Exit van productbaas is einde van 'Facebook 1.0'

Facebook telde eind vorig jaar 35.587 werknemers wereldwijd. Als er iemand uit de oorspronkelijke vijftien werknemers het bedrijf verlaat, is dat nieuws. En al helemaal als het gaat om Chris Cox, de chief product officer (CPO) van het bedrijf en een trouwe generaal van Facebook-CEO Mark Zuckerberg.

Cox had al langer te kennen gegeven dat hij iets anders wilde gaan doen, stelde Zuckerberg donderdagavond in een mail aan het personeel, die later ook openbaar werd gemaakt. Maar Cox was zodanig cruciaal voor de organisatie dat hij het bedrijf moeilijk kon verlaten tijdens de crisis die losbarstte na de verkiezing van Donald Trump tot Amerikaans president.

Facebook geraakte in de nasleep van die verkiezing in opspraak voor de netwerken van Russische fake accounts die de Amerikaanse presidentsverkiezingen hadden proberen manipuleren. Cox begon in 2005 als software-ingenieur bij Facebook te bouwen aan een product dat de Russen vele jaren later zouden misbruiken: de 'News feed', de aaneenschakeling van berichten, foto's, video's en reclame van vrienden en bedrijfspagina's.

Ryan Gosling

Het was maar het begin van een spectaculaire carrière bij Facebook. Cox nam eerst de rol op van hr-directeur, een functie waarin hij vele jaren lang nieuwe werknemers op sleeptouw mocht nemen met begeesterende 'oriëntatiespeeches'. Cox, die volgens vakblad Wired veel weg heeft van filmster Ryan Gosling, was zo bepalend voor de cultuur binnen Facebook.

In 2008 richtte Cox dan weer zijn steven richting productdesign, als de eerste 'VP of Product', een begeerlijke titel binnen technologiestartups. Cox drukte in die rol zijn stempel op de Facebookapp, die in die tijd nog het enige product was onder de hoede van Facebook Inc. Het was een tijd waarin de klemtoon nog lag op het product en de groei ervan. In 2014 volgde de ultieme bekroning, tot productbaas (CPO).

Blauwdruk

Met het vertrek van Cox wordt nog eens duidelijk dat het andere tijden zijn bij Facebook. Nog vorige week legde Zuckerberg - een goede vriend van Cox - een blauwdruk neer voor een nieuw Facebook: een waarin afgeschermde, versleutelde privéberichten, die na verloop van tijd verdwijnen, voorrang krijgen op de 'sticky' en altijd aanwezige berichten op de News Feed.

Cox krijgt geen vervanger. De bazen van Facebook, Instagram, Messenger en WhatsApp moeten nu rechtstreeks rapporteren aan Zuckerberg. De CEO neemt zo de allerlaatste rol die Cox had - de verantwoordelijke over de nauwere samenwerking tussen al die apps - zelf in handen.

Het is niet duidelijk wat Cox nu gaat doen. 'Chris is een van de meest getalenteerde mensen die ik ken en heeft het potentieel om te doen wat hij wil', schreef Zuckerberg in zijn afscheidsbriefje aan zijn goede vriend. Facebook-CEO worden, zoals de Amerikaanse media lang speculeerden, verdwijnt alvast van de lijst.