Google voert strijd tegen auteursrechthervorming op

‘Stel je voor dat je niet meer kan kijken naar video’s die je leuk vindt.’ Met die gesponsorde boodschap spreekt YouTube, het videoplatform in handen van Google, momenteel Belgische gebruikers van Instagram en van zijn eigen platform aan in zijn strijd tegen de Europese hervorming van het auteursrecht. De urgentie is meteen duidelijk: het is opmerkelijk dat Google adverteert op Instagram, de foto- en videodeelapp die eigendom is van rivaal Facebook.

Google voert zijn verzet op tegen de ‘Copyright Directive’, waarvoor het Europees Parlement begin september een eerste maal het licht op groen zette. Er lopen nu gesprekken tussen het Parlement en de Raad van Ministers om de tekst te finaliseren. Met de voorgestelde richtlijn wil Europa het auteursrecht aanpassen aan het internettijdperk. In de huidige tekst lopen twee artikels in de schijnwerpers - artikel 11 en 13. Ze plaatsen de Europese uitgeverswereld recht tegenover de grote Amerikaanse technologiebedrijven.

YouTube

De boodschap van YouTube is gericht tegen artikel 13. Dat schrijft voor dat online platformen technologie moeten uitrollen om liedjes of ander audiovisueel materiaal onder auteursrecht te detecteren en indien gevraagd door de rechtenhouder te verwijderen. Maar de exacte interpretatie van het artikel en hoe de screening moet gebeuren, staan ter discussie. Ook de stelling dat online platformen aansprakelijk kunnen zijn als er toch een inbreuk is op auteursrecht, verhit de debatten.

Het zou platformen zoals YouTube verplichten een veel conservatievere houding aan te nemen, stelt Richard Gingras, hoofd voor nieuwsproducten bij Google in een gesprek met De Tijd. ‘We namen al grote stappen in het erkennen van auteursrecht. Via de tool Content ID kunnen rechthebbenden hun materiaal aanmelden bij ons.’ Maar door artikel 13 zou YouTube ook aansprakelijk zijn als er video’s circuleren met auteursrechtinbreuken waar het geen weet van heeft, pleit Gingras. ‘Dat terugdringen heeft een impact op creativiteit en jobs.’

Google News

Een tweede pijnpunt is artikel 11. Dat stelt een vergoeding voor uitgevers voor, als hun artikels opgenomen worden in nieuwsaggregatoren zoals Google News. Ook dat schiet Gingras in het verkeerde keelgat. ‘Google Search en Google News leveren met het doorsturen van trafiek naar nieuwssites al een significante economische waarde.'

Een verplichte vergoeding zou Google dwingen een selectie te maken en alleen in zee te gaan met de grotere uitgevers. Hij verwijst naar Spanje, waar Google News in 2014 door lokale wetgeving verdween, om de mogelijke impact te schetsen: ‘Uitgeverijen zagen hun trafiek met 10 tot 25 procent teruglopen.’ Het volledig afsluiten van Google News in Europa sluit Gingras niet uit. 

De uitgeverswereld is niet onder de indruk van Googles argumenten. ‘Dit is een reactie uit angst’, klinkt het, nu politici niet langer een vrijgeleide geven aan de grote technologiebedrijven. In een open brief in De Tijd begin september pleitte Christian Van Thillo, CEO van De Persgroep en voorzitter van de European Publishers Council, er al voor de richtlijn goed te keuren. ‘Onafhankelijke professionele kwaliteitsjournalistiek krijgt zo een juridisch kader dat haar voortbestaan garandeert.’