Wat betekent hogere ECB-rente voor uw spaargeld, lening en beleggingen?

Met de renteverhoging - de eerste in elf jaar - wil de ECB de oplopende inflatie onder controle krijgen. Daarom probeert ze noodgedwongen de economie af te koelen door mensen aan te zetten minder geld uit te geven en meer te sparen. Lenen wordt duurder en beleggen in aandelen wordt minder aantrekkelijk. Het uiteindelijke doel is de inflatie - in juni bedroeg die in de eurozone gemiddeld 8,6 procent - opnieuw rond de gewenste 2 procent te krijgen.

1. Spaarboekje

'De grote meerderheid van de spaarboekjes biedt vandaag de wettelijke minimumrente van 0,11 procent. Zolang de ECB-rente daaronder ligt, is de kans klein dat banken de rente op spaarboekjes optrekken', zegt Peter Vanden Houte, de hoofdeconoom van ING. Hij meent wel dat de dag dat de banken aan hun spaarrente gaan sleutelen dichterbij komt, aangezien ECB-voorzitster Christine Lagarde aangaf dat er nog renteverhogingen komen.

Als de ECB-rente boven 0 procent komt, geeft dat prijsbrekers iets meer marge om de spaarrentes op te trekken, al zal de marge voor renteverhogingen heel klein blijven. Tenzij de inflatie fors daalt, zullen spaarders nog langere tijd met negatieve reële rentes (de rente na de inflatie) geconfronteerd worden.

Wel zet de hogere ECB-rente banken ertoe aan komaf te maken met de strafrentes die ze aanrekenen aan hun klanten. Vorige maand maakte ING bekend dat zijn klanten vanaf september niet langer strafrente betalen als ze meer dan 250.000 euro op een zichtrekening hebben. Ook KBC voert vanaf 1 september de strafrente af. Vanaf 1 augustus schaft ook BNP Paribas Fortis de strafrente af.

2. Lening

Voor uw hypothecaire lening speelt niet zozeer de kortetermijnrente van de ECB een rol, maar zijn de langetermijnrentes richtinggevend. 'Door de inflatie is de Belgische langetermijnrente de voorbije maanden al fel gestegen', zegt Vanden Houte. 'Eind vorig jaar zat die net onder 0 procent, om vorige maand voor het eerst sinds 2014 boven de kaap van 2 procent te stoten.'  

Dat heeft gevolgen hebben voor de rente op hypothecaire leningen, al heeft die de voorbije maanden al fors geanticipeerd. Volgens de makelaar Immotheker is de rente op een lening met een vaste rente op 25 jaar sinds begin dit jaar gestegen van 1,6 naar bijna 3 procent.

3. Huizenprijzen

‘De stijgende rente zal zo goed als zeker een impact hebben op de huizenmarkt. Er komt op zijn minst een adempauze in het stijgingstempo van de huizenprijzen’, zegt Bart Van Craeynest, de hoofdeconoom van de Vlaamse werkgeversorganisatie Voka.

De dalende en extreem lage rente was de voorbije jaren een belangrijke motor voor de spectaculaire stijging van de huizenprijzen. Sinds 2005 steeg de gemiddelde huizenprijs in België met 86 procent, of 4 procent per jaar. In 2021 versnelde de klim naar een dikke 7 procent, het sterkste stijgingstempo sinds 2007.

4. Langetermijnspaarproducten

De stijging van de langetermijnrente is in principe goed nieuws voor spaarproducten met een langere looptijd, zoals termijnrekeningen en kasbons. Die zijn al vele jaren uit de gratie van de belegger verdwenen omdat ze netto nauwelijks meer rente bieden dan een spaarboekje, terwijl de belegger met die producten zijn geld vastzet voor meerdere jaren.

Hoewel de langetermijnrente de voorbije maanden al fors is toegenomen, hebben banken hun tarieven voor termijnrekeningen en kasbons tot nu toe onaangeroerd gelaten. Het is afwachten wanneer daar verandering in komt.

5. Beleggingen

Het vooruitzicht van hogere rentes is in principe negatief voor aandelen. Bedrijven zien hun financieringskosten stijgen en beleggers krijgen plots alternatieven aangereikt. De ene sector is rentegevoeliger dan de andere. Bedrijven met een hoge schuldgraad zijn rentegevoeliger dan bedrijven met een sterke balans. De grootste impact op de aandelenmarkten is donderdag voor de banksector, die eerdere verliezen ruilt voor winst. KBC ging van een min van 2 procent naar een plus van 0,4 procent. 

'Door de recessievrees is de beurs de voorbije weken al stevig gecorrigeerd', zegt Vanden Houte. 'Veel beleggers halen hun geld van de beurs. We zullen nog met volatiliteit geconfronteerd worden, maar we menen dat de bodem van de correctie stilaan in zicht is.'