniek een nuttige aanvulling om het risico van de totale portefeuille te beperken’ , besluit Huyghe.