Europa legt Google boete van 1,5 miljard euro op

Al voor de derde keer en voor het derde jaar op rij onderneemt de Europese Commissaris voor Mededinging Margrethe Vestager actie tegen de zoekgigant Google. Dat kondigde ze woensdag aan op de middagbriefing van de Europese Commissie. 

Google heeft zijn dominante positie in de online advertentiemarkt misbruikt, is het oordeel van Vestager. De Europese Commissie rondt met die conclusie een langer lopend onderzoek naar AdSense for Search af. Via die dienst regelt Google advertentieruimte naast de Google-zoekrobot op sites die niet de hare zijn. 

Advertentiebroker

Het gaat daarbij bijvoorbeeld om nieuwssites, blogs of andere aggregatoren. Die hebben vaak een zoekfunctie die in heel wat gevallen van Google is. Via Adsense for Search biedt Google gepaste advertenties naast de zoekresultaten. Het is zo een broker voor advertenties door adverteerders en sites met advertentieruimte aan elkaar te koppelen. 

Maar Google heeft het spel niet eerlijk gespeeld, voert Vestager aan. Het heeft zijn dominante marktpositie in de online advertentiemarkt misbruikt door een aantal te strenge bepalingen in de contracten met de sites in te voeren. 

Exclusiviteit

In haar toelichting stipt Vestager een paar elementen aan. De eerste is dat Google dominant is in de Europese online advertentiemarkt, met een marktaandeel boven 70 procent in de periode tussen 2006 en 2016. Ten tweede keek Vestager naar de contracten die Google sloot met de belangrijkse Adsense for Search-afnemers. 

Google startte in 2006 met het invoeren van 'exclusiviteitsclausules': de afnemers konden geen advertenties van Google-rivalen plaatsen. In 2009 stuurde het bedrijf dat bij: 'Premium Placement'-clausules bepaalden dat de afnemers een minimumaantal Google-advertenties moesten laten zien, en dan nog op de meest zichtbare, en dus rendabele, plaatsen. 

Derde keer

De nieuwe miljardenboete komt boven op twee eerdere zaken. In juni 2017 legde Europa Google een boete op van 2,4 miljard euro voor het bevoordelen van Googles shoppingtool in de eigen zoekmachine. Vorig jaar volgde een boete van 4,3 miljard euro rond het mobiele besturingssysteem Android. Het zou in Android zijn eigen internetbrowser Chrome te veel favoriseren. 

Europa startte het onderzoek naar de AdSense-praktijken op in juli 2016. Google legde als reactie op de opstart van het onderzoek de praktijken al stil. De boete in de AdSense-zaak had in theorie kunnen oplopen tot 10 procent van de wereldwijde omzet van Alphabet, de moedergroep boven Google. Die bedroeg 136 miljard dollar, of ongeveer 120 miljard euro. 

Google reageerde op de uitspraak via huisadvocaat Kent Walker: 'We zijn het erover eens dat een gezonde markt in ieders belang is. We hebben onze producten al uitgebreid aangepast in reactie op de bezorgdheden van de Commissie. De komende maanden gaan we nog verder gaan om onze rivalen visibiliteit te geven in Europa.'